168
yasına müvafiq müqavilə qüvvədə olarsa, mövcud ola bilən
üstünlüklərindən itsifadə edə bilər. Hər iki halda, xarici
subyekti belə üstünlüklərdən sui-istifadə etməsinə şərait yarat-
maq üçün inzibati addım atmağa lüzum yoxdur.
Podratçı tərəfin filialları beynəlxalq neft sənayesinin
təcrübəsinə və öz iş ənənələrinə uyğun olaraq ( və belə işlərə,
əsas etibarilə vergi ödəməkdən yayınmağa yönələn işlər daxil
edilməməlidir) nə mənfəət, nə zərər prinsipi əsasında mal
təchizatı, iş, yaxud bu kimi digər xidmətlər göstərir. Əgər yux-
arıda adı çəkilən şərtə əməl olunarsa, belə filialların
fəaliyyətinə Azərbaycan Respublikasında mənfəət əldə etməsi
kimi baxılmır və buna görə də onlara verilən ödənişlərdən heç
bir vergi tutulmur.
Əgər bu sazişin podratçı tərəfləri ilə Azərbaycan Respub-
likasında hər hansı başqa bir pay bölgüsü haqqında sazişin
tərəfləri arasında məsrəflər bölünərsə, belə məsrəf bölgüsü aid
olan tərəflər arasında vergi tutulan pul sövdələşmələrinə gətirb
çıxarmamalıdır.
İşçilərdən və fiziki şəxslərdən vergi tutulması. Bütün
vergi qoyulan rezidentlər hər podratçı tərəfin, əməliyyat
şirkətinin, onların ortaq şirkətlərinin və xarici subpo-
dratçılarının xarici əməkdaşları, o cümlədən xarici subpodratçı
kimi fəaliyyət göstərən fiziki şəxslər bilavasitə Azərbaycan Re-
spublikasındakı əmək fəaliyyəti nəticəsində qazandıqları
gəlirlərdən Azərbaycan şəxsi gəlir vergisini ödəməyə borcu-
ludurlar. Vergi qoyulan rezidentlər olmayan əməkdaşlar isə
Azərbaycan şəxsi gəlir vergisi ödəmək üçn məsuliyyət daşımır-
lar. Bu ikiqat vergi haqqında tətbiq edilə bilən hər hansı
müqaviləyə əməl olunmaqla və qərəzsizlik əsasında «vergi
qoyulan rezident» konkret dövr ərzində aşağıdakı şərtlərdən
hər hansı birinə əməl edən hər hansı fiziki şəxs deməkdir:
a)
30 və ya daha çox ardıcıl gün ərzində Azərbaycanda
ezamiyyətdə olan hər hansı fiziki şəxs, belə halda həmin
fiziki şəxs 30 ardıcıl gündən çox olan hər hansı müddət
169
ərzində Azərbaycanda göstərdiyi əmək fəaliyyəti
nəticəsində qazandığı şəxsi gəlirdən Azərbaycan gəlir
vergisi ödəmək üçün məsuliyyət daşıyacaqdır. Hər hansı
təqvim ilində Azərbaycan Respublikasında 30 ardıcıl
gündən artıq müddət ərzində olmayan, lakin bu təqvim
ilində ümumən 90 gündən artıq və daha çox müddətdə
Azərbaycan Respublikasında qalan fiziki şəxs burada
olduğu 90 gündən sonra Azərbaycan Respublikasında
bilavasitə əmək fəaliyyəti nəticəsində qazandığı gəlirdən
Azərbaycan gəlir vergisi ödəmək üçün məsuliyyət daşı-
yır;
b)
Hər hansı təqvim ilində əsas iş yeri kimi fəaliyyət
göstərmək üçün ( əgər bu cür fəaliyyət Azərbaycan Re-
spublikasından kənardakı əsas iş yerinə nisbətən ikinci
dərəcəli deyilsə) planlaşdırılan cədvəl üzrə vaxtaşırı ola-
raq ümumən 90 gündən çox Azərbaycan Respublikasında
olan fiziki şəxs, həmçinin vaxta cədvəli üzrə vaxtada
olan şəxslər. Belə şəxs təqvim ili ərzində Azərbaycan
Respublikasında bilavasitə
fəaliyyəti nəticəsində
qazandığı bütün gəlirlərdən, o cümlədən bu şəxs ver-
giqoyulan rezident olanadək Azərbaycan
Respublikasında işlədiyi həmin 90 gün ərzində qazandığı
gəlirlərdən Azərbaycan gəlir vergisi öəmək üçün
məsuliyyət daşıyır.
