Microsoft Word vencur 2015. doc
Yüklə 0,63 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2.3. S ənaye-innovasiya klasterl ərinin formala şması v ə inki şafı
42
inkişafı üçün elmi potensialdan istifadə olunması; elmi təşkilatların bazasında fəaliyyət göstərən şirkətlərin inkişafı üçün şəraitin yaradılması; biznesin təşkilinin yeni formatına keyfiyyət menecment sistemi daxil edilməklə, standartlaşma üzrə Beynəlxalq təşkilatın standartlarına ( SO) keçmiş şirkətlərin sayının artırılması. 3. Yüksək texnoloji sferaya xarici investisiyanın cəlb edilməsi. Məqsəd – rəqabət üstünlüklərindən, xüsusilə yüksək elmi potensialdan, ucuz işçi qüvvəsindən, əlverişli coğrafi vəziyyətdən istifadə hesabına xarici investisiyanı cəlb etməkdən ibarətdir. Yüksək texnoloji sferaya xarici investisiyanın cəlb edilməsi vəzifəsinin reallaşdırılmasından alınacaq əsas nəticələrə aiddir: beynəlxalq elm mərkəzlərinin fəaliyyəti ilə əlaqədar texnoloji sektorlarda kommersiya sazişlərinin müxtəlif formalarının artırılması; dünyanın qabaqcıl innovasiya şirkətlərinin və onların texnologiyalarının cəlb edilməsi; dünyanın elm və texnoloji bazarlarında Azərbaycanın populyarlaşması. 4. Effektiv innovasiya infrastrukturlarının yaradılması. Məqsəd – innovasiya fəaliyyətinin sürətli inkişafına kömək edən effektiv infrastrukturlar yaratmaqdır. Hət şeydən öncə, kompleks infrastrukturun əsasını formalaşdırmaq və öz inkişafı üçün şərait yaratmaq lazımdır. nfrastruktur xidmətlərinin tipinə görə aşağıdakı qarşılıqlı əlaqəli sistemlər vardır: - informasiya təminatı sistemi; - proqram və layihələrin ekspertiza sistemi; - maliyyə-iqtisadi təminat sistemi; - istehsal-texnoloji dəstək sistemi; - sertifikatlaşdırma sistemi; - elmtutumlu məhsul bazarına irəliləmə sistemi; - innovasiya fəaliyyətinin inkişafının koordinasiyası və tənzimlənməsi sistemi. Bu zaman formalaşmış infrastruktur sistemləri xidmətləri təqdim edildikdə öz hərəkətini koordinasiya etməli, yəni vahid mexanizm kimi işlənilməlidir.
43
nnovasiya infrastrukturunun elementləri, hansıki bazasında infrastruktur sistemləri inkişaf etdirilməlidir, olmalıdır: dövlət elm mərkəzləri, sahə institutları, ali məktəblər, texnoparklar. Elmi-texniki məhsulun istehsalına və onun bazarda irəliləməsinə bilavasitə cavab verən sistemin elementləri injinirinq firmaları olmalıdır. Elmi-texniki və innovasiya fəaliyyətinin infrastruktur təminatına yeni yanaşmanın reallaşması tədqiqat və işləmələr ilə məşğul olan təşkilatlara uğurlu iş üçün zəruri çoxlu komponentlərin olmamasını kompensasiya etməyə və öz işləmələrini kommersiyalaşdırmağa imkan verir. Bu vəzifənin reallaşmasından alınacaq əsas nəticələrə aiddir: innovasiya fəaliyyəti subyektlərinin müxtəlif məqsədli qruplarının tələbatına uyğun dəstək göstərməyə qadir peşəkarların olması; real xidmət paketi, hansıki innovasiya fəaliyyəti subyektlərinin müxtəlif məqsədli qruplarının inkişafını təmin edir. 5. Cəmiyyətdə innovasiya mədəniyyətin