Nobel küRSÜSÜ Selma Lagerlöf
Yüklə 255 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- "Tunel" romanı "Xəzər" dünya ədəbiyyatı dərgisinin 1/2014 nömrəsində çap olunub
- Tərcümə: Zakir Fəxri
- Tərcumə: Yasar Qabriel Qarsia Markesin aforizm, sitatlar və şeiri "Xəzər" dünya ədəbiyyatı dərgisinin 1/2014 nömrəsi
- Şeirlər "Xəzər" dünya ədəbiyyatı dərgisinin 1/2014 nömrəsində çap olunub
- Ernest Heminquey
- Ruben Bareyro Saqiyer Orijinaldan sətri tərcümə əsasında çevirdi: Saday Budaqlı
- Hekayə "Xəzər" dünya ədəbiyyatı dərgisinin 1/2014 nömrəsində çap olunub
- Tərcümə: A. MƏSUD
- Fərid Hüseyn
- Esse "Xəzər" dünya ədəbiyyatı dərgisinin 1/2014 nömrəsində çap olunub
- Tərcümə S. Budaqlı
- İngilis dilindən tərcümə Təvəggül Zeynallı
- MACƏRA
- Hekayə bütöv halda "Xəzər" dünya ədəbiyyatı dərgisinin 1/2014 nömrəsində çap olunub \
- İngilis dilindən tərcümə Məhəbbət Hacıyeva
- Tərcümə: Yaşar
- Orijinaldan sətri tərcümə əsasında çevirdi: Zahid Sarıtorpaq
- Mətn "Xəzər" dünya ədəbiyyatı dərgisinin 1/2014 nömrəsində çap olunub
Ernesto Sabato "Mediçi" (İtaliya, 1977), "Migel de Servantes" (İspaniya, 1984), "Yerusəlim" (İsrail, 1989) mükafatlarına layiq görülüb.
"Xəzər" dünya ədəbiyyatı dərgisinin 1/2014 nömrəsində çap olunub
BƏŞƏRİ POEZİYA Riçard Brotiqan, Dayana Di Priam, Robinson Cefferson 20 Noyabr 2014
Əks mədəniyyət qəhrəmanı, 60 - cı, 70
- ci, illərin ədəbiyyat bütü, şişirdilmiş fiqura, bir saatlıq xəlifə, Mark Tven və Heminqueyin varisi, içki düşkünü, özünə qəsdçi, doqquz şeir kitabının, iki - üç ay ərzində milyonlarla tiraj çap olunub satılmış, bu günün özündə də Amerika və Avropanin kitab magazalarını bəzəyən "Amerikada balıq ovu" romanının müəllifi.
ci ildə Vaşinqton Ştatının Takomo şəhərində anadan olub. Anası, iki bacısı və qardaşından ibarət ailəsi dilənçi kökündə yaşayib. Təsadüfü kiçik qazanc və dövlət müavinəti hesabına dolanıblar.
familiyasının yazılmasına qərar verib. Riçard romanlarının birində yazırdı: " Anam mənim varlığımla baışmalı oldu". "Anamın Riçardı öpməyi və bizlərə - sizi sevirəm, dediyi yadıma gəlməz," - kiçik bacısı xatirələrində yazırdı...
6 avqust 1934- cü ildə Nyu - Yorkda doğulub. Suotmorda kolleci bitirdikdən sonra Qrinviç -Villedj ə köçür və tezliklə bürokratizmə qarşı mübarizlərə qoşulur.
"Bu quşlar geri uçur" adlı ilk kitabı 1958 - ci ildə işıq üzü görür.
1974-
cü ildən Naropa və Kolorado Universitetində mühazirələr oxuyur.
Avanqard ədəbiyyatın yaradıcılarından olan şairlər - Press v ə Eydelon kimi tezliklə Amerikada məşhurlaşır. Əl -kimya və Şərq fəlsəfəsinə böyük maraq göstərib. "Freddi haqqında şeirlər", " Zamanın kitabı", "Torpaq nəğmələri" adlı kitabların müəllifidir.
ROBİNSON CEFFERS
Şair, dramturq, filosof Robinson Ceffers (188 7- 1962) ABŞ - da doğulub. "Koliforniyalılar", "Poynt Surun qadınları", "Günəşə aclıq", "Mideya" kimi kitabların müəllifidir. Əsərləri dünyanın əksər dillərinə tərcümə olunub.
