Raqobatlashgan bozorda qisqa muddatli oraliqda firma foydasini maksimallashtirish va uning taklifi reja: Qisqa muddatli oraliqda raqobatlashuvchi firma foydasini maksimallash-tirish va uning taklif chizig`i

10.7-rasm. Raqobatlashuvchi firmaning qisqa muddatli
oraliqdagi harakat qilish qoidalari.
Yuqoridagi qoidalar firma uchun umumiy xarakterga ega. Firma qaysi bozorda faoliyat ko`rsatishidan qat`iy nazar ushbu qoidalar o`z kuchini saqlaydi. 12.7-rasmda A nuqta firmaning zararsiz ishlash nuqtasi deyiladi, bu nuqtada bo`lib, firma zarar ham ko`rmasdan, foyda ham olmasdan ishlashini ifodalaydi.
3. Raqobatlashgan firmaning qisqa muddatli oraliqdagi taklifi Firmaning taklif chizig`i har bir mumkin bo`lgan narxlarda firma qancha miqdorda mahsulot ishlab chiqarib taklif qilishini ifodalaydi. YUqorida ko`rdikki, firma mahsulot ishlab chiqarishni narx chekli xarajatga teng bo`lgunga qadar oshiradi va narx o`rtacha o`zgaruvchan xarajatdan kichik bo`lsa, ishlab chiqarishni to`xtatadi (firma yopiladi). Demak, firmaning noldan yuqori hajmdagi ishlab chiqarish taklif chizig`i chekli xarajatning o`rtacha o`zgaruvchan xarajatning minimumidan yuqorida yotgan qismi bilan ustma-ust tushadi (10.8-rasm, chekli xarajat chizig`ining A nuqtadan yuqori qismi). minimumidan yuqori bo`lgan har qanday narx da foydani maksimallashtiradigan ishlab chiqarish hajmi ni grafik orqali aniqlashimiz mumkin) (10.8-rasm).


10.8-rasm. Raqobatlashuvchi firmaning qisqa muddatli oraliqdagi
taklif chizig`i.
Raqobatlashgan bozorda narxning oshishi bozordagi firmalarni ishlab chiqarish hajmini oshirishga undaydi, shuning uchun ham raqobatlashgan firmaning qisqa muddatli oraliqdagi taklif chizig`i o`suvchi bo`ladi.

Endi raqobatlashgan bozorda qisqa muddatli oraliqdagi tarmoq muvozanatini qaraymiz. Ma`lumki, bir turdagi (bir xil ehtiyojni qondiradigan) tovarlarni ishlab chiqaradigan firmalar birgalikda tarmoqni tashkil qiladi. U holda tarmoq taklifi tarmoqni tashkil qiluvchi firmalarning takliflari yig`indisidan iborat bo`ladi.

,
bu erda - firmalar taklifi chiziqlari;
- tarmoq taklifi chizig`i.
Agar tarmoq mahsulotiga talabni bilan belgilasak, bilan chiziqlari kesishgan nuqtasi tarmoqning muvozanat nuqtasini beradi va kesishgan nuqta ga mos keluvchi narx tarmoq muvozanat narxi, esa tarmoq muvozanat tovar hajmi deyiladi.