səviyyəsinin yüksəldilməsi. Məqsəd – konsepsiyanın məqsədinin reallaşdırılması üçün kadr potensialından maksimum səmərəli istifadə edilməsi hesabına innovasiya mədəniyyətinin səviyyəsini yüksəltməkdir. Yeni ideyanı generasiya etmək qabiliyyəti və onların təcəssümü haqqında obyektiv qərar qəbulu qarşıya qoyulan vəzifənin peşəkarcasına yerinə yetirilməsi konsepsiyasının müxtəlif məqsədlərinin praktiki reallaşdırılması uğurunun vacib amilləridir. Bu vəzifənin reallaşmasından alınacaq əsas nəticələrə aiddir: konsepsiyanın reallaşdırılmasına cəlb edilmiş müxtəlif məqsədli qruplar arasında qarşılıqlı fəaliyyətin effektivliyinin yüksəldilməsi; şirkətlərdə və konsaltinq təşkilatlarında kadrların ixtisasının beynəlxalq standartlar səviyyəsinə qədər artırılması. Konsepsiyanın reallaşdırılması hakimiyyət, sahibkar və təşkilatların koordinasiyalı fəaliyyətindən daha çox asılıdır, yəni innovasiyalı inkişaf mexanizminin effektiv fəaliyyəti üç təşkiledicilərlə təmin edilir: - normativ-hüquqi baza; - iqtisadi baza; - təşkilati struktur. 44
Beləliklə, innovasiyalı inkişafın prinsipləri, məqsəd və vəzifələrinin müəyyənləşdirilməsi kompleks mexanizmin hazırlanmasını zəruri edir, hansıki iqtisadiyyatın innovasiyalı inkişafına təsir edən normativ-hüquqi və təşkilati- iqtisadi amillər mütləq nəzərə alınmalıdır.
ə sərlərində işlədilmişdir. O, klaster terminini «lokalaşdırılmış sənaye» və «sənaye rayonu» adlandırmışdı. O, hesab edirdi ki, eyni ərazidə yerləşən kiçik və orta sahibkarlıq subyektləri iri şirkətlərlə rəqabətə girmək qabiliyyətinə malikdirlər. qtisadiyyatda belə nəticə «sinergetik effekt» adlanır. A.Marşal «sənaye rayonu» yaratmaq üçün aşağıdakı amilləri əsas sayırdı: 1. xtisaslı işçi qüvvəsinin ümumi bazası; 2. Rayon daxilində firmalar arasında ticarət; 3. Firmalar arasında əmək bölgüsü. Nəticə çıxarmaq olar ki, A.Marşala görə klaster – müəsssələrin sahə, yaxud coğrafi təmərküzləşməsidir, hansıki xammal, avadanlıq göndərənlərlə qarşılıqlı fəaliyyət və ayrı-ayrı firma daxilində darixtisaslaşmış işçilərin yaradılması hesabına resurslara qənaət etməyə imkan verir. Harvard alimi Maykl Porter sənaye rayonunu şərh edərkən «klaster» terminini işlətmişdir. Məhz o, müasir klaster nəzəriyyəsinin banisi hesab edilir. M.Porter sadəcə yeni termin təklif etməmişdi, həm də dövlətin rəqabət qabiliyyətinin yüksəldilməsi üzrə dövlət siyasətinin yeni obyektini göstərmişdi. Xarici ölkələrin innovasiya siyasətinin ümumi meyillərinə onun formalaşma- sına klaster yanaşması aiddir. Klaster nəzəriyyəsinin banisi amerika iqtisadçısı M.Porter özünün “Rəqabət” əsərində ilk dəfə klasterə tərif vermişdir. Klaster – coğrafi əlamətlərinə görə təmərgüzləşmiş qarşılıqlı əlaqəli şirkətlər qrupu, ixtisaslaşmış malgöndərənlər, müvafiq sahələrdə firmalar, həmçinin onların fəaliyyəti ilə əlaqədar müəyyən sahələrdə rəqabətdə olan və eyni zamanda birgə iş görən təşkilatlardır [12, s.485]. Yüklə 0,63 Mb. Dostları ilə paylaş:
|