AFORİZMLƏR VƏ SİTATLAR
Qabriel Qarsia Markes (Kolumbiya) 20 Noyabr 2014
İlham pərisi yazıçının yanına yalnız yazı prosesi zamanı gəlir... Tərcumə: Yasar
TÜRK QARDAŞLARIMIZ Asəf Halət Çələbi
21 Noyabr 2014
XX əsrin birinci yarısı Türk poeziyasında orijinallığı, arayışçı tərzi, modernist düşüncəsiylə seçilən şairlərdən biri Asəf Halət Çələbidir. 1907 - ci ildə İstanbulda ziyalı ailəsində doğulan şair məşhur Qalatasaray lisəsində təhsil alır. Atasından fransız və fars dillərini öyrənir, Mövləvi şeyxi Əhməd Rəmzi Dədə və Rauf Yekta bəydən musiqi və not dərsləri alır. Qısa bir müddət Fransada qalır. Geri döndükdən sonra Ədliyyə Məslək məktəbini bitirir. Məhkəmə, bank, dəmir yolları kimi müxtəlif qurumlarda çalışır. Son iş yeri İstanbul Universiteti ədəbiyyat fakültəsinin kitabxanası olur. 1953- cü ildə dünyasını dəyişir. Gənclik çağlarında divan ədəbiyyatından təsirlənərək rübai və qəzəllər yazsa da, 1937 - ci ildən sonra Qərbyönlü sərbəst şeirlər yazmağa başlayır. 1938 -1941-
ci illərdə ilk şeirləri çap olunur. Bu şeirlərdə daha çox nağılvarı təsir bağışlayan gənclik duyğuları öz
ifadəsini tapır. Şərq ədəbiyyatı, incəsənəti və mədəniyyətinə dərindən bələdlik sonrakı dönəmlərdə onu tamamilə başqa bir yönə çəkir. Anadolu - İran - Hindistan xətti boyunca uzanan qədim Şərqin həyat tərzi, fəlsəfəsi, dini və dünyəvi düşüncələr aləmini səslər vasitəsiylə canlandırmağa çalışan şair şeirin real həyatda olduğu kimi abstrakt bir dünya yaratdığına inanırdı.
Çələbi türk poeziyasında «ənənəçi modernist» kimi tanınır. Şeirləri şüuraltına bağlı, mücərrəd olsa da bir anın, bir hiss və duyğunun az qala maddiləşən forması təsiri bağışlayır.
O, Şərq və Qərb mədəniyyətini bir yerdə könül dünyasından keçirib yaddaşında kəhkəşanlar yatan köhnə karvan yollarının o başına varmaq istəyirdi. Dünyaya Asiyanın təsəvvüf və dinlər tarixində ad qoyan ünlü simalarının açdığı pəncərədən - Qoca Şərqin nağıllar aləmindən baxmağa çalışırdı. Çələbinin şeirləri, bu mənada, Şərq miniatürlərini, bir də rəngli pəncərə şəbəkələrini xatırladır.
Əhməd Oğuz Şeirlər "Xəzər" dünya ədəbiyyatı dərgisinin 1/2014 nömrəsində çap olunub
KLASSİK HEKAYƏLƏR
Ernest Heminquey, Ruben Bareyro Saqiyer 21 Noyabr 2014
Ernest Heminquey
«Məğlubedilməz», görkəmli Amerika yazıçısı, Nobel mükafatı laureatı Ernest Heminqueyin (1899 - 1961) erkən yaradıcılıq dövründə qələmə aldığı ən məşhur əsərlərindən biridir.
«Qadınlarsız kişilər» (1927) toplusunun ilk hekayəsini təşkil edən «Məğlubedilməz»də sonradan Heminqueyə dünya şöhrəti qazandırmış bir çox əsərlərinin, o cümlədən «Qoca və dəniz» povestinin işartılarını sezmək əsla çətin deyil. Xüsusən də əsərin baş qəhrəmanı, məğlubiyyətə heç cür yaxa tanıtmaq istəməyən «qoca» matador Manuel Qarsia öz ağlagəlməz fədakarlığı ilə eynən qoca balıqçı Santyaqonu xatırladır. Sonuncu buğa döyüşündən sonra ölümcül yaralanıb xəstəxanaya yerləşdirilən və çoxlarının artıq ölmüş zənn etdiyi Manuel ayağı yer tutan kimi yenidən arenaya çıxır. Peşəsinin şərəfini dünyada hər şeydən üstün tutan matador qəpik - quruşun müqabilində həyatını riskə atmağa belə razılaşıb bu şərəfi axıradək qorumağı bacarır və öz dözümü, qətiyyəti, fədakarlığı bahasına ləyaqətli insanın yenilməzliyini təsdiqləyir.
