BP AZƏRBAYCAN ŞİRKƏTİNİN CAVABI
Noyabr, 2009
AZƏRBAYCAN SOSİAL TƏHLİL KOMİSSİYASI
GİRİŞ
BP Azərbaycan şirkəti Azərbaycan Sosial Təhlil Komissiyasının (ASTK)
1
2009-cu ilin
avqust ayında təqdim edilmiş üçüncü hesabatında əks etdirilən fikirləri, müşahidə
nəticələrini və tövsiyələri müsbət qarşılayır.
İlk Səlahiyyətlərin Əhatə Dairəsinə əsasən,
ASTK –nın fəaliyyəti 2009-cu ilin sonunda
başa çatır. Komissiya özünün üçüncü hesabatında BP ilə işləməyi davam etdirmək
istəyini ifadə etmişdir. Biz Komissiyanın 2007-ci ildən bəri Azərbaycandakı sosial
fəaliyyətimizlə bağlı BP şirkətinə göstərdiyi müstəqil çağırışlar, məsləhətlər və zəmanəti
dəyərləndiririk. Buna görə də, biz Komissiyanın fəaliyyətini növbəti iki il müddətinə
artırmağa məmnunuq. Biz inanırıq ki, bu müddət ərzində ASTK ilə əməkdaşlığımızın
səmərəliliyi davam edəcək və ölkədə sosial fəaliyyətimizi gücləndirməkdə bizə yardım
edəcək.
Əvvəlki cavablarda olduğu kimi, biz Komissiya tərəfindən üçüncü hesabatda təqdim
edilmiş təkliflərdən hər birinə cavab verməyi nəzərdə tutmuruq. Əvəzində biz diqqəti cari
fəaliyyətimizə yönəldəcəyik və həm BP, həm də Azərbaycan üçün faydalı olan
təkmilləşdirmə sahələrini müəyyənləşdirəcəyik . Bizim cavabımız aşağıdakı mövzulara
bölünür:
•
İş göstəricilərinin giymətləndirilməsi
•
Şəffaflıq
•
Bilik və bacarıqların artırılması və təsirlər
Həm bizim cavabımız, həm də ASTK-nın Hesabatı (Komissiya razı olduğu təqdirdə)
www.bp.com/caspian
internet səhifəmizdə yerləşdiriləcək.
İŞ GÖSTƏRİCİLƏRİNİN GİYMƏTLƏNDİRİLMƏSİ
Hüdudlar:
Biz insan hüquqları, yaxşı idarəetmə və şəffaflığın inkişaf etdirilməsində və
Azərbaycanda davamlı inkişaf təşəbbüslərinin dəstəklənməsində səylərimizi davam
etdiririk. Bu fəaliyyətlər korporativ sosial məsuliyyət hüdudlarının genişləndirilməsi kimi
hesab edilir və biz bunu Komissiya tərəfindən üçüncü hesabatda etiraf edilməsindən
məmnunuq.
Göstəricilərin işlənib hazırlanması:
1
Bundan sonra Azərbaycan Sosial Təhlil Komissiyası ya ASTK, ya da Komissiya adlandırılacaq
Biz Komissiyanın Göstəricilər Toplusuna təhsil, təmiz sudan istifadə imkanı və kifayət
qədər qidalanmama üzrə üç əlavə göstəricinin daxil edilməsi tövsiyəsini nəzərə almışıq.
Biz bu göstəriciləri topluya daxil edəcəyik, lakin onlar ehtiyatla anlaşılmalıdır; məsələn,
kifayət qədər qidalanmama ilə əlaqədar Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatında olan ən
son göstəricilər yalnız 2003-2005-ci illəri əhatə edir, ölkədəki faktiki vəziyyət isə son bir
neçə il ərzində xeyli dəyişmiş ola bilər.
Biz həmçinin, Komissiyanın bütün şirkətdənkənar göstəricilər üçün mənbələri daxil
etmək təklifini nəzərə alırıq. İstinad edilmənin mümkün olması üçün biz gələcəkdə bütün
şirkətdənkənar mənbələri sənəddə göstərəcəyik.
Biz sosial və iqtisadi tendensiyaları, eləcə də, bizim Azərbaycandakı fəaliyyətimizi əks
etdirən Göstəricilər Toplusunun yenilənməsini davam etdirməyi planlaşdırırıq. Biz
inanırıq ki, bu Toplu bizim sosial fəaliyyətimizin istiqamətləndirilməsinə yardım etməkdə
yenə də faydalı vasitə olacaq.
Tövsiyə reyestri:
Biz Komissiyanın sosial fəaliyyəti təkmilləşdirmək üçün müxtəlif vaxtlarda BP şirkətinin
şirkətdənkənar mütəxəssislərinin məsləhətlərinin izlənməsində Tövsiyə reyestrinin
faydalı vasitə olması haqqında fikri ilə razılaşırıq. Biz Reyestri müntəzəm olaraq
yeniləşdirilmiş formada saxlamağı və mümkün və faydalı hesab etdiyimiz tövsiyələri
yerinə yetirmək üçün görülən tədbirlər haqqında ASTK-nı məlumatlandırmağı nəzərdə
tuturuq. Reyestr həmçinin BP daxilində daxili zəmanət prosesləri üçün əhəmiyyət daşıyır.
Fəaliyyətin monitorinqi və qiymətləndirilməsi:
BP Azərbaycan mütəmadi olaraq öz sosial fəaliyyətinə nəzarəti davam etdirir. 2005-ci
ildə biz, Azərbaycanda İcma İnkişafı Təşəbbüsünün
2
orta müddətli qiymətləndirilməsini
həyata keçirmişik. Biz həmçinin, ASTK-nın əlavə beş-altı illik qiymətləndirmə aparmaq
tövsiyəsini nəzərdən keçiririk. Bundan başqa, biz ASTK ilə əməkdaşlığımızı çağırış,
məsləhət və zəmanət vasitəsilə Azərbaycanda sosial proqramlarımızı daha da
təkmilləşdirməyə yardım edəcək şirkətdənkənar monitorinq vasitəsi kimi qəbul edirik.
İqtisadi sahəyə təsirin qiymətləndirilməsi:
Komissiyanın məsləhətinə əsasən, BP Azərbaycan DTZ Pieda Consulting şirkəti
tərəfindən hazırlanmış, Şotlandiya və Birləşmiş Krallığın (BK) iqtisadiyyatına BP-nin
iqtisadi təsiri tədqiqatını nəzərdən keçirmişdir. Bu tədqiqatın məqsədləri (a) BP-nin həm
Şotlandiya, həm də BK iqtisadiyyatında məşğulluq və gəlirlərə təsirini müəyyən etmək;
və (b) BP-nin təchizatçı şirkətlərdə yeni texnologiyaların inkişafı və