Uluslararasi

Uluslararası Geçmişten Günümüze Sinop’ta Türk-İslam Kültürü Sempozyumu / 5-7 Ekim 2018 
xix 
ÖNSÖZ 
Sinop Üniversitesi Mahmut Kefevî İslami İlimler Uygulama ve Araştırma Merkezi tara-
fından  düzenlenen  “Uluslararası  Geçmişten  Günümüze  Sinop’ta  Türk-İslam  Kültürü  Sempoz-
yumu”nun amacı, kadim tarihiyle daha önce Helen, Roma ve Bizans gibi pek çok medeniyete ev 
sahipliği yapmış olan Sinop’un,13. yüzyılın başında Selçuklullar tarafından fethedilmesiyle baş-
layan daha sonra Pervaneoğulları, Candaroğulları ve Osmanlı devletiyle devam eden Türk-İslam 
kültür ve tarihine ışık tutmak, bu tarihi ve kültürel dokunun ülkemizin akademisyen ve araştırma-
cıları  tarafından  gün  yüzüne  çıkarılmasına,  etraflıca  araştırılmasına  ve  bilimsel  bir  platformda 
müzakere edilmesine imkân sağlamaktır. Dolayısıyla üç gün devam etmiş olan bu sempozyum 
programının heyecan ve mutluluğunu tatmış bulunmaktayız. Yaklaşık 120 akademisyen ve araş-
tırmacının katıldığı ve 102 bildirinin sunulduğu bu sempozyumda genel olarak Sinop’un kadim 
siyasî tarihi, demografik ve sosyal yapısı, şehrin dini, sosyal, kültürel dokusunun şekillenmesinde 
önemli rol oynamış tarihî manevî şahsiyetleri, müftüleri, müderrisleri, âlimleri, edipleri, şairleri, 
hekimleri, mühendisleri ve bunların eserleri, şehrin kitabeleri, mezar taşları, etnografya ve arke-
oloji  müzelerinde  bulunan  tarihî  malzemeleri,  tarihî  camileri,  medreseleri,  hanları,  hamamları, 
geleneksel Sinop evleri, Sinop Limanı vb. konularda bildiriler yer almıştır. Hiç şüphesiz sempoz-
yum, Sinop’un tarihî, sosyal, kültürel dokusunun ortaya çıkarılmasında, doğanın yeşili ile deniz 
mavisinin buluştuğu tarihî bir şehir olması noktasında gerek bölge insanında gerekse de ülke ge-
nelinde bir farkındalık oluşturmuştur. Elbetteki sadece bu farkındalıkla kalınmamalıdır. Temen-
nimiz, bu sempozyumda hayatları ve eserleri kısaca tanıtılmış olan Selçuklular, Beylikler ve Os-
manlı  dönemine  ait  Sinoplu  âlim,  edip,  şair  ve  bilim  adamlarının  kütüphanelerdeki  matbu  ve 
yazma eserlerinin tahkikli, tenkitli neşirlerinin yapılması, tercüme ve latinize edilerek günümüz 
Türkçesine kazandırılmasıdır. 
Hasılı düzenleme kurulu olarak, daha sonraki çalışmalara önayak olacak bu sempozyuma 
desteklerini  esirgemeyen başta Sinop Üniversitesi  Rektörü, Prof. Dr. Sayın Nihat Dalgın  hoca-
mıza, çok teşekkür ederiz. Ayrıca ülkemizin dört bir tarafından fedakârlık yaparak katılım sağla-
yan, matbu ve mahdut eserlerden mülhem bildiri ve sunumlarıyla şehrin dini, siyasi, sosyal, kül-
türel tarihine ışık tutan değerli akademisyen ve araştırmacılara, sempozyum plan ve programının 
yürütülmesinde başından beri emeği geçen sempozyum kurul üyelerine, bilim kuruluna, sempoz-
yum sekreteryasına, üniversitemizin basın yayın müdürlüğü çalışanlarına, konaklama, karşılama 
ve uğurlamada emeği geçenlere ve maddi desteklerini esirgemeyen şahıs ve sivil toplum kuruluş-
larına da teşekkür ederiz. 
 Editör Kurulu 