Orijinaldan sətri tərcümə əsasında çevirdi: Saday Budaqlı
Yazıçı, esseist, ədəbi tənqidçi Ruben Bareyro Saqiyer 1930 - cu ildə Paraqvayda anadan olub. 1962 - ci ildən Fransada yaşayan yazıçı «Hekayə və roman» (1960), «İfşa olunmuş Paraqvay» (1963), «Müasir Paraqvay nəsrində sürgün mövzusu» (1970) və s. kitabların müə llifidir.
Müqəddəslər və onların söylədikləri
20 Noyabr 2014
Həzrət Həbib Əcəmi Quran oxunarkən, acı kədərlə ağlayarmış. Adamlar ondan: - Sən ki, müqəddəs Kitabın yazıldığı dili bilmirsən, nə səbəbə ağlayırsan?.. - soruşanda o:
-
- deyə cavab verib.
Mətn bütöv halda "Xəzər" dünya ədəbiyyatı dərgisinin 1/2014 nömrəsində çap olunub
Esse Orxan Pamuk 21 Noyabr 2014
"Belinski özü üçün yaratdığı Puşkini sevirdi". Pisarevin bu məşhur fikrinə istinad edərək deyə bilərik ki, hər yazıçı bizim dünyagörüşümüzə görə bir - birindən fərqlənir. Məsələn, mənim dərk etdiyim Çexov bu sətirləri oxuyan oxucunun qavradığı Çexovdan fərqlidir. Bu mənada hər oxucunun "öz Çexovu" var deyə bilərik. "Nobel" mükafatı laureatı Orxan Pamukun "Mənzərədən parçalar" kitabında Dostoyevskinin 6 əsəri haqqında bir - birindən maraqlı esseləri yer alıb. Biz həmin esselərdə "Orxan Pamukun öz Dostoyevsksi"ni görürük. O, bu esselərlə Dostoyevski əsərlərinin aktuallığını, əslində, keçmişlə bu gün arasında çox az məsələlərin dəyişdiyini özünəməxsuz təhkiyəylə göstərməyə çalışmışdır.
İlk romanına münasibət: Dostoyevskinin "Yoxsul insanlar"ı haqqında qeydlər
Dostoyevskinin birinci romanı "Yoxsul insanlar" ədəbiyyat tarixinin qəribə hadisələrindən biridir. Bu romana olan reaksiyalar, əsərin oyatdığı maraq, sonradan haqqında yazılan və danışılanların yaratdığı mif bu sadə, ancaq insanın daxili aləminə nüfuz edən
kitabın özündən çox - çox məşhur və diqqətəlayiqdir...
DÜŞÜNCƏLƏR, DUYĞULAR
Akutaqava Rünoske 20 Noyabr 2014
Müas ir yapon ədəbiyyatının banisi Akutaqava Rünoske (1892 - 1927) haqqında Azərbaycanda da çox yazılıb və çox danışılıb. «Xəzər»in oxucularına təqlim etdiyimiz miniatürlər bu dünya şöhrətli yazıçının yaradıcılığının yeni hüdudlarını görməyə imkan verir.