Hər podratçı tərəf, əməliyyat şirkəti, onların ortaq
şirkətləri, subpodratçılar, o cümlədən subpodratçı kimi
fəaliyyət göstərən fiziki şəxslər Azərbaycan Respublikasının
dövlət sosial sığorta fonduna haqq verir və həmin haqlar ( o
cümlədən, lakin bunlarla məhdudlaşdırılmayan, pensiya fon-
duna, sosial sığorta fonduna, məşğulluq fonduna və tibbi sı-
ğorta fonduna haqlar) ancaq Azərbaycan Respublikasının
vətəndaşları olan daimi əməkdaşlara aiddir.
Vergilərdən azadolma və digər məsələlər. Hər bir po-
dratçı tərəf, əməliyyat şirkəti və onun subpodratçıları karbo-
hidrogen fəaliyyəti ilə bağlı ( O, vergi dərəcəsi ilə) əlavə dəyər
170
vergisindən ( ƏDV) azaddırlar. Bu aşağıdakılara tətbiq edilir:
onların hər birinə verilən və ya onlardan birinin
təchiz etdiyi mal, iş və xidmətlər;
karbohidrogenlərin və bu karbohidrogenlərdən emal
olunan bütün məhsulların ixracı;
onun əldə etdiyi mal (tutun və alkoqollu içkilərdən
savayı), iş və xidmətlərin idxalı.
Əlavə olaraq karbohidrogen fəaliyyəti ilə bağlı hər bir
podratçı tərəf və əməliyyat şirkəti mal, iş və xidmətlərlə təchiz
edən bir təchizatçı bu mal, iş və xidmətləri ( O vergi dərəcəsi
ilə) ƏDV-dən azad hesab edir.
Yuxarıda göstərilən şərtlərə əsasən bir şəxs mal, iş və
xidmətlərlə təchiz olunan zaman O vergi dərəcəsi ilə ƏDV
ödəyən, alınan mal, iş və xidmətlərə O dərəcədən də çox faizlə
qoyulan ƏDV ödədiyi hallarda, həmin şəxs məbləği geri almaq
və onun tərəfindən ödənilməli hər hansı başqa vergilərin
məbləği qarşılıqlı əvəzləndirmək səlahiyyətlərinə malikdir
( həmin şəxsin öz işçi və ya subpodratçılarına ödəniş zamanı
tutulan vergilər də daxil olmaqla).
Sazişdə nəzərdə tutulan bəzi şərtlər istisna olmaqla, hər
bir podraçtı tərəf və ya onun daimi təşkilatları tərəfindən
Azərbaycan Respublikasından kənarda formalaşan, hüquqi
şəkildə yaradılan və ya təşkil olunan hər hansı təşkilata
ödənilən məbləğdən vergi tutulmur və qoyulmur.
Bu sazişdə nəzərdə tutulduğu kimi vergi müfəttişliyi və
ya digər müvafiq vergi yaxud gömrük orqanı hər podratçı
tərəfə, əməliyyat şirkətinə və onların subpodratçılarına hər
hansı azadolma və yaxud ƏDV-nin O dərəcə rejimini təsdiq
edən etibarlı sertifikatları podratçı tərəfin, əməliyyat şirkətinin
və ya subpodratçının bu cür sertifikat verilməsi haqqındakı
sorğusundan sonra 30 gün müddətində təqdim edir.
Digər məsələlər. Podratçı tərəflər və onların xarici sub-
podratçıları qeydiyyat rüsumu və ya hər hansı hökumət orqanı
Dostları ilə paylaş: |