vardı gücünd ! B hram övc qalxan gün kimiydi, Ütarid ona bir yolda kimiydi.
Zöhr xan Öküz , Mü t ri Qövs Keçinc dönmü dü yurdu firdövs . Ay onuncu bürcd ,
B hram altıda, Camı, qılıncı da li altında. Keyvanın ll ri T r zid ydi,
Ç kdiyi d Yerd n min x zin ydi. Bu xo , mübar k fal nur saçdı baxta, Göz l
xisl tli ah yl di taxta. O q d r l l, gövh r, dürr saçıldı ki, Saray d niz
oldu, taxt da bir g mi. H dsiz gövh r saçdı x zin çil r. H r bol x zin d
min-min incil r. vv ll r bu taxta say sind k s, Ölk d n, qo undan bey t alan
k s Görünc B hramın z m tini, T xtinin, tacının da siql tini. Dedi: -
X lqimizin s ns n p nahı, Cahan hriyarı, iqliml r ahı! Ona "Cahan ahı" dedi
möbidl r, " ahlar ahı" dedi xosrovlar yeks r. Rütb sin uy un biçimd hamı,
Hamı alqı ladı ulu B hramı. Yüks ldi göyl r t z ah da ı, De di buludları ba
ucalı ı. Taz -t r l lind n dürl r saçıban dal t nitqini söyl di xaqan. B HRAMIN
DAL T N TQ Dedi: - Tacı m n b x etdi Tanrı, Mübar k Tanrının xo yadigarı!
Tanrıya ükr olsun, alqı lar olsun! Tanrını tanıyan b xtiyar olsun! Tanrı
nem tin dal çevirm r m, ükür c lalına, ükür, ey k r m! irl rin a zından tac
alma ı da M n qılıncım yox, b x etdi xüda. Bu m rur taxtı ki, tutmu am
möhk m, Tanrı b y n si i l r gör r m. G r k, allah qoysa, i l r gör m ki, Heç
k s incim sin, küsm sin heç kim. M nd n inciy c k yalnız günahkar, O rular,
canil r, çalıb çapanlar. Ey m nim q srimin xas adamları, Tutdu um yol kimi düz
olun barı. H r cür yrilikd n üz dönd rdin tez, Yalnız düzlük il nicat tapın
siz. Düz söz e itm kd n bezs sa qulaq, nanın, sol qulaq çox a rıyacaq. Harda
bir adil var, ucaldaq onu, Harda bir zalim var, ovaq burnunu. Heç k sd n qorxum
yox, Tanrıdan savay, Onu tanıyanın nurundan savay. Al md heç k s yox etimadım,
T k ulu Tanrıdır inamım, andım. Heç k s ba ym m gizli, ya a kar, T k ulu
Tanrıya ita tim var. N q d r ki, durur mavi s malar, Yerd yatanları könlüm
salamlar. Var is n q d r a , qara m xluq, dl, insaf gör c k bizl rd n
çox-çox. m lim - dal t, haqqa af rin, Haqqa sevinm y n sevinc görm sin!? ah
ki, xütb sini b yan eyl di, E id n yildi, ükran eyl di. Bir saat, bir hovur
yl ib t xt , Sonra ah ç kildi, getdi x lv t . dl insaf idi razi - niyazı,
Tanrı ondan xo nud, x lq ondan razı. Möht
ml r il o möht
m da Yı ıncaq
keçirdi, zor bir yı ıncaq. B HRAM-GURUN AHLI I El ki, B hram-Gur saçdı
l yaq t, Taca da, taxta da verdi z m t. Belini kip qucdu yeddigöz qur aq, Yeddi
ayaqlı taxt altında bir da ! T rlan dö ü kimi Çin papa ı var, ynind Rum d bli
T razi paltar. Hüsnü, yax ılı ı alqı a möhtac - Rumdan bac alırdı, Çind n d
x rac. C m idi andırdı dördgu taxtı, Bir günd be d f gün
qalxdı. nsafı
g tirdi göyl rd n yer , Haqqı, dal ti yerd n göyl r ! Açıq, aydın gördü baxırsa
h r kim: Adil adildi, zalim zalim. Ba lı qıfıllara bir açar oldu, G li i
ell r gülbahar oldu. Yeni zümzüm l r, n m l r, n l r... N f sl r, cig rl r
geni l ndil r. kiz bala verdi qısır in kl r, K hrizl r dopdolu, sular im kl r.
Ba lar bara çatdı, yer b r k t , Dirh min sikk si mindi qiym t . Açıldı
mü güll r, duruldu qanlar, R dd oldu ölk d n ba aparanlar. traf ölk l rd
ahzad rl r Onun qüdr til r fl ndil r. Ölk si yatırla hamil , boylu, S rv t
g tirdil r, d rgahı doldu. Qala sahibl ri verdil r z ri, Açarı üstünd
x zin l ri. D ft r t z l di neç kargüzar, Canını ah üçün girov qoyanlar. Öz
yurdu üstün ah qanad g rdi, H r k s münasib bir rütb verdi. Azı çox eyl di,
yoxsulu varlı, Mülkün qaytardı mülk satanları. Qoyunu qurtardı qurdun di ind n,
ahin göy rçin k sildi h md m. Bayıldı fitn kar, ayıldı s rxo , li uzunların
li qaldı bo . Cahan dostlarına l uzatdı ah, Dü m n taclarını qırdı, atdı ah.
