Microsoft Word maden jeolojisi doc
Yüklə 440,24 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Kabuktaki ortalama miktar % Minimum
- Bakır
- Cevherin do
- (pitch) Cevherin kütlesinin boyuna kesiti Aynı cevher kütlesinin enine kesiti Yüzey
- kalınlık Cevherin kattaki boyu 10 1. UYUMSUZ (D
- Kalın geçirimsiz ş eyl Kireçta ş ı
- Taban
8 Çizelge 1 : Konsantrasyon faktörü (Evans 1987’den alınmı ştır).
Kabuktaki ortalama miktar % Minimum Đşletilebilir ortalama tenör % Konsantrasyon faktörü Alüminyum 8 30 3.75 Demir 5 25 5 Bakır 0.005
0.4 80
Nikel 0.007
0.5 71
Çinko 0.007
4 571
Manganez 0.09
35 389
Kalay 0.0002
0.5 2500
Krom 0.01
30 3000
Kur şun 0.001 4
Altın 0.000 0004 0.0001 250
CEVHER YATAKLARI ANA T ĐPLERĐNĐN MORFOLOJĐSĐ VE KARAKTER Đ
Cevherle
şmenin kökenlerine göre ana tiplerini ayırt edecek olursak, bunları aşağıdaki gibi ayırmak gerekir.
şturduğu iç (magmatik ve ona ba ğlı) olaylar ile oluşan (örneğin kromit yatağı gibi) yataklara verilen addır.
ş) ve jenik (kökensel) kelimelerinin oluşturduğu dış olaylar sonucu cevherlerin zenginle şmesine (örneğin lateritleşme ile oluşan boksit yatakları gibi) verilen addır.
Đçinde bulunduğu kayaç ile aynı zamanda oluşmuş ve bazen stratigrafik istifin bir parçası olan (örne ğin demirce zengin sedimanter seviye gibi) yataklardır.
ğı ana kayaç içine oluşumundan sonra geldi ğine inanılan yataktır. Bunun iyi bir magmatik örneği dayktır. Cevher yatakları arasındaki örne ği ise damardır.
Bunların karakterlerini tartı şmadan önce cevher kütlelerini tanımlarken kullanılan bazı terimleri ö ğrenmek gerekmektedir.
Bir haritada gözlemlenen cevher kütlesinin bir boyutu di ğerinden uzunsa biz bu uzun boyuta cevher kütlesinin do ğrultusu adını veririz(Şekil 1). Cevher kütlesinin doğrultusuna dik yönde e
ğikleşmesi onun eğimidir. Cevher kütlesinin uzun boyutu ise onun eksenidir. Eksenin dalımı ABC dik düzleminde ölçülür. Fakat onun yan yatımı (pitch veya rake) bir ba şka düzlemde ölçülebilir. Burada genel tercih do ğrultuyu içeren düzlemdir. Eğer bir cevher kütlesi fay kontrollü ise o zaman yan yatım fay düzleminde ölçülebilir. Di ğer terimlerin anlamı Şekil 1’den rahatlıkla anlaşılabilmektedir.
9
Magmatik intrüzyonları grupladı ğımız gibi cevher kütlelerini de içinde onu saran kayaçların litolojik bantla şması (çoğu kez tabakalanma) ile uyumlu veya olmalarına göre benzer şekilde sınıflamak mümkündür. Önce uyumsuz (diskordans) cevher kütlelerini ele alacak olursak, bu büyük sınıf yakla şık düzenli şekilli ve sınırları tamamen düzensiz olmak üzere iki alt cevher kütlesi sınıflarına ayrılabilir.
Cevherin do ğ
Şekil 1 : Cevher kütlesinin tanımında kullanılan deyimleri gösteren diyagram
ş
DB, AB ve EB aynı yatay düzlemdedir ve EB ise DB ‘ ye diktir. Yatım (pitch) Cevherin kütlesinin boyuna kesiti Aynı cevher kütlesinin enine kesiti Yüzey Yüzey Kuyu Ş
Katlar En veya kalınlık Cevherin kattaki boyu 10
1. UYUMSUZ (D ĐSKORDANT) CEVHER KÜTLELERĐ
Şekilli Kütleler
Đki boyutta yayılmış olup üçüncü boyutları sınırlıdır. Bu sınıfta, damarlar (bazen fissure vein’da denir) ve lod’lar (disseminasyon, damar ve damarcıklardan olu şan şekil) vardır. ( Şekil 2) Geçmişte bazı çalışmacılar bu deyimler arasında kökensel ayrımlar yapmı şlardır. Damarların ; başlıca daha önce mevcut başlıkların (open spaces) doldurulmasıyla olu ştuğu düşünülmekteyken lod’ların oluşumu, daha önce mevcut ana kayacın yaygın ornatılması olarak görülmü ştür. Böylesi bir kökensel ayırım kabul edilemez olarak kendini belli etmi ştir.
Damarlar ço ğunlukla eğiktir ve faylanmanın da yer aldığı durumlarda taban (footwall) ve tavan (hangingwall)’dan söz edilebilir. Damarlar bir stratigrafik seviyenin altına yahut üstüne do ğru takip edildiklerinde sık sık daralır ve genişlerler(Şekil 2). Bu daralma ve geni
şleme yapısı (pinch and swell structure), çoğunlukla sadece genişlemelerdeki cevherin i şletilebilmesi nedeniyle hem arama hem de işletmecilikte zorluklar yaratılabilir. Eğer Şekil 2’ yi dik açılarla kesen bir kesit hayal edilirse, bunların şerit şeklinde cevher zenginleşmeleri olu şturdukları görülebilir. Daralma ve genişleme yapılarının nasıl oluştuğu Şekil 3’de gösterilmi ştir. Kayaçlardaki ilksel kırılma, kayaçların fiziksel değişimlerindeki değişikliklere göre kayacı keserlerken kırıkların durumunu de ğiştirir. Kayaçtaki fiziksel özellikler ise litolojideki de ğişikliklerce yönetilirler. (Şekil 3 A) Normal fayı yaratan hareket meydana geldi ğinde, daha az dik olarak dalan kesimler temas yüzeyleri oluşturacak şekilde birbirine kar şı dayanır ve boşluklar (açılma zonları) daha dik eğimli kesimlerde oluşurlar. Eğer Kalın geçirimsiz ş
Kireçta ş
Ş
Kireçta ş
Ş
Kumta ş
Şekil 2 : Bir normal fayı işgal eden normal ve “Daralma-şişme” yapıları. Bu yapılar cevher zenginle şmelerine yol açan yerlerdir. Geçirgen olmayan bir örtü altındaki “düz” geli şimi de gösterilmiştir. Yüklə 440,24 Kb. Dostları ilə paylaş:
|