Microsoft Word mahmudlu ayxan doc
Yüklə 0,52 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Dividend siyas əti.
- Sabit g əlir siyas əti
- Qalıq dividend
67
Müəssisə və təşkilatların vaxtı keçmiş borcları (kreditor borcları) (ilin axırına, mln.manat)* LLƏR Borcların məbləği 2005
68,2 2010
492,9 2011
633,8 2012
748,8 2013
792,8 1. Azərbaycanın statistik göstəriciləri. Bakı, 2014.
Yuxarıdakı cədvəl məlumatları müəssisə və təşkilaiların başqa təşkilatlara vaxtı keçmiş borlarının dinamiksını xarakterizə edir. Belə ki, 2005-ci ildə mövcud borcların həcmi, əgər 68,2 milyon manat olmuşdursa, bu məbləğ 2010-cu ildən başlayaraq 633,8 mln.manatdan 2013-cü ildə 792,8 milyon manata çatmışdır. 2005-ci illə müqayisədə isə 2013-cü ildə vaxtı keçmiş borcların məbləği 724,6 milyon manata qədər armışdır ki, belə vəziyyəti də bir çox müəssisələr üçün qənaətbəxş hesab etmək olmaz. Dividend siyasəti. Səhmdar cəmiyyətində səhmdarlar əldə etdikləri mənfəəti bölüşdürərək dividend əldə edirlər. Dividendlər səhmdarların müəyyən səhmdar cəmiyyətə qoyduqları kapitaldan gələn yeganə gəlir bazasıdır. Bu gəlir ya pul, ya da səhm formasında ödənilə bilər. Dividendlərin ödənmə mənbəyi heç bir halda investisiya kapitalı yox, yalnız bölüşdürülməmiş mənfəətdir. Müəssisə səhmdarları konkret müəssisəyə qoyduqları kapitalın gəlirini dividendlər şəklində alırlar. Məlum olduğu kimi, şirkətin mənfəətindən ilk növbədə korporativ vergilər ödənilir, yerdə qalan hissədən şirkət mənfəətindən ilk növbədə korporativ vergilər ödənilir, yerdə qalan hissədən şirkət istədiyi kimi istifadə edir. Səhmdarların qərarı ilə qalan hissənin bir qismini yeni investisiyaların maliyyələşdirilməsinə yönəltmək olar. Bundn sonra isə dividend siyasətini təşkil edir. Dividend siyasətini seçərkən 68 maliyyə menecerləri, hər şeydən əvvəl səhm sahiblərinin arzularını nəzərə almalıdırlar. Əks halda onlar öz səhmlərini satmaqla səhmlərin bazar qiymətini endirə bilərlər. Dividend siyasətinin səviyyəsi şirkətin maliyyə proqrammı və kapital qoyuluşu büdcəsi ilə, eləcə də pul vəsaitinin hərəkəti və səhm kapitalının ölçüsü ilə bağlıdır. Müəssisənin divident siyasəti səhmdar cəmiyyətlərində, istehsal kooperativlərində və istehlak cəmiyyətlərində hazırlanır. Onun seçilməsində aşağıdakıları nəzərə almaq lazımdır: - dividentin ödənilməsi səhmdar cəmiyyəti üzvlərinin və kooperativlərinin marağını təmin edir; - yüksək məbləğdə divident ödənilməsi təşkilatın inkişafına və yönəldilən mənfəətin payını azaldır. Maliyyə
siyasəti hazırlanarkən dividentlərin üstünlüklərini və çatışmamazlıqlarını qiymətləndirmək, dividentin ödənilməsinin optimal variantını tapmaq, müəssisənin perspektiv inkişafına məsrəfləri nəzərə almaq lazımdır. Müəssisə strategiyasında dividend siyasəti mühüm tərkib hissədir. Pul vəsaitinin hərəkəti və investisiya tələbatı daimi deyilsə, şirkət müntəzəm yüksək dividendlər ödəməməlidir. Bu zaman müntəzəm aşağı dividend təyin etmək daha yaxşıdır. Onlar artırılsa, həmişə bu səviyyəni saxlamaq lazım gələcək, çünki yüksək səviyyəyə vərdiş edən səhmdarlar sonralar dividendlərin həcmi azaldılanda buna etiraz edəcəklər.
Bir çox səhmdarlar üçün dividend daimi gəlir mənbəyi olduğundan investorlar, adətən siyasətin bu növünü dəstəkləyirlər. Bundan əlavə, səhmə sabit gəlir siyasəti müəssisələrə özlərini aşağı riskli şirkət kimi səciyyələndirmək imkanı verir. Hətta zərərə düşsələr belə, şirkətlər öz dividentlərinin miqdarını qoruyub saxlamalıdırlar. Gəlirlərin daimi pay siyasəti mənfəətin bir hissəsindən səhmdarlara dividend şə klində daimi faiz ödənməsi deməkdir. Mənfəətin həcmi daimi olmadığına görə bu halda dividendlərin mütləq həcmi tez-tez dəyişilə bilər. Mənfəət azaldıqca 69 müvafiq olaraq dividendlərin həcmi tez-tez dəyişilə bilər. Mənfəət azaldıqca müvafiq olaraq dividendlərin həcmi də azalır, şirkət zərərə düşdükdə isə dividendin ümumiyətlə kəsilməsi mümkündür. Güzəşt siyasəti – dividend siyasətinin bu növündən istifadə edilərkən səhmlərə aşağı məbləğdə sabit dividend ödənilməsi və uğurlu illərdə faizlərin artırılması nəzərdə tutulur. Faiz ödəmələri müntəzəm aparılmır. Belə siyasət bütövlükdə şirkətin fəaliyyət çevikliyini müəyyən etsə də, investorlarda dividendləri gözlədikləri məbləğdə ala biləcəklərinə şübhə yaradır. Səhmdarlar belə qeyri-müəyyənliyi xoşlamırlar. Bu siyasət yalnız gəlirlər dəyişkən olanda səmərə verə bilir.
olanda istifadə edilir. Bu zaman şirkət mənfəət hesabına ilk növbədə özünün investisiyaya ehtiyacını ödəyir, yerdə qalan hissə dividendlərin verilməsinə yönəldilir. Dividendlərin ödənilməsi ən əsas amillərdən biridir. Bir sıra amillər buna təsir edir: - şirkətdə istehsal və ya xidmətin artım sürəti, onların keyfiyyəti. Şirkətin artım səviyyəsi nə qədər yüksəkdirsə, dividendlərin ödənilməsi ehtimalı da bir o qədər çoxdur. Müəssisənin maliyyəsinin idarə edilməsi. Müəssisənin maliyyəsinin idarə edilməsinin müasir sistemi planlaşdırılma, normalaşdırma və tənzimləmə nəzəriyyələrinə əsaslanır. Hazırki dövrdə müəssisənin maliyyə vəziyyətinin möhkəmliyi yalnız istehsal və sosial inkişaf və işçilərin madiyyə vəziyyətini müəyyən edən amil deyil, həm də həyat qabiliyyətinin şərtidir. Geniş təkrar istehsal üçün müəssisənin vaxtında vəsaitlə təmin edilməsi məqsədilə operativ maliyyə planı yaxud ödəniş təqvimi tərtib edilir. Operativ maliyyə planı növbəti aydan əvvəl tərtib edilir. Operativ maliyyə planı illik və rüblük maliyyə planlarına və başqa plan sənədlərinə ə saslanır. Planda xüsusi və borc vəsaitlərin dövriyyəsi (daxil olması və Yüklə 0,52 Mb. Dostları ilə paylaş:
|