M rd qanad ver n adil ahlı ı Bir könül qırmaqdan min d f yax ı! On dü m n
öldürs , birc sin d Verm zdi i g nc , inan heç v d . Haqlı c zasını alanda
dü m n, Öldürm k yax ıdır zab verm kd n. nsanı özün c zb ed n o tac Heç k si
qoymurdu çör y möhtac. N verir insana bu torpaq, bu su - Yalnız d rd m nzili,
q m-k d r tozu. Xalqının nazını ç km kdi d rdi, Yalnız naz ç k nd f r hl n rdi.
Tanıyıb v fasız dünya mülkünü, Qurdu yalnız sevgi, sevda mülkünü. H ft nin bir
günü ahlı a xidm t, Qalan altı günü - e q il i r t! E qd n bir an da dü m zdi
uzaq, E qin qapısını döyürdü ancaq. E q can verm y n hansı m xluqdur? E qi
olmayanın canı da yoxdur. E qin sikk sin döndü sin si, Yalnız a iql rdi dostu,
munisi. Göyl r yüks ldi e qinin s si, Hökmünün altında bu Yer kür si!
Xo b xtlik yolunu r van gedirdi, dal t göst rib adlıq edirdi. Axırdı mülkün
x zin da -da , Sürgün edilmi di qılıncla allaq. Al mi qılıncla qaldırıb göy ,
Endirirdi yer taziyan yl . Ba lara b x edib ya ıllıq, nübar, Gün t k saçırdı
gülzar, gülbahar. ll rin b Hr si vüqar, iftixar, Qürur g tirirdi a ıb-da an
var. Heyhat, unutdular mehri, fq ti, Tanrıya ükr adlı e siz s rv ti. nsan
ükr etm yi yadır ayanda, K sir nem tini Tanrı bir anda. Varlı ı darlı a çevirs
insan, Muzdunu çıxarar d mird n, da dan. QURAQLIQ L N N T SV R V
B HRAMIN
FQ T Toxum cüc rm di, d n d yox artıq, Bu geni al mi daraltdı qıtlıq.
Q h tlik yolları k sdi, n k sdi, Penc r, ot yem y insan t l sdi. Qıtlıqdan
daraldı, qaraldı cahan, Çör yin qiym ti qızıldan baha! B hram baxıb gördü
böyükdü p rtlik, Bürüyüb al mi qıtlıq, q h tlik. Acıxıb qurd kimi quduzla anlar,
Gah adam yeyirl r, gah da le , murdar. Qızıldan bahadır d n, gördü xaqan, Açdı
qıfılları anbarlarından. ah m ktub gönd rdi k nd , h r - rzaq ehtiyatı olan
h r yer . Qoy g lsin ki il r, verilsin q rar: Açılsın büsbütün ba lı anbarlar.
Yoxsula pulsuz da vurilsin bu da, N q m, varlı alsın bir azca baha. Yerd qalan
d ni s psinl r qu a, Bir sıxma arpaya möhtac olmu a. T ki onun dövrü yazılsın
ba da, Acından ölm sin bir qaranqu da. Payladı, n q d r ehtiyatı var, Bo alır,
bir yandan dolurdu anbar. Onun d v l ri yad ölk l rd n Ardı k silm d n da ıyırdı
d n. ah x zin saçır, qeyd qalırdı, H r bir çar siz çar qılırdı. Bombo
görs l r d dörd il torpa ı, ahın x zin si ya atdı xalqı, m li çatdırdı ahı
öhr t , Tacü-t xt adlanan hakimiyy t ! Hamı q h tlikd n can qurtardı, can,
Yalnız birc n f r öldü acından. B hram bu itkid n ba rıqan oldu, Bulandı su
kimi, p ri an oldu. T qsirin gör üzr ist di ah: - Qar ısında suçluyam, ey
adil Allah! S ns n canlılara ruzu b x ed n, Ruzu paylamaqda hamını öt n! S n
çoxu azaldan, azı çoxaldan, z li qüvv s n, ye ulu Y zdan! N q d r çalı sam,
görür ki, al m: Çöld bir ceyranı doydura bilm m. Z f r x zin si açan birc S n
Hamıya, h r k s ruzu verirs n. Bir canlı ölübs , ey qibl gahım, Bilirs n, bu
i d yoxdur günahım. X b rim olmayıb ya ayı ından, X b ri gec çatıb... n fayda
bundan? aH bel yalvarıb sızlayan zaman, Qeybd n, hatifd n s s g ldi lan:
N cib oldu unu gördü d Allah, S nin ahlı ına verm di b la. Dörd ild heç k si
möhtac qoymadın, Birc ölüm d razı olmadın. Tanrı buna gör f rman verdi ki,
Dörd il t rk el sin ölüm ölk ni. El do rudan da, ah olan yerd Ölm di dörd
ild birc n f r d . Xo b xt o ahdır ki, nazı, nem ti Ölümd n qurtarır bir