Uluslararasi
Yüklə 18,02 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Anahtar Kelimeler
Uluslararası Geçmişten Günümüze Sinop’ta Türk-İslam Kültürü Sempozyumu / 5-7 Ekim 2018 167 TARİHSEL SÜREÇTE SİNOP LİMAN ŞEHİR HİNTERLANDI Hüseyin Vehbi İMAMOĞLU * Emine ALTINSOY ** Öz Sinop şehri coğrafi yapısıyla Karadeniz’in doğal liman kentlerinden biridir. Şehrin bu konumu nüfus ve yerleşme üzerinde etkili bir unsur olmuştur. Sinop çevresinde kurulan devletler, deniz- cilik konusunda ilerlemiş ve şehrin karakteristik yapısını şekillendirmiştir. Doğal bir limana sahip olan Sinop, balıkçılık, gemi yapımı ve deniz ticareti konularında önemli bir liman şehri olmuştur. Tarihsel süreç içinde şehrin önemi zaman zaman artmış ya da azalmıştır. Bilinen ticaret yollarının zamanla daha az kullanılmaya başlamasından sonra, Sinop’un önemini koruyabilmek için bazı vergi muafiyetleri getirilmiştir. Sinop limanı ise, tarih boyunca stratejik bir öneme sahip olmuştur. Askeri ve ticari bakımdan limanın kale içinde olması, limanı oldukça korunaklı bir yapıya kavuş- muştur. Bu durum şehrin hinterlandını kullanışlı bir hale getirmiştir. Bu nedenle 1853 Rus baskı- nına kadar Sinop limanı, en güvenli liman olarak kabul edilmiştir. Bununla birlikte uygun hinter- lant özelliği, şehri 19. yüzyıl sonlarına kadar, Anadolu’nun iç kısımlarından Karadeniz’e ulaşan kervan yolları için de önemli bir ticaret üssü haline getirmiştir. Sinop limanının art alanından Anadolu’nun değişik bölgelerine uzanan ticaret yolları bulunmaktadır. Bölgede Malatya-Sivas- Tokat-Amasya-Samsun-Sinop güzergâhı ile Trabzon-Samsun-Sinop-Amasra-İstanbul hattı, tica- ret mallarının deniz yoluyla Suğdak’a ulaştırılmasını sağlıyordu. Ayrıca Samsun-Amasya-Tokat hattı kuzey-güney yönündeki, Kastamonu-Sinop/Durağan-Vezirköprü-Havza hattı da, doğu-batı yönündeki kervan yollarıdır. Bu yıllarda Samsun ile birlikte Sinop tersanesi, bölgenin ticari yaşa- mının önemli bir parçasıdır. Sinop limanına gelen mallar, kervanlar aracılığıyla Anadolu’nun de- ğişik bölgelerine taşınmaktadır. Bu yollar Karadeniz ticaretinde Türklere büyük avantaj sağlayarak güzergâhtaki ticaretin Osmanlıların kontrolünde gerçekleşmesine imkân sağlamıştır. 30 Kasım 1853’te Sinop limanında bulunan Osmanlı donanmasının Rus baskınına uğramasından sonra ise, Sinop eski önemini kaybetmeye başlamıştır. 1853 yılında imzalanan Paris Antlaşması’nda Kara- deniz’in askeri üs ve tersanelerden arındırılması maddesiyle tersaneler kapatılmış ve Sinop öne- mini büyük ölçüde kaybetmiştir. Özellikle 20. Yüzyıl’da ticaret yollarının eski önemini yitirmesi, istihdam alanlarının farklılaşması ve artan nüfus hareketliliği gibi gelişmeler, Sinop limanının tarihi değerini iyice düşürmüştür. Bu gelişmelerden sonra, Samsun ve Trabzon gibi liman kentleri, * Dr. Öğr. Üyesi, Sinop Üniversitesi, hvimamoglu@sinop.edu.tr ** Lisasns mezunu öğrenci, Sinop Üniversitesi, emine s10@hotmail.com International Symposium on Turkish-Islamic Culture in Sinop From Past to Present / 5-7 October 2018 168 Karadeniz’i iç kısımlara bağlayan yeni yolların başlangıç ve bitiş noktalarını oluşturmasıyla Si- nop limanının avantajlı hinterlandını ortadan kaldırmıştır. Anahtar Kelimeler: Sinop, Liman, Hinterlant, Ticaret, Tersane. Sinop Port-City Hinterland in the Historical Process Abstract Sinop province is one of the natural port cities of the Black Sea with its topography. This location of the city has been an effective factor on population and settlement. States built around Sinop advanced about maritime and shaped the characteristic structure of the city. With a natural port, Sinop became an important coastal town in fishing, ship building and sea trade. Within the his- torical process, the significance of the city increased or decreased from time to time. After the known trade routes began to be used less in time, some tax exemptions were brought to maintain the significance of Sinop. Sinop port had a strategic importance throughout history. The port’s being inside the fortress enabled the port to have a quite safeguarded structure in terms of military and trade. This situation caused the hinterland of the city to become a convenient place. For this reason, Sinop port was accepted to be the safest port until 1853 Russian raid. The convenient hinterland characteristic of the city also caused the city to become an important base of trade for caravan routes from the inner land of Anatolia to the Black Sea until the end of 19th century. There are trade routes outstretching from the hinterland of Sinop port to the different regions of Anatolia. In the region, Malatya-Sivas-Tokat-Amasya-Samsun-Sinop route and Trabzon-Sam- sun-Sinop-Amasra-İstanbul line enabled trade goods to be taken to Suğdak by sea. In addition, Samsun-Amasya-Tokat is the caravan route in North-south, while Kastamonu-Sinop/Durağan- Vezirköprü-Havza line is the caravan route in east-west. During these years, Sinop dock with Samsun was a significant part of the trade life in the region. The goods that came to Sinop port were carried to different areas of Anatolia through caravans. These routes gave a big advantage to Turks in Black Sea trade and enabled the trade in the route to get under the control of the Ottoman Empire. After the Russian raid to the Ottoman navy at Sinop port on November 30, 1853, Sinop began to lose its previous importance. In the treaty of Paris signed in 1853, docks were closed with the article of clearing Black Sea of military bases and docks and Sinop lost its significance to a great extent. Developments such as trade routes losing their significance, differ- ent areas of employment and increasing population movements especially in the 20th century caused Sinop port to lose its historical value. Following these developments, coastal towns such as Samsun and Trabzon destroyed the advantageous hinterland of Sinop port by creating the start- ing and finishing points of new routes connecting the Black Sea to inner land. Keywords: Sinop, Port, Hinterland, Trade, Dock. Yüklə 18,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|