Microsoft Word fm idar?Etm? M?Diniyy?Ti 2013. doc

İdarəetmə mədəniyyəti 

 

23

Mən bir dəfə bu görkəmli alimə, yaşının nisbətən azlığına baxmaya-

raq, “Azərbaycanda kulturologiya elminin atası” demişəm. Bu sahədə 

onun xidmətləri həqiqətən də danılmazdır. Kulturoloji tədqiqatlarının qiy-

mətli elmi nəticələri ilə o, bütöv sosial sistem kimi mədəniyyətin yeni el-

mi anlamını vermişdir.  

Onun tərəfindən, elm və tədris üçün çox qiymətli olan, yeni kulturoloji 

metodologiya və tədqiqat metodları məcmusu işlənib hazırlanmış və prak-

tikada müvəffəqiyyətlə  tətbiq olunmuş, “kulturologiya piramidası” uni-

versal metodu təklif edilmiş, kulturologiyada ilk dəfə olaraq, Lütfi Zadə-

nin qeyri-səlis məntiq nəzəriyyəsi istifadə edilmişdir. Burada bir sıra dün-

ya xalqlarının mədəni inkişafının, dövlətçilik və idarəetmə  mədəniyyəti-

nin zəngin tarixi təcrübəsi, onların mədəniyyəti, həyat tərzi və dini xüsu-

siyyətləri geniş surətdə təhlil edilmişdir. Bununla yanaşı təqdirəlayiq hal-

dır ki, Fuad Məmmədov – Nəsirəddin Tusi, Mirzə  Fətəli Axundzadə  və 

digər görkəmli mədəniyyət xadimlərinin mədəni irsinin təhlili və qiymət-

ləndirilməsi əsasında milli və dünya sivilizasiyasının inkişafına Azərbay-

can mədəniyyətinin də verdiyi töhfələri  əks etdirmişdir. Həyat fəlsəfəsi-

nin inkişafı, özünü təkmilləşdirmə, “yollar çoxluğu” olan həyatda düzgün 

yolun seçilməsinə yardımçı olduğuna görə, onun bu əsərini, haqlı olaraq, 

“həyat kitabı” adlandırırlar.  

Sonda Azərbaycan Respublikasının ümummilli lideri Heydər Əliyevin 

sözlərini sitat gətirmək istərdim: “Yüksək mədəniyyətə malik olan xalq 

həmişə irəli gedəcək, həmişə yaşayacaq, həmişə inkişaf edəcəkdir!” 

Nəriman Həsənzadə,  

Xalq şairi,  

kulturoloq, professor,  

Milli Aviasiya Akademiyası  

 Dil və ədəbiyyat kafedrasının müdiri  

 

“Uzun illərin ağır zəhməti, dərin elmi araşdırmaların və parlaq istedadın, 

yerli və xarici təcrübənin mükəmməl öyrənilməsi hesabına başa gəlmiş bu 

monumental, samballı, çoxcəhətli kitab Azərbaycan elminə, mədəniyyətinə, 

təhsilinə layiqli bir töhfədir.  

  Kulturologiya  -  insan  və onun fəaliyyəti haqqında elmdir. Professor 

F.Məmmədov uzun illərdir ki, ölkəmizdə kulturologiya elminin yaradıcısı, 

patriarxı və bu elmin təşkilatçısı kimi tanınır və fəaliyyət göstərir. Dövlət ida-

rəçiliyində kulturologiya elminin əhəmiyyətli məsələləri bütün əsər boyu qır-

mızı xətlə keçir. Müəllif əsaslı dəlillərlə göstərir ki, yalnız bu elmin nəzəriy-

yəsini, milli və beynəlxalq mədəniyyətlərin tarixini və əsaslarını dərindən bi-

lən kəs dövrün, zamanın tələb etdiyi mütəxəssis ola bilər. Peşəsindən, tutdu-

---

Fuad Məmmədov

 

 

24

ğu mövqeyindən, vəzifəsindən asılı olmayaraq, müasir dövlət məmuru hər bir 

sahədə kulturoloji yanaşmanı yaxşı bilməli və buna əməl etməlıdir. Belə olar-

sa, şəxsiyyətin hərtərəfli inkişafı yüksək səviyyədə təmin olunar, idarə aparatı 

dəqiqliklə normal fəaliyyət göstərə bilər. 

Əsərlə tanış olanda aydın olur ki, kitabda göstərilən səmərəli idarəçilik 

metodunun  əsasını müəllifın  şəxsən işləyib hazırladığı  və bütün idarəçilik 

məsələlərinə cavab verən universal “kulturoloji piramida” metodu təşkil edir. 

Ona görə də kitabdakı materiallar dövlət idarəçiliyi mədəniyyətinin bütün tə-

rəflərini əhatə edir. Buradakı kulturoloji məntiq budur ki, idarəçilikdə yüksək 

nailiyyətlər yalnız idarəçilik mədəniyyətinə sahib olmaqla mümkündür. 

Əsər tələbələr, məmurlar və ümumilikdə bütün cəmiyyət üçün faydalı və 

zəruridir. Bütövlükdə əsər bugünkü Azərbaycan təhsilinin ruhuna uyğundur. 

Müəllim və tələbələrin kulturologiya elminə olan ehtiyacını tam ödəyən bir 

dərs vəsaitidir. 

Müəllif çox haqlı olaraq beynəlxalq idarəçiliyin əsasının beynəlxalq mü-

nasibətlər mədəniyyətindən asılı olduğunu göstərir. 

Əsəri oxuyanda görürsən və yaxşı mənada heyrət edirsən ki, bugünkü cə-

miyyətdə baş verən bütün prosesləri müəllif çox həssaslıqla verə bilmişdir. 

İdarəçilikdə inkişaf etmiş dünya ölkələrinin demokratik, iqtisadi, etik, 

davranış, peşə hazırlığı,  şəxsiyyətin özünüidarə  və liderlik mədəniyyətinin 

öyrənilməsinin və tətbiq edilməsinin əhəmiyyəti vurğulanır. 

Təkrardan çəkinmədən deyə bilərik ki, professor Fuad Məmmədovun bu 

əsəri təqdirəlayiq əsərdir. Ona ğörə də bu kitabın nəşr olunub geniş yayılması 

çox vacibdir, bunu mən də ürəkdən istəyirəm”.  

Musa Quliyev, 

tatix elmləri doktoru, AR Prezidenti yanında Dövlət  

İdarəçilik Akademiyası Doktorantura şöbəsinin rəhbəri 

 

“Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpasından sonra yeni tədris olu-

nan fənlər sırasında “İdarəetmə  mədəniyyəti” fənninin  əhəmiyyəti ondan 

ibarətdir ki, yeni dövlət quruculuğu üçün hazırlanan kadrların mənimsədiyi 

bilgilər içərisində universallığı və spesifıkliyi ilə fərqlənir. Effektiv idarəçi-

liyin innovativ modellərini qurmaq üsullarını tədris edən əsərə dərs vəsaiti 

kimi böyük ehtiyac vardır. Müəllif kitabın əvvəlində idarəetmə mədəniyyə-

tinə yiyələnmənin özəlliyini şərh edir. Dərs vəsaiti həm nəzəri, həm də təc-

rübi bilikləri mahiyyətinə görə uzlaşdırır. Dövlətçiliyə və dövlət idarəçiliyi-

nə kulturoloji baxışı  təhlil etməklə yanaşı  şəxsiyyətlərin və liderlərin for-

malaşmasında, dövlətçilik mədəniyyətinin və strateji idarəçiliyin təkmilləş-

məsində kulturologiyanın metodoloji əhəmiyyətindən bəhs edilir. Müxtəlif 

---