QəZƏNFƏr paşayev
Yüklə 1,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Şairin poetik dünyası
- Dərdli elin dərdmənd şairi
33 Bənövşənin gözündə intizarı yazıram, Şerimi bilənlərin çoxu dumanlı bilir, Hancarı yazdığımı Tofiq Sultanlı 2 bilir. Bəri başdan deyim ki, biz şairin poeziyasını dərin təhlil və tənqid etmək fikrindən uzağıq. Gör--kəmli Azərbaycan ədəbiyyatşünas alimi Xətib Təb--rizi (1030-1109) yazırdı ki, şeiri tənqid etmək onu yazmaqdan daha çətindir. Haqlı fikirdir. Tən-qidçi şeiri doğru təhlil edə bilsə, tənqidi fikirləri hədəfə düz dəyər. Bizim əsərimizdə, ümumiyyətlə, Hüseyn Kürdoğlu poeziyasına dərin məhəbbət tədqiqatımızın nurlu çırağı olmuşdur. Tofiq Sultanlı – şairin tələbə yoldaşı, gənclikdə Sul- tanlı təxəllüsü ilə şeir yazan, Cəbrayıl rayonunun Sultanlı kən-dindən olan dilçi alim, akademik Tofiq Hacıyev 34 Şairin poetik dünyası Ədəbi aləmə keçən əsrin 50-ci illərində gələn, yaradıcılığı şifahi xalq ədəbiyyatı, aşıq yaradıcılığı və klassik şeir ənənələri zəminində formalaşan, əsasən milli heca vəznində yazan Hüseyn Kürdoğlu təkrarsız şair idi. O, zəngin irs qoyub getmişdir. Cinaslı və cinassız dördlükləri, cinaslı və cinassız ba-yatıları, təcnisləri, təsnifləri, qoşmaları, gəraylı-la-rı, qəzəlləri, rübailəri, ağıları, şeir-məktubları, it--haf-ları, satirik və yumoristik şeirləri, lirik, lirik- epik poemaları və s. ilə könülləri fəth etmişdir. Hüseyn Kürdoğlunun ilk kitabı – “Səhər nəğmələri” 1963-cü ildə görkəmli şair Əhməd Cəmilin redaktəsi ilə “Azərnəşr”də çap olunub. Bu, o dövr üçün inanılması mümkün olmayan bir iş idi. Adətən o vaxt gənc şairlərin ilk kitabları kiçik həcmdə, həm də kiçik tirajla “Gənclik” nəşriyyatında çap olunardı. Şairin ilk kitabının “Azərnəşr”də, özü də Əhməd Cəmil kimi bir 35 şairin redaktəsi ilə işıq üzü görməsi hadisə idi. Gənc şairə böyük etimad idi. O, bu etimadı doğrultdu. Kitabları dalbadal çıxmağa başladı və oxucu rəğbəti qazandı. “Yurdumu gəzə-gəzə” (1968), “Qaya çiçəkləri” (1970), “Doğma di-yarım” (1973), “Çiçək təbəssümü” (1975), “Ata yurdum” (1978), “Dördtelli durna” (1979), “Toy karvanı” (1981) və s. kimi bir-birindən maraqlı kitabları çıxdı. Kürdoğlunun sovet quruluşunun dayaqları laxlamağa başlayandan və dağılandan sonra da sanballı kitabları çap olundu. “Durna səsi” (1985), “Bu dünya bir karvan yolu” (1989), “Min bir bayatı” (1992), “Yaralı torpağım, yaralı sevgim” (1997), “Tovuzum mənim, Oğuzum mənim” (1998), “Ziyalımız-ziyamız” (1999), “İmana-dinə gəldim” (1999), “Hər şəhid bir nəğmədir” (1999), “Yurduma qurbandır sözüm” (2005), 2 cilddə “Seçilmiş əsərləri” (2011) oxucuların stolüstü kitabına çevrildi. Yeri gəlmişkən, şairin Özbəkistanda da “Seçilmiş əsərləri” gözəl tərtibdə çap olunmuşdur (Daşkənd, “Mumtoz söz” nəşriyyatı, 2014). 36 Tərcüməçi keçən əsrin 70-ci illərindən Azərbaycan ədəbiyyatını özbək dilinə çevirən tanınmış şair Osman Qoş-qardır. Şairin özbək dilində də bizə doğma səslənən şeirləri aşağıdakı bölmələrdə təqdim edilmişdir: “Bu dünya bir karvan yolu”, “Dodağımdan öpən sözüm”, “Yaralı torpağım” və “Mumtoz duyğular”. Kitaba Özbəkistan Dövlət mükafatı laureatları İbrahim Qafurov və Möhkəm Mahmudov rəy vermişlər. Kitabın redaktoru, professor Həmidulla Baltabayev topluya “Dərdli elin dərdmənd şairi” adlı geniş ön söz yazmışdır. Özbək aliminin şairimizi xalqına necə təqdim etməsi oxucular üçün də maraqlı olacağını düşünərək çox sanballı və çox da gərəkli məqaləni ixtisarla oxucu və tədqiqatçılara təqdim etmək qərarına gəldik (məqaləni Azərbaycan dilinə çevirən filologiya elmləri doktoru Yaşar Qasımbəyliyə təşəkkür etməyi borc bildik). 37 “Dərdli elin dərdmənd şairi Böyük ədəbiyyat aləminə qədəm qoymuş şairlərin öz üslubu, poetik təcrübəsi, özünəməxsus, həssas və incə “mən”i olduğu kimi, öz taleyi və qisməti də olur. Hər bir şair öz taleyini yaşayır, tale ona nə qədər imkan versə, o qədər bu köhnə dünyanın sevinci və qəmi ilə aşina olur. Amma dünya ədəbiyyatı tarixində özünəməxsus taleyi olan elə şairlər də vardır ki, onlar müxtəlif səbəblər üzündən öz zəmanəsində yetərincə şöhrətlənmir və ya tanınsalar da, öz müasirləri tərəfindən yüksək qədir-qiymətini ala bilmirlər. Müəyyən vaxt keçəndən sonra adil zaman öz hökmünü verir; bu gö-zəl və cazibədar şeiriyyətin qapıları şeirsevərlərin üzünə yenidən açılır, həmin şairin əsərləri kitablardan oxucuların qəlbinə köçür. Azərbaycan torpağı da qədimdən böyük şairlərin vətəni olub. Xaqanidən tutmuş Ramiz Rövşənə qədər onlarla təkrarsız klassiklərin qələminin qüdrəti ilə yaradılmış bu möhtəşəm poeziya qəsri nə qədər rəngbərəng və cazibədar olsa da, onda hələ də yeni-yeni və solmaz rənglər, Yüklə 1,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|