---

I. OTURUM BİLDİRİ ÖZETLERİ 
5 EKİM 2018 CUMA 
14.30 - 16.00 

---

Uluslararası Geçmişten Günümüze Sinop’ta Türk-İslam Kültürü Sempozyumu / 5-7 Ekim 2018 
1 
SİNOP DOĞUMLU BİR DEVLET ADAMI:  
NECMETTİN ERBAKAN VE MİLLİ GÖRÜŞ DÜŞÜNCESİ 
    İsa ÇELİK * 
Birol YILDIRIM ** 
Öz 
29 Ekim 1926 tarihinde Sinop’ta doğan Erbakan’ın Babası Ağır Ceza Reisi Mehmet Sabri Efendi, 
annesi Kamer Hanım’dır. Kayseri’de başladığı ilkokulu Trabzon’da tamamlar. 1937’de  girdiği 
İstanbul Erkek Lisesi’nden ve 1948’de İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Fakültesi’nden me-
zun olur. Aynı yıl fakültenin Motorlar Kürsüsü’nde asistan olarak göreve başlar. 1951’de
 
Aachen
 
Teknik
 
Üniversitesi’nde
 
bilimsel
 
araştırmalar
 
yapmak
 
üzere
 
Almanya’ya
 
gönderilir. Üç yıl içinde 
“Motorlarda
 
Ekonomi”
 
başlıklı
 
tezi
 
doktor
 
ünvânını
 
alır.
 
Tezi
 
büyük
 
ilgi görür. Almanya’nın en 
büyük motor üreticisi olan DEUTZ motor fabrikalarının genel  müdürü Flats tarafından Leopar 
tanklarının motorlarıyla ilgili araştırmalar yapmak üzere bu fabrikaya davet edilir. II. Dünya Sa-
vaşı’ndan sonra bir Alman üniversitesinde görev yapan ilk Türk bilim adamı olur. 1953’te yurda 
dönerek yirmi yedi yaşında doçentlik imtihanını vererek Türkiye’nin  en genç doçenti ünvanını 
alır. Ardından tekrar DEUTZ fabrikalarına geri döner. 1956’da Türkiye’de ilk yerli motoru üreten 
200 ortaklı Gümüş Motor Anonim Şirketi’ni kurar. İlk yerli otomobil fikrini ortaya atar. 1965’te 
profesör unvanını alır. Odalar ve Borsalar Birliği’inde görev alır. 1969 yılında Konya’dan bağım-
sız milletvekili seçilerek aktif siyasete atılır. 24 Ocak 1970 tarihinde Millî Nizam Partisi’ni, 1974 
yılında Millî Selâmet Partisi’ni kurar. Kurulan birkaç koalisyon hükümetinde üst düzey görevler 
alır. 19 Temmuz 1983’te kurulan Refah Partisi’nin 11 Ekim 1987’deki kongresinde genel baş-
kanlığa seçilir. 24 Aralık 1995’te yapılan genel seçimlerde Refah Partisi birinci olur. Doğru Yol 
Partisi’yle koalisyona giderek Refah-Yol diye anılan 54. hükümetin başbakanı olur. Bir yıl sonra 
“postmodern darbe” diye nitelenen 28 Şubat 1997’deki askerî müdahale ile iktidardan uzaklaştı-
rılır. 11 Mayıs 2003’te Saadet Partisi’ne  genel başkan seçilir.  27 Şubat 2011’de vefat eder ve 
Topkapı civarındaki Merkez Efendi Mezarlığı’na defnedilir. Ortaya attığı “milli görüş” ilkesiyle 
maddî ve mânevî kalkınma, İslâm birliğini savunmuştur.  
Anahtar Kelimeler: Necmeddin Erbakan, Milli Görüş, Kalkınma, İslâm Birliği. 
*
Prof. Dr., Atatürk Üniversitesi, [e-mail]
**
  Dr. Öğr. Üyesi, Kastamonu Üniversitesi, [e-mail] 

---