Mustaqil ish “Germaniya”

GERMANIYa HAQIDA QIZIQARLI FAKTLAR 1. Quyidagi shaharlar bir vaqtning o‘zida 1990 yilgacha Germaniyaning poytaxtlari bo‘lgan: Achen, Regensburg, Frankfurt, Nuremberg, Berlin, Veymar, Bonn (va Sharqiy Berlin) va 1990 yildan beri shu paytgacha Berlin shahri yana Germaniyaning poytaxti bo‘lib kelmoqda... 2. Dunyoda birinchi bo‘lib chop etilgan kitob nemis tilida yozilgan. 3. Germaniya dunyodagi kitob o‘quvchi yetakchi xalqlaridan biridir. Shu bois, bu mamlakatda har yili 94000 nomdagi kitoblar nashr etiladi. 4. Eng birinchi jurnal 1663 yilda Germaniyada chiqarilgan. 5. Nemis tili butun dunyodagi eng keng tarqalgan uchinchi tildir. 6. Nemis tili Yevropada eng ko‘p mahalliy aholi gaplashadigan ona tili bo‘lib qoladi. 7. Germaniya, Shveytsariya, Avstriya, Lyuksemburg va Lixtenshteynda davlat tili nemis tilidir. 8. Berlinda Yevropaning eng yirik poyezd stansiyasi bor. 9. Berlin, Parijdan 9 marta kattaroqdir va Venetsiyaga qaraganda ko‘proq ko‘priklarga ega. 10. Germaniya o‘n olti davlatdan iborat. Shtatlar o‘z konstitutsiyasiga ega va ichki tuzilishiga nisbatan katta avtonomdirlar. Shahar miqyosida Germaniya 403 ta tumanga bo‘lingan, shundan 301 tasi qishloq tumanlari va 102 ta shahar okruglari. Ular orasida Bavera eng yirik davlat sanaladi. 11. Germaniya dunyodagi aholisi eng zich joylashgan davlatlardan biri. 12. Germaniya boshqa to‘qqiz mamlakat bilan chegaradosh. Daniya, Polsha, Chexiya, Avstriya, Shveytsariya, Fransiya, Belgiya, Lyuksemburg va Niderlandiya. 13.Germaniya Yevropa Ittifoqining eng katta iqtisodi. Yalpi ichki mahsulot (YaIM) hajmi 3,73 trln. AQSh dollarini tashkil etadi va dunyodagi AQSh, Xitoy va Yaponiyadan keyin to‘rtinchi o‘rinni egallaydi. 14.Germaniya dunyoning eng katta avtomobil ishlab chiqaruvchilardan biri. 2011-yilda 5,9 million dona avtomobil sotilgan. VV Golf rusumli mashinasi - bu eng yaxshi sotiladigan avtoulovlardan biridir. 2012 yilda u Yevropaning 430 mingdan ziyod golfini sotdi. 2013 yilda Germaniyada eng ko‘p sotilgan avtomobillar - Volksvagen, Mersedes, Audi va BMVdir

Germaniyada maktabgacha ta’lim muassasalari davlat tizimiga kirmaydi. Bolalar bog‘chasi xayriya jamg‘armalari, mahalliy hokimiyat hamda cherkov vasiyligida faoliyat yuritadi. Shu bilan birga korxona va tashkilotlar ham o‘z bog‘chasiga ega bo‘lishi mumkin. Maktabgacha ta’lim tizimi (elementarbereich) 3 yoshdan olti yoshgacha bo‘lgan bolalarni qamrab oladi. Hali aqlini tanib ulgurmagan bolalarda o‘z fikrini ifodalash, tengdoshlari va kattalar bilan muloqot qilish qobiliyatini shakllantirish, ularni boshlang‘ich ta’limga tayyorlashda bog‘chalarning o‘rni katta. Shu bois ham olmonlar bog‘chalarni “tafakkur ustaxonasi” deb atashadi. Bepul va majburiy Germaniya Konstitutsiyasiga muvofiq, maktab ta’limi davlat nazoratida. Mamlakatda o‘n oltita federal yer mavjud bo‘lsa, ularning har biri o‘zining ta’lim to‘g‘risidagi qonuniga ega. Shu sababli federal yerlarda maktab ta’limida ayrim farqlar bor. Masalan, aksariyat hududlarda boshlang‘ich ta’lim 4 yil (birinchi sinfdan to‘rtinchiga qadar), poytaxt Berlinda esa – 6 yil. Ammo bu kabi farqlarga qaramasdan, barcha hududlar uchun umumiy tartib-qoidalar amal qiladi.Germaniyada maktab ta’limi majburiy va bepul. 6 yoshdan 18 yoshgacha fuqarolar majburiy tartibda ta’lim olishi shart. Maktab ta’lim tizimi boshlang‘ich (primarstufe), o‘rta (sekundarstufe I) va yuqori (sekundarstufe II) bosqichlarga bo‘linadi.Bolalar 5-6 yoshdan boshlang‘ich maktab (grundschule)ga qatnaydi. Boshlang‘ich maktabda o‘qish davri to‘rt yildan olti yilgacha. Maktablarda birinchi, ikkinchi sinf davomida o‘quvchilarga baho qo‘yilmaydi. O’qituvchilar baho o‘rniga bolaning individual rivojlanish holatixususida hisobot tayyorlaydi. O’quvchilarga 3-sinfdan baho qo‘yila boshlaydi. Germaniyada 6 ballik baholash tizimi qabul qilingan. Bunga ko‘ra, 1 – a’lo (sehr gut), 2 – yaxshi (gut), 3 – qoniqarli (befriedigend), 4 – yetarli (ausreichend), 5 – yetarli emas (mangelhaft), 6 – qoniqarsiz (ungengend). O’quvchilar fanlarni eng kamida “to‘rt”ga o‘zlashtirishi kerak. Boshlang‘ich bosqichda bolalarga matematika, nemis tili, tabiatshunoslik, musiqa, estetika fanlari o‘tiladi.