Tərcümə S. Budaqlı
"Xəzər" dünya ədəbiyyatı dərgisinin 1/2014 nömrəsində çap olunub DEBÜT
Şervud Andersen
20 Noyabr 2014 Amerika nəsrinin görkəmli nümayəndələrindən biri sayılan Şervud Anderson (1876 - 1941) kiçik hekayələrinə görə bir çox tənqidçi və ədəbiyyatşünas tərəfindən Anton Çexov və Ernest Heminqueylə bir tutulur. Şervud Anderson Amerikanın XX əsrdə dünya ədəbiyyatına bəxş etdiyi böyük simalar -Ernest Heminquey, Uilyam Folkner, Tomas Vulf və Con Steynbek kimi nəhəng yazıçıların yaradıcılığına ciddi təsir göstərməklə bərabər, Ernest Heminquey və Uilyam Folknerin ilk əsərlərinin çap edilməsinə və bu yazarların şöhrət qazanmasına da yardım göstərmişdir. Ş.Andersonun ədəbi təsiri o dərəcədə böyük olmuşdur ki, Ernest Heminquey hətta bəzi hekayələrinə görə plagiatlıq ittihamı ilə də üzləşmişdir. E.Heminquey isə bu ittihamları rədd etsə də, Şervud Andersonun ədəbi təsirini danmamış, hətta Scott Fitsceralda yazdığı məktublarda da bunu etiraf etmişdir. 1956 - cı ildə, Ş.Andersonun ölümündən uzun illər sonra Uilyam Folkner onu Amerika yazıçılarının atası adlandırmışdır. Ayrı - ayrı illərdə Şervud Andersonun "Alisa və itmiş roman" ("A lice and lost novel") , "Tutqun gülüş" ("Dark laughter") romanları, "Atlar və adamlar" ("Horses and men"), "Meşədə ölüm" ( "Death in the woods" ) kimi kitabları çapdan çıxsa da, ona ən çox şöhrət gətirən kiçik hekayələrin yer aldığı "Vinesburq, Ohayo" ("Winesburg, Ohio") kitabı olmuşdur.
Təvəkgül Zeynallı 1994 - cü ildə Naxçıvanda doğulub. 2011 - ci ildə Xəzər rayonundakı 149 saylı orta məktəbi bitirərək, Azərbaycan Dillər Universitetinin ingilis dili üzrə tərcümə fakültəsinə daxil olmuşdur. Hazırda II kurs tələbəsidir.
MACƏRA
qadın bütün ömrünü Vinesburqda yaşamışdı. O, Vinney parça mağazasında işləyir və ikinci dəfə ərə getmiş anası ilə birgə ömür sürürdü...
Hekayə bütöv halda "Xəzər" dünya ədəbiyyatı dərgisinin 1/2014 nömrəsində çap olunub \
DEBÜT
Ezra Paund (ABŞ) - Şeirlər 20 Noyabr 2014
Şeirlə riyaziyyat ruhən əkizdir. Poeziya cəbr qədər mürəkkəb və məntiq tələb edən bir sənətdir. Riyaziyyatdan fərqli olaraq, şeriyyatdakı tənliklər fiqur əvəzinə sentimental nəzəriyyə ilə ifadə edilir. Əgər şairin düşüncəsində sehr elmdən çox yer tutursa, deməli o insan ortaya əsl sənət qoymaq gücündədir. İnsani fikirləri kvadratlar, bucaqlar formasına salmaq mümkündür. Bu zaman sanki hisslərə cadu edilərək sətirlərə köçürülür. Şairlik sənəti gizli, əsrarəngiz və dərin köklərə bağlı proses üzərində qurulur.
Məhəbbət Hacıyeva 1990 - cı ilin 13 oktyabrında Kəlbəcər rayon Nadirxanlı kəndində anadan olub. Orta məktəbi Gəncə şəhərində bitirib. 2013 - cu ildə Azərbaycan Dillər Universitetini bitirib.
MEMUAR Yazıçı yazıçı haqqında
20 Noyabr 2014 Erne st Heminquey Uilyam Folkner haqqında:
«Siz kiminsə yazı prosesi zamanı içdiyini eşitmisinizmi? Folkner elədi. O, hərdən belə günahlara batır. Mən onun artıq ilk badəni içmiş olduğu səhifələri tam dəqiqliyi ilə göstərə bilərəm»...
ORİFEYLƏR
Marsel Prust 24 Noyabr 2014
Orijinaldan sətri tərcümə əsasında çevirdi: Zahid Sarıtorpaq
Zaman- zaman sevilən və inkar edilən yazıçı
...Pəncərə pərdəsinə düşmüş cansız bir işıq zolağı, ana öpüşünün doğurduğu unudulmaz təəssürat, bir qurtum çayın dərin yaddaş qatlarından oyatdığı xatirələr - Marsel Prust (1871- 1922) yaradıcılığının zənginliyi bu sayaq çırpıntılarla dolu psixoloji həyat gerçəklərinin, eləcə də irreal düşüncələrin özəyindən qaynaqlanır. Sayğılı oxucular, altı cildlik "İtirilmiş zamanın axtarışında" silsiləsinə daxil olan
"Svana doğru" romanın "Kombre" adlı bölümünün birinci hissəsində də bu kimi məqamlar qədərincə yer alıb.
