Reaksiya tezligi konsentratsiyaning qanday darajaga chiqarilganligiga bog’liq bo’lsa, reaksiya tartibi o’sha darajani ko’rsatgan songa teng bo’ladi. Reaksiyalar nolinchi, birinchi, ikkinchi

CH₃COOC₂H₅+H₂O= CH₃COOH+C₂H₅OH
Biomolekulyar reaksiyalardir. Lekin, bu reaksiyada suv ko’p bo’lganligidan uning konsentratsiyasi nihoyatda oz o’zgaradi, reaksiya tezligi efir konsentratsiyasinig o’zgarishiga bog’liq. Shunung uchun bu reaksiyalarning borishi monomolekulyar reaksiyaning kinetik tenglamasiga bo’ysinadi,binobarin,bu reaksiya birinchi tartibli reaksiyadir.
Birinchi tartibli reaksiyalar birinchi tratibli reaksiya tezligi, reaksiya uchun olingan modda konsentratsiyaning birinchi darajasiga to’g’ri proporsional bo’ladi. Masalan reaksiya boshlanishida v hajmda a mol modda bor edi; t-o’tgandan keyin uning x moli reaksiyaga ortib qoldi. Reaksiya uchun olingan moddaning konsentratsiyasi dastlab C₀= edi, t sekunddan keyin C= bo’ldi.
Reaksiyaning tezligi konsentratsiyaning vaqt birligi ichida o’zgarishi bilan o’lchanganligi uchun:
=kC
k-tezlik konstantasi, yani reaksiya c=1 bo’lgandagi tezligi
birinchi tartibli reaksiyaning tezlik konstantasini hisoblash uchun tajribada a va a-x ni ma’lum vaqt oralig’ida o’lchab boriladi. Agar reaksiyaning tezlik konstantasi ma’lum bo’lsa massalar tasiri qonuni asosida berilgan konsentratsiyalar uchun reaksiya tezligi hisoblab topiladi.
Kimyoviy kinetika hamma vaqt reaksiyaning tezlik konstantasi aniqlanadi.
Oddiy efirlarni yuqori harorat tasirida parchalanishi, radioaktiv moddalarning yemirilishi birinchi tartibli reaksiyalarga kiradi.
CH₃OH₃→CH₄+H₂+CO
Ra→He+Rn
Radioaktivlik birinchi tartibli reaksiyalar jumlasiga kiradi, shu sababli ularga yarim yemirilish davri xosdir.
Olingan moddaning yarim yemirilishi uchun ketgan vaqt yarim yemirilishi davri deyiladi I bilan belgilanadi.
Yarim yemirilish davri bilan tezlik konstantasi k o’rtasidagi bog’lanish quyidagicha: