1
GİRİŞ
Sevgili Öğrenci,
Resim ve nesneler üzerinde çalışma zevkli bir uğraştır. Günümüzde dijital (sayısal)
teknoloji kullanıldığından resim üzerindeki çalışmalar yaşantımızda kaçınılmaz olmuştur.
Modül ile resim ve
grafikler düzenleme yapma, vektörleri kullanma, katmanlar ile
çalışma, metin üzerinde işlem yapma ve gelişmiş teknikleri öğreneceksiniz. Başlangıçtaki
kavram ve konuları sürekli kullanacağımız için bu konular iyice
yerleştirdikten sonra diğer
konulara geçmemiz uygun olacaktır..
Her öğrenme faaliyetiyle ilgili bol bol çalışma yapılmalıdır.
Kullandığınız program dışında diğer programları araştırınız. Farklılıklarını
karşılaştırınız. Günümüzde teknoloji çok hızlı geliştiğinden sürekli yenikleri takip ediniz.
Bakış açınızın genişlemesi için farklı kaynaklardan (internet, diğer alternatif
programlar, kitaplar, bilgisayar dergileri) yararlanınız.
GİRİŞ
3
ÖĞRENME FAALİYETİ–1
Resim formatlarını ayırt edebilecek, resim düzenleme programının giriş ayarlarını
yapabileceksiniz.
1. RESİM DÜZENLEME
1.1. Temel Kavramlar
1.1.1. Piksel
Ekranda oluşulan görüntüler noktalardan oluşur. Noktalar kare şeklindedir. Çok
yakından bakıldığı zaman veya resim büyütüldüğünde bu noktalar fark edilebilir.
Ekranda
kontrol edilebilen en küçük noktalara piksel denir. Bir piksel kırmızı, yeşil ve mavi renklerin
karışımından oluşur.
Bitmap (piksel tabanlı) resim programları, ölçü birimi olarak
piksel kullanırlar.
Piksel yoğunluğu arttırılırsa görüntü netleşir. Çok fazla arttırıldığında ise dosyanın
kapasitesinin artmasına, ayrıca yazdırılırken zaman kaybına ve mürekkep sarfiyatına neden
olur.
Şekil 1.1
Normal boyuttaki bir resim de piksellerin kare
olduğu belirgin değildir
Şekil 1.2
Resim büyütüldüğünde (32 Kat)
piksellerin kare olduğu anlaşılır. Her
bir piksel tek renkten oluşur.
ÖĞRENME FAALİYETİ–1
AMAÇ
4
Piksel tek başına bir ölçüyü ifade etmez. Verilen piksel sayısı belirtilen alan
içerisindeki piksel sayısıdır.
Örneğin
5 cm'deki piksel sayısı 10 denildiğinde pikselin boyutu 5 mm’dir.
5 cm'deki piksel sayısı 20 denildiğinde pikselin boyutu 2.5 mm’dir.
Örneklerden anlaşılacağı üzere verilen alan içerisindeki piksel sayısına göre
piksellerin boyutu değişir. Piksel boyutu sabit bir değer değildir.
1.1.2. Nokta ve Nokta Aralığı (Dot ve Dot Pitch)
Pikseli oluşturan kırmızı, mavi veya yeşil renklerinden her birine ise
nokta (dot)
denir. Bir pikseldeki renklerin
birbirine olan mesafesine nokta aralığı (dot pitch) denir.
1.1.3. Çözünürlük
Bir defa da ekranda görüntülenebilen piksel sayısına
çözünürlük denir.
Örneğin 800 X 600 denildiğinde 800 sütun ve 600 satır kullanıldığı, bunların çarpımı
olan 480.000, toplam piksel sayısını verir.
1.1.4. Rezolasyon
Bir resmin piksel yoğunluğu yani PPI (Pixel Per Inches) 1 inç karede (1 inç = 2.54
cm) bulunan piksel sayısıdır.
1 inç'de (1 inç = 2.54 cm) ya da 1 cm'de bulunan piksel sayısı
Şekil 1.3: Rezolasyon
Not: Taradığımız resmi internette kullanacak isek 72 PPI taramamız gerekir.
