3
KIRISH
Dissertatsiya mavzusining asoslanishi va uning dolzarbligi.
Yevropa va
Markaziy Osiyo davlatlaridagi iqtisodiy ko‘rsatkichlarning pasayishiga
qaramasdan O‘zbekiston Respublikasi taraqqiyot
sari ildam qadam tashlab
kelmoqda.
Iqtisodiy taraqqiyotga erishishning yangi sifat bosqichiga o‘tish yuzasidan
iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirish va modernizatsiyalash bo‘yicha belgilangan
ustuvor yo‘nalishlarni amalga oshirilib borishi natijasida mamlakatimiz Birinchi
Prezidenti I.A.Karimov iborasi bilan aytganda «... islohotlar natijasida yalpi ichki
mahsulotimizda kichik biznes va xususiy tadbirkorlikning ulushi 2000 yildagi 31
foizdan bugungi kunda 56,7 foizga etgani yoki 1,8 barobar oshganini alohida
ta‘kidlashni istardim. Hozirgi paytda ushbu sohada jami
sanoat mahsulotlarining
uchdan bir qismi, qishloq xo‘jaligi mahsulotlarining 98 foizi ishlab chiqarilmoqda.
Ish bilan band jami aholimizning 77 foizdan ortig‘i – shunga e‘tibor bering –
mazkur tarmoqda mehnat qilayotgani, o‘z peshona teri bilan nafaqat o‘z oilasini
boqayotgani, balki mamlakatimiz boyligiga boylik qo‘shayotgani, avvalo,
mustaqillik bizga ochib bergan imkoniyatlarning yaqqol isboti, desam, ayni
haqiqatni aytgan bo‘laman»
1
.
Shunday ekan, bugungi kunda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti
Sh.Mirziyoev ta‘kidlab o‘tganlaridek, ―Bu - xususiy
mulk va tadbirkor-likni
yanada rivojlantirish va ularning ta‘sirchan himoyasini ta‘minlashdir‖
2
.
O‘zbekiston Respublikasi Birinchi Prezidenti I.Karimov mamlakatimiz
taraqqiyotini kuchaytirish va xalqimiz farovonligini yanada oshirish borasida
erishilayotgan yutuqlar haqida to‘xtalib: ―Ohirgi yillarda va o‘tgan yili
mamlakatimiz iqtisodiyotini rivojlantirish borasida qo‘lga kiritilgan natijalar
Xalqaro valyuta jamg‘armasi, Jahon banki, Osiyo taraqqiyot
va boshqa nufuzli
1
Karimov I.A. Bosh maqsadimiz – mavjud qiyinchiliklarga qaramasdan, olib borayotgan islohotlarni,
iqtisodiyotimizda tarkibiy o‘zgarishlarni izchil davom ettirish, xususiy mulkchilik, kichik biznes va tadbirkorlikka
yanada keng yo‘l ochib berish hisobidan oldinga yurishdir −T.:NMIU O‘zbekiston nashriyoti, 2016.− 4 bet.
2
Sh.Mirziyoev Tanqidiy taxlil, qat‘iy tartib intizom va shaxsiy javobgarlik har bir rahbar
faoliyatining kundalik
qoidasi bo‘lishi kerak. T.: NMIU 39-bet.
4
xalqaro moliya tashkilotlari tomonidan yuksak baholanmoqda‖
3
deb ta‘kidlagan
so‘zlari respublikada bozorni o‘rganish, kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni
yo‘lga qo‘yish, xodimlarni rag‘batlantirish borasidagi harakatlar bilan bevosita
bog‘liqdir. Ayniqsa, aholining ish bilan bandligi sohasidagi o‘zgarishlarda kichik
biznes va xususiy tadbirkorlik muhim ahamiyatga ega bo‘lib bormoqda.
Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik kapital taqchilligi sharoitida ko‘p mablag‘
talab etmaydigan xo‘jalik faoliyati sifatida resurslar aylanmasining yuqori suratlarini
ta‘minlaydi, iqtisodiyotni qayta qurish, iqtisodiy nobarqarorlik va resurslar
cheklanganligi sharoitida iste‘mol bozorini shakllantirish va uni to‘ldirish
muammosini tez hamda tejamli tarzda hal etadi. Kichik korxonalar iste‘mol
talabining o‘zgarishiga darhol moslashadi va shu yo‘l bilan iste‘mol
bozoridagi
zaruriy muvozanatni ta‘minlaydi. Kichik biznes yangi ish o‘rinlarini yaratishi bilan
ishsizlik muammosini hal etishda muhim rol o‘ynaydi.
Mustaqillik yillari mobaynida mamlakatimizda kichik biznes va xususiy
tadbirkorlikni rivojlantirishning iqtisodiy va huquqiy asoslari yaratilganligini qayd
etish joiz. Natijada kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sub‘ektlarining ijtimoiy-
iqtisodiy holati sezilarli darajada yaxshilandi. Biroq, amalga oshirilgan ishlar
ko‘lamiga qaramasdan bu sohada hali yechimini kutayotgan muammolar ham bor.
Respublikamizda, shu jumladan, hududlarda
innovatsion tadbirkorlik-ni
rivojlantirish jarayoni, xususiyatlari va yo‘nalishlari majmuini ishlab chiqish,
iqtisodiy faoliyati samaradorligini baholash, iqtisodiy rivojlanish strategiyalari-
ning ilmiy-uslubiy va amaliy asoslarini ishlab chiqish lozim bo‘lib, u mavzuning
dolzarbligini belgilaydi.
Dostları ilə paylaş: