Mövzu adı: Stress exokardioqrafiyada siqnalların alınması və işlənməsi

Mövzu adı: Stress exokardioqrafiyada siqnalların alınması və işlənməsi.

Suallar əsasında tərtibat

Kardiologiyada qeyri-invaziv diaqnostika nədir?

İki ölçülü exokardioqrafiya nədir?

Exokardioqrafiyada hansı rejimlərdən istifadə olunur?

Hər bir rejimdə siqnalların alınması haqqında qısa məlumat vermək

Ürəyin işemik xəstəliyinin müəyyən olunmasında stress exokardioqrafiyanın rolu

Stress exokardioqrafiyanın hansı növləri var?

Stress exokardioqrafiya zamanı fiziki yükün həcminin siqnalların alınma intensivliyindən asıllığı

Stress exokardioqrafiya zamanı alınmış siqnalların analizini optimallaşdırmaq üçün istifadə olunan metodlar

Sakit və fiziki yük vəziyyətində alınan siqnalların müqayisəli işlənməsi.

Bu metodun çox böyük əhəmiyyəti var. Ürəkdə baş vermiş işemik əlamətlər qan dövranın pozulması, mikardın zədələnməsi proses başdıyır əlamətlər sonra yaranır. Həmin bu zədələnmə sahəsini görməkdən ötəri exokardioqrafiyaının əhəmiyyəti çox böyükdür.

Stress exokardioqrafiyanı birinci halda diaqnostik metodik kimi ona görə istifadə edirik ki, stress exokardioqrammanın fiziki yük halda çəkilməsi və yaxud exotest deyilir Stres exokardioqrama dətyiliklər var biz onu exo görmək istiyirik

2 ci bir məsələ exo kardioqramadı o zaman edirik ki, fizziki yüklə kardioqramma çəkililişi zamanı müəyyən dəyişiliklər mümkün deyil. Məsələn bu nə zaman baş verir qlükozitlərlə müalicə zamanı kardioqramada olan dəyişiliklər, fiziki yük altında çəkilsə belə heç bir dinamika vermir. Bu halda exokardioqramma edək

3 Cür elə xəstələr var ki, onlara fiziki yük vermək olmur. Məsələn ortopedik problemlər, damar problemləri və s. Bu zaman farmoloyi stress kardioqramma olunur. Bundan başqa biz əmin olmaq istiyirik ki, ürəyin nhansı hissəsində hərəkət məhdudiyyəti var. Məsələn urək divarının yığılmasında problem var Buna görədə xəstəyə stress exokardioqramma məsləhət görülür. Məsələn xəstəliyin erkən diaqnostikasında Ümumiyyətlə exo kardioqramada istifadə olunan metadolar hansılardır: 2 D exo kardioqrama əlavə istifadə olunur. N və B reyimlər. 3D exokardioqramma isə . N və B reyimlərdən əlavə dopler effekti ilə də təhciz olunub. Növləri aşağıdakilardır.

1.Rəhmi dopler müayinə

2. İmplus dalğalı dopler müayinə (PHD)

3. Daimi dalğalı dopler müayinə (Esv)

Müasir reyimlərə qədər exo kardioqramada müəyən mərhələ keçmişdir. İstifadə olunan reyim A reyimi olmuşdur. Bu reyim hal hazırda istifadə olumur. Bu reyim zamanı, ürəyinin ayrı-ayrı hissələrinin konkret bir şəkli yox , amplutud şəklində hissələri alınır. Bu üsulla həkimlər müəyyən nəticələr edirdilər

.

Ən geniş istifadə olunan reyimlər

M reyimi – müəyyən bir zaman oxunda ürəyin ayri-ayrı stukturlarının müayinəsidir. Əsas məsələ, müəəyyən bir zaman vahidində müayiənin aparılmışdır. Bu reyimin praktiki olaraq elekrokardioqramaya bənzər metoddur.

Burda konkret vizual görüntü yoxdur. Ayrı-ayrı hissələrin hərəkəti və qrafik görü görüntüsü vardır. Koordinat oxunun bir hissəsində ürəyin hərəkəti durursa, bir hissəsində zaman olacaq. 90 altinda qoyulsa daha dəqiq müayinə mümkündür .

2. B reyimi- exokardioqrama reyimidir. M reyimindən sonra yaranıb.

Exokardiaqrama reyiminin işlənməsinin ən əsası ultrasəs sualların yaranması və onun ürəyin ayrı-ayrı hissələrinə tərəf istiqamətdə göndərilməsi və alınmış ultra səsin yenidən cihaz vasitəsi ilə qəbul olunub, analizinə əsaslanır. 1950 ci illərdə, ultrasəs dalğaları göndərən cihaz başqa, qəbul edən başqa cihaz olub. Sonradan bu metod özünü doğrultmadı. İş prinsipi datçikin xüsusi ultraultrasəs dalğası əmələ gəlməsi və ayrı-ayrı hissələrə göndərilməsi sonra yenidən qəbul edilməsi mexanizminə əsaslanır. Bu mexanizmdən B və M reyimində istifadə olunur. Burada datçik implusu buraxır və fasilə yaranırç növbəti implus göndərilir. İmplusİmplus geri qaydıb analiz və sintez olunana qədər bu proses davam edir. Vahid zamanın 1% ərzində implus göndərilərsə, 99% həmin analizin araşdırılmasına sərf olunur və impluslar paket şəklində göndərilir.

Pyezoelektrik kristallardan alınmış impulslar ( sadə dildə xammal şəklində olan impulslar) cihaza verildikdən sonra cihazda onların emal olunmasının bir neçə mərhələsi başlayır.

1. 
   Onların güclənməsi
   
2. 
   Güclənmədən sonra onlar dedektordan keçirlər
   
3. 
   Sonra isə xüsusi bir forma alıb, bəzi cihazlarda video kopya şəklində, bəzilərində kompüter kopyası şəklində, bəzilərində isə monitora verilməsi şəklində bizim gözümüzün qarşısında bir görüntü əldə olunur.
   

Exokardioqraf cihazları impulsu yaradan və qəbul edən hissədən ibarətdir ki, buna tibbi terminologiyada əsasən transduser və ya prob adı verilir. Prob və ya transduserin ön hissəsi düzbucaqlı formada olan pyezoelektrik kristallardan təşkil olunmuşdur. Bu pyezoelektrik kristalların əsas xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, elektrik impulslarını səs dalğalarına çevirə bilir və əksinə, səs dalğalarından da elektrik impulsları yaratma xüsusiyyətinə malikdir. Adətən bu prob və ya transduserlər 64256 sayda olan düzbucaqlı formada kristallardan ibarətdirlər.

Probun (datçik) döş qəfəsi üzərinə 90 dərəcə bucaq altında qoyulması ürəyin hər hansı bir hissəsinin yoxlanılması üçün konusvari bir dalğalar göndərməyə başlayır. Hər bir pyezoelektrik kristal bir dalğa əmələ gətirsə də yekunda bu dalğaların cəmi bir dalğa şəklində cihaza verilir. Burada dalğaların intensivliyi vardır ki, adətən müasir cihazlar monitora 1 saniyədə100-ə yaxın kadr verə bilir. Lakin bir nüans var, insan gözü təqribən 1 saniyədə 30 kadrı daha yaxşı gördüyündən cihazlar adətən 30-a yaxın kadr verməklə kifayətlənir. Bundan artıq kadrlar verilmir.

M-rejim bu şəkildə başa düşülür: Real zamanda ( vahid zamanda ) ürəyin ayrı ayrı strukturlarının qrafik şəklində müayinəsidir. Daha çox elektrokardioqrammaya bənzəyir. Amma bir exokardioqrafiya rejimidir. Exokardioqrafiya istifadə olunmağa başlayanda ilk işlədilən metodlardan biri olub, sonradan B rejimi yaranıb