Ofset baskı için en önemli etken baskının yapılacağı kâğıt cinsidir. Gazete kâğıdı ile
kuşe kâğıda yapılacak baskı arasında fark vardır.
Gazete kâğıdına baskı 40’lık tramla basılırken, kuşe için 70 ya da 80'lik tram
kullanılması gerekir.
Tramlar, birbirine özel açılar ile dizilmiş noktacıklardır
ve sonuçta
aralarında belli bir miktar boşluk vardır. Örneğin 1. Hamur kağıt için 60’lık tram kullanılır.
Her ne kadar bunlar LPI değeri ile belirleniyorsa da, LPI ile PPI değeri arasında da bir ilişki
vardır. Buradan hareketle tarama rezolasyonu da değişiklik gösterir. Ama kabaca 250 ile 350
PPI arasında olması gerektiğini söyleyebiliriz.
En çok kullandığınız kuşe kâğıt baskısı için: 306-310 PPI
5
1.1.5. LPI (Line Per Inch)
Film pozlanırken 1 inç yüksekliğindeki (2.54 cm) alana atılan satır sayısına
LPI adı
verilir.
Ofset baskıda tramlarla iş basılır. Paralel çizgiler halinde sıralandıklarını
düşünebilirsiniz. Tramlar yardımı ile Cyan, Magenta, Yellow ve Black mürekkepleri kâğıda
aktarılır. Bu çizgilerin yoğunluğu ve aralığı baskı kalitesini belirler. En çok kullanılan tram
aralıkları 175, 150, 133, 120, 110, 100, 85 ve 65 LPI'dir.
Yukarıda yazdığımızı yeni eklemelerle genişletelim.
3. hamura baskı yani 40-50’lik tram = 110 - 130 LPI
1. hamura baskı yani 60’lık tram = 150 LPI
Kuşe kâğıda baskı 70’lik tram = 175 LPI
Kuşe kâğıda baskı 80’lik tram = 200 LPI
1.1.6. DPI (Dot Per Inc)
Çıkış cihazlarında 1 inç'te (2.54 cm x 2.54 cm) noktalanan (yani basılan) ya da
pozlanan piksel sayısına
DPI adı verilir.
Renkli/siyah-beyaz çıkış yapan yazıcılar baskılarını nokta vuruşları ile yapar. Her
inç'te noktalanan piksel sayısı makinenizin özelliğine göre değişir. Çünkü her yazıcının
kullanabileceği en yüksek nokta yoğunluğu farklıdır. 300 DPI, 600 DPI, 1200 DPI gibi...
CMYK adı verilen “Cyan, Magenta, Yellow ve Black” ile kâğıdın üzerinde
küçük mürekkep
noktacıklarını basar, bunlar da bildiğimiz renkleri oluşturur.
Film çıkış cihazları çözünürlüğü, DPI'e, yani bir Inch başına vurduğu nokta sayısına
göre hesaplar. İnç başına düşen nokta sayısı çok azalırsa kalite kaybı olur ama gerekenden
fazla olursa daha iyi sonuç alırız diye düşünmeyin. Yüksek çözünürlüklerde,
sadece gereksiz
büyümüş dosya boyutu ve anlamsız bekleyişler yaşarsınız.
DPI = 16 x LPI değerinde olması resimdeki renklerin (filmlerin siyah beyaz olduğunu
biliyorsunuz, yani oradaki gri dağılımının) sağlıklı basılmasını sağlar.
1.2. Görüntü Formatları
Masaüstü yayıncılıkta kullanılan yazılımlar birbirleri ile dosya alışverişinde bulunarak
çalışırlar. Bir resmi veya vektörel çizimi oluşturduğumuz uygulama programından bağımsız
hale getirip sayfa düzenleme programına ya da vektörel programlara aktarmak için farklı bir
formatta kaydetmemiz gerekir.
Yaygın kullanılan görüntü formatlarından bazıları şunlardır.
1.2.1. PICT
PICT formatı bütün programların ortak kullandığı dosya formatıdır.
Bu format
herhangi bir uygulama programına aktarıldığında resim bilgisi sayfaya dâhil olur. Görüntü
diskinizden silinse dahi baskı aracı sayfayı basarken PICT dosyasını aramaz.