Rivojlanish psixologiyasi fanidan oraliq nazorat javoblari

Psixologik tadqiqot bosqichlari
Tayyorgarlik bosqichi
I. Muammoning o‘rganilganlik holatini tahlil qilish, vazifalarini belgilab
olish, tadqiqotning ishchi farazini ilgari surish, metodikalar
tanlash
II. Xulosalar ishonchliligini ta ’minlovchi ma’lumotlar to‘plash. Buning
uchun turli metodlar qo‘llanilib, bir yoki bir necha bosqichlarda
eksperiment o‘tkaziladi
III. Tadqiqot natijalarini miqdoriy qayta ishlash, o‘rtacha qiymat,
korrelyatsiya koeffitsientlarini aniqlash, grafiklar va jadvallar, diagrammalar
tuzish
IV. Ma’lumotlarni tavsiflash (interpretatsiya qilish), xulosalar ishlab
Chiqish

16. Psixik rivojlanish qonuniyatlari.

L.S.Vigotskiy bolalar taraqqiyotining 4 ta asosiy qonuniyatlari yoki o‘ziga xos xususiyatlarini aniqladi. 1. Davriylik. Davr mobaynida rivojlanish murakkab tuzilmaga ega bolib, rivojlanish tempi, tezligi sur’ati hamda tuzilishi bolalik davri mobaynida o‘zgarib boradi. 0 ‘sish jadal rivojlanish, susayish, sekinlashish, so‘nishga o‘zgaradi. Bolaning hayotida oyning ahamiyati, u rivojlanish davrlarida qanday o‘rinni egallashi bilan aniqlanadi, go‘daklikdagi oylar o‘smirlikdagi oylarga nomutanosib. 2. Rivojlanishning notekisligi. Shaxsning turli tomonlari, xususan psixik funksiyalar ham notekis rivojlanadi. Funksiya ustunlik qiladigan davrlar mavjud, bu uning birmuncha darajada jadal muvofiq sur’atda rivojlanish davridir qolgan funksiyalar esa ong ustida bo'ladi hamda ustun bo'lgan funksiyadan tobe bog'liq bo'ladi. Har bir yangi yosh davri funksiyalararo aloqalarni o'zgarganligidan dalolat beradi — markazga boshqa funksiya chiqadi, boshqa funksiyalar o'rtasidagi bog'liqlikning yangi munosabati aniqlanadi. 3. Bola taraqqiyotidagi ≪metamofozalar≫. Rivojlanish miqdoriy o'zgarishga olib kelmaydi bu o'sish emas, balki sifat jihatdan o'zgarish qatoridir (zanjirdir). Har bir yosh bosqichida bolaning psixikasi o'ziga xos bo'lib u sifat jihatdan avvalgilaridan va keyingilaridan sifatliroqdir. 4. Bola taraqqiyotida evolutsiya va involutsiya jarayonlarining muvofiqligi. Involutsiya jarayonlari jadal rivojlanishga tabiiy sur’atda hosil bo'lganlar yo'q qilinadi yoki (yangidan tuziladi) tubdan yangilanadi. Masalan, (gapirishni) so'zlashni o'rgangan bola g'uldurab (noaniq) gapirmay qo'yadi.

17. Psixik rivojlanish tushunchasi ta`rifi.

Psixik rivojlanish jarayoni ongning tizimli tuzilishini o'zgartirish qayta tuzish umumlashtirishning mazmuniy tomonlari rivojlanish darajasining o'zgarishiga asoslanadi.