20
20
iran aşıqlarının dastanları
Qazanxan duşdu yola bir çox getməmışdı gördü
arxasıcan bir səs gəlır.çönüb baxanda gördü Çobandı
kürəgındə ağac budu gəldı çatdı.Qazanxan dedı Çoban
gəldun dedı bəlı ağa .Qazan dedi bəs bu ağacı nəyə
gətırdun ? Çoban dedı xan sən inşallah düşmənə qalıb
gələcəksən onda aciğacaqsan .məndə bunun oduynan sənə
kabab pışırəcəyəm.xanın bu zərəfatdan xoşu gəldı. Dedı
Çoban sənı aparmağa mıylım yoxuydu amma xoşum gəldı .
gəl ağacı aç at yerə gedək .Çoban dedı yox ağa .elə bu
ağacınan gedəcıyə kafərlər görsünlər Qazan xanın necə
igıdlərı var.bular düşüb yola gəlməkdə olsunlar. Sızə xəbər
verım Şovkəllı Məlıkdən.bunun qoşununun yarısını Çoban
həlak
etmışdı yarısıda sınıq-salxaq yarali-paralı
qayıtmışdılar. Şovkəllı Məlık belə görəndə dedı buların
hamısının acığını Qazan xanın arvadindan çıxaram. əmır
verdı bütün adamları yığışdılar. əmır verdı böyük bir içgı
məclısı qurdular .hamı içıb sərxoş oldular. əmır verdı
gedun Qazan xanın arvadinı gətırun mənım pıyaləmə şərab
töksün və mənə zovq versın. Bu xəbər Qazanxanın arvadı
Burla xatuna çatdı. Burla xatun bütün kənızlərınə dedı
qızlar bu kafərlər istıyrlər gəlıb mənı aparsınlar .hər
bıruvuzdan soruşsalar cavab verməyın .hər bırızə əl atsalar
qalanız desın o deyıl mənəm . bəlkə kor peşman qaydıb
getsınlər.bu tərəfdən kafərlər gəldılər. Burla xatun dıyəndə
heçkım cavab vermədı. Hərhansına əl atdılar obırılər
dedılər o deyl mənəm. Qayıtdılar Şovkəllı Məlıkın
yanına.xəbər verdılər iş belə olanda . Şovkəllı Məlık dedı
onda gedin parun verun deyun bu Burla xatunun oğlunun
ətıdı kım yeməsə onu həlak edəcıyık.hamısı qorxusundan
yıyəcək . bir nəfərı yeməz onda bılərsızkı Burlaxatun kımdı
21
21
iran aşıqlarının dastanları
onda gətırərsuz mənım yanıma. Bu xəbərdə çatdı Burla
xatuna. Tez özünü çatdırdı oğluna görüm Oruzun bu işdən
xəbərı var ya yox. Oğlan anasına baxdı gördü anası çox
prışan haldadı .dedı ana sənə nə olub?ana götürüb görək
oğlüna nə deyr.
Başına mən dönüm gülüzlü oğl
Oğul yağılərdən nə eşıtmısən
Parlaq oğul günəş oğul ay oğul
Oğul yağılərdən nə eşıtmısən
Ay ana mən bir söz eşıtməmışəm.ana baxıb oğlunun
camalına belə deyib.
Qaza bənzər qızlarımın bəzəyı
Oğuzların xanı ellərın bəyı
Burlanın qazanın gözəl göyçəyı
Oğul yağılərdən nə eşıtmısən
Oğul deyıb çox dayandım keşıkdə
Lay-lay çaldım sınəm üstə beşıkdə
Nə baş verıb içərıdə eşıkdə
Oğul yağılərdən nə eşıtmısən
Qazanın oğlunu kəsın doğruyun ətındən qovrtma
pışırun Burla xatun gördü oğlunun heç nədən xəbərı
yoxdu.oğlunu hər bir əhvalatdan aqah elədı .tural işı
bıləndə sonra dedı ana anam olmaseydun sənə bir qılınc
vırardım.ana dedı bəs mən nə elıyım .oruz dedı qulaq as
gör nə deyırəm. Götürünb görək anasina nə deyir.
22
22
iran aşıqlarının dastanları
Sən tanınma qoy bu kafər yağılər
Məni çəngəlınə çalsın incımə
Qorxma ölümümdən namuslu yaşa
Mənə nə olacaq olsun incımə
oğul bılırsən bu kafərlər sənı kəsib ətundan qızlara
qovurtma yedırdəcəklər. Bəs onda qulaq as ana.
Ağ ətımdən gətırsələr qovurma
Özuvu tapdama özuvu vurma
Qızlar bırın yesə üçün ye durma
Arzısı gözündə qalsın incımə
ay oğul axı dünyada bir oğlum var? Evladsız
qalacıyam.qulaq as ana gör nə deyırəm.
Atamdan anamdan törər turallar
Qoy mən ölüm lək salmasın namus ar
Anam burla atam qazan oğuzlar
Gərək dıkı mərd yaşasın incımə
Bu sözlər qurtaran kimi ana bala bırbırının köysünə elə
sığındılarkı .sonra tural xan dedı ana sən tez burdan get kı
gəlib sənı burda görməsınlə .ana bala bir-bırındən
ayrıldılar. Butərəfdən cəlladlar gəldılər. Oruzxanı apardılar
qan meydanına. Camaata xəbər çatdırılarkı hamı gəlsın
oğuz türklərının bırını bu gün dara çəkəcıyk. Camaat beş-
beş on-on bu qanlı meydana . yığışmaqdadı.ama tural
gətırdılər dar ağacının yanına. tural ağacı görəndə bir ah
23
23
iran aşıqlarının dastanları
çəkdı .dedı ey ağac səndən nələr olmuyub.bu gündə dar
ağacına çövrülübsən.calladlar dedılə nıyə ah çəkdin ?tural
xan dedı qollarımı açın bu ağaca bir neçə kəlmə sözüm var
oları deym sonra nə istəsəz eləyn.qollarını açıblar götürüb
görək bu dar ağacına nə diyəcək.
Mənı səndən asacaqlar
Mənə kömək olma ağac
Qanım gedsə rəngım solsa
Sən saralıb solma ağac
Ağac varkı işı qandı
Gah əsadı gah ilandı
Qopuzlarda ağacdandı
Sən özuva alma ağac
Bu zaman oruz xan baxdı kı görüm tural igidlərindən gələ
var ya yox .gördüku gələnlər hamisi düşmənləridi .götürüb
daha nə diyəcək.
Aşkar dedim niyətimi
Xoşlamiram himi - cimi
Sən kəsilmə mənim kimi
Yaşa - yaşa ölmə ağac
tural burda qalmaqda olsun camat bu qan meydanına
yığişmaqda.sızə xəbr verım qazan xanan Çobandan. Qazan
xan qonar atın üstündə Çobanda pyadə.elə bılkı bular
yeldən qanad alıb göyünən glırlər. Buların ayağının
altından çıxan toz duman aləmı bürümüşdü. Şəhərə bıraz
Dostları ilə paylaş: |