Microsoft Word kapak doc Ankara üNİversitesi
Yüklə 96,48 Kb. Pdf görüntüsü
|
3 Suların hidrokimyasal özellikleri Aquachem 5.1, kayaç kimyası ise Minpet, Newpet bilgisayar programında diyagramlarla değerlendirilmiştir. Bölgeye ait topoğrafik ve jeolojik haritalar Surfer-8 bilgisayar programıyla sayısal hale getirilmiştir. 4 2. İNCELEME ALANININ KONUMU Çalışma alanı İç Anadolu Bölgesi’nin güneydoğu sınırında bulunan, Kayseri ilinin kuzeybatısında, bulunan Himmetdede kasabası civarını kapsamaktadır (Şekil 2.1). İnceleme alanı 1/25.000 ölçekli Kayseri K33-b3, K34-a3 ve K34-a4 topoğrafik haritalarında yer almaktadır. Şekil 2.1 Çalışma alanının yer bulduru haritaları 5 2.1 Önceki Çalışmalar Orta Anadolu bölgesinde bulunan inceleme alanında geniş çaplı Orta Anadolu volkanizması ürünleri, Orta Anadolu kristalen ve metamorfik komplekslerine ait birimler yüzeylenmektedir. Ayrıca Orta Anadolu fay kuşağı üzerinde bulunan bölgede kıta içi çek-ayır havzalar ve doğrultu atımlı faylar izlenmektedir. Bölgenin bu litolojik ve tektonik yapısı nedeniyle bu yöreye ait jeoloji çalışmalarında genel olarak volkaniklerin karakteri, Orta Anadolu kristalen kompleksi, Orta Anadolu ova bölgesinin jeolojisi ve Orta Anadolu’nun tektonizması ile ilgilenilmiştir. Bölgenin hidrojeolojik durumu ile ilgili ilk çalışmalar ise Kayseri ve civarının su ihtiyacına yönelik kaynakların belirlenmesi ve kullanımı üzerine yapılmıştır. Son dönemlerde ise bölgenin jeolojik, tektonik ve hidrojeolojik özellikleri ışığında sıcak su kaynaklarının durumu ve jeotermal kaynaklar araştırılmış, MTA tarafından araştırma projeleri geliştirilmiş, sondaj kuyuları açılmıştır. Çalışmanın konusunu oluşturan sıcak ve mineralli kaynaklar bölgesel olarak ele alınmış ve bölgenin diğer kaynakları ile kıyaslaması yapılmıştır. İnceleme alanında yapılan sondaj çalışmalarında henüz istenilen hedefe ulaşılamadığı görülmektedir. Bu nedenle, Bayramhacılı, Tekgöz ve Çiftgöz kaynaklarının bölgesel ölçekten ziyade daha detay incelenmeleri gerekli görülmüş ve bu tez çalışmasına konu olmuştur. Çalışma alanı ve civarına yönelik ilk jeolojik çalışmalar Yalçınlar (1951 ve 1959) tarafından gerçekleştirilmiştir. Yalçınlar bu çalışmalarında Kayseri havzasının büyük bir çöküntü olduğunu ve Erkilet çevresinde yüzeylenen Ponsiyen yaşlı, tüflerle ardalanmalı gölsel çökellerin omurgalı fosil içerdiğini belirtmiştir. 1963’de bölgenin 1/500.000 ölçekli jeoloji haritasını hazırlamış olan Ketin (1963, 1983)’e göre, Kayseri havzasının Ecemiş fayı kontrolünde gelişen çek-ayır türü bir havza olduğunu, Havzanın ortasından Kuvaterner’de yükselen Erciyes yanardağının bir stratovolkan olduğunu ve etrafındaki 68 adet parazit volkan ile birlikte Erciyes volkanlar topluluğunu oluşturmaktadır. 6 Pasquare (1968) ve Pasquare et al. (1987), Orta Anadolu volkanizmasının karakteri ve tektonik konumu üzerine yaptığı çalışmalarda Kaman-Aksaray-Nevşehir-Kayseri fay kuşağı boyunca etkin olan ve Tuz Gölü fay kuşağı ile Ecemiş fay kuşağının kesim noktasında büyük merkezli volkan çıkışlarını oluşturan volkanizmanın Arap, Afrika ve Avrasya plakalarının çarpışmasıyla gelişen kalkalkalen türde yay volkanizması karakterinde olduğu sonucuna varmıştır. Pasquare’ye göre üç ana evreye ayrılan volkanizmanın 8,5 My önce başlayan ilk periyodu bazalt, andezit çıkışlarından oluşmaktadır. 8,5-2,7 My aralığında etkin olmuş ikinci periyotta ise ignimbritler çıkış göstermiştir. Geç Pliyosen-Günümüz aralığındaki son periyotta ise büyük hacimli andezitik ürünler görülmektedir. Ayrancı (1970), bölgenin jeolojisini ve volkaniklerin petrolojisini incelemiş, yine üç evrede oluştuğunu düşündüğü volkanizmanın Pasquare’den farklı olarak ilk evresinde doleritik bazalt, olivin bazalt, tüf ve ignimbritlerle, ikinci evrede bazik ortaç lavlar, bazaltik andezitlerle, üçüncü evrede ise kuvarslı olivin bazalt, bazik tüf, bazik dayk, andezit, lapilli, kül, süngertaşı ve bazaltik cruflarla temsil edildiğini belirtmiştir. Ayrıca Ayrancı bölgenin jeotermal açıdan incelenmesi gerektiği önerisinde de bulunmuştur. Baykal ve Tatar (1970), Erciyes volkanizmasının yaşının belirlenmesi amacıyla yaptıkları çalışmada, Kültepe Höyüğünde yapılan arkeolojik kazılarda bazaltik curuflar içine ksenolit şeklinde insan ürünü seramiklerin bulunduğunu belirtmişler ve volkanizmanın yaklaşık MÖ 200 yılına kadar etkin olduğu sonucuna varmışlardır. Uygun (1973), Hırka civarında yaptığı çalışmada bölgenin jeolojik istifini araştırmış ve temeli oluşturan Paleozoyik yaşlı mermerlerin üzerine, Mesozoyik serpantinitlerin tektonik dokanakla bulunduğunu, bu temel birimlerin Üst Miyosen-Pliyosen gölsel, akarsu çökelleri ve piroklastik birimlerce uyumsuzlukla örtüldüğünü belirtmiştir. Innocenti et al. (1975), Orta Anadolu Neojen volkanizmasının jeokronolojisini belirlemek amacıyla volkanik birimlerde ayrıntılı K/Ar yaşlandırması yapmış ve Erciyes bölgesi volkanizmasının Üst Miyosen-Kuvaterner aralığında etkin olduğu sonucuna varmıştır. Yüklə 96,48 Kb. Dostları ilə paylaş:
|