Onu da qeyd edək ki, bu əsərin sanbalı heç də ayrı - ayrı detallarda gizlənməyib, həm də bu, bir dil faktorudu. Dünya romançılığında özünəməxsus yer tutan Prust yaradıcılığı zaman - zaman insanları düşünməyə sövq edən bir fövqəlbəşəri ədəbiyyat hadisəsidi. Bu hadisədən yararlanan azman yazarlar sülaləsi yetişib, bunu inkar və etiraf edən yazıçılar bu gün də var.
Əsas gerçəklik ondadı ki, Prust dünyada ən çox müraciət edilən, örnəklər gətirilən, qarşısına məqsəd qoymasa da, insanı iç dünyasının dolaşıqlarında azdıran, buxovlulara azadlığın yolunu göstərən, azadlara müti qul olduqlarının həqiqətlərini sübut edən bir yazıçıdı. Paradoks ondadı ki, doqquz yaşından ölən günə kimi astma xəstəliyindən əzab çəkən bu yazıçının yaradıcılığındakı nəfəs genişliyi insanı heyran etməyə bilmir. Eyni zamanda onun yaradıcılığını sevməyənlərin də sayı az deyil. Bunlara rəğmən, bütün dahilər kimi Prust öz yaradıcılığının yaxşı və uyarsız tərəfləriylə hələ də düşündürməkdə davam edir və güman ki, hələ çox mübahisələrin mövzusu olacaq.
Qaston Kalmetə dərin və səmimi
təşəkkür hissiylə
BİRİNCİ HİSSƏ KOMBRE
I Yerimə erkən girməyə çoxdan vərdiş etmişdim. Hərdən şam sönər - sönməz gözlərim elə tez qapanırdı ki, öz - özümə:
"Yuxulayıram..." deməyə belə macal tapmırdım...
Mətn "Xəzər" dünya ədəbiyyatı dərgisinin 1/2014 nömrəsində çap olunub
SƏHNƏ ƏDƏBİYYATI
Con Marrel 24 Noyabr 2014
Orijinaldan sətri tərcümə əsasında çevirdi: YAŞAR
"Ölümü gözləməməli, həyatı yaşamalı". Bu gün artıq hamının unutduğu, bir vaxtlar isə dillərdən düşməyən böyük fransız aktrisası Sara Bernar həyatının son günlərində qələmə aldığı xatirələrinin ikinci cildini yazarkən bu qənaətə gəlir. Bu mənada, Sara Bernar haqqında olan bu məşhur pyesinə kanadalı dramaturq Con Marrel də məhz «Memuarlar» adını vermişdi. Səhnə redaktəsində isə ad dəyişdirilərək daha sirli məna aldı: «Lanqustun gülüşü». «Deyirlər onları öldürəndə gülüşə bənzər çığırtı səsi çıxarırlar... Təhqiredici gülüşə». Bəli, pyesdə lanqustun da öz taleyi var. Qarşımızda sırf bioqrafik əsər deyil. Bu,
aktrisanın coşqun, parlaq həyatı haqqında öz dilindən eşidəcəyiniz gerçək etiraflarıdı.
LANQUSTUN GÜLÜŞÜ
(İki hissəli pyes)
İŞTİRAK EDİRLƏR
S a r a B e r n a r - 77 yaşlarında, aktrisa
C o r c P i t u - 45- 50 yaşlarında, onun katibi
BİRİNCİ HİSSƏ
1922- ci il. S a r a B e r n a r ı n dənizkənarı mülkünün artırması. Burada üstü əlyazmalarla dolu stol var. Onun arxasından dənizə düşən pilləkən görünür. Üstündə bahalı içkilər olan balaca bar stolu. İkinci planda royal var. S a r a kresloda mürgüləyib. Onun üstünə səliqəsiz şəkildə atılmış xəz çox güman ki, meymun dərisindəndi.
P i t u (daxil olur). İlahi, özün saxla! Madam, siz bura necə gəlmisiz?
S a r a. Eynilə sizin kimi...
Document Outline
Yüklə 255 Kb. Dostları ilə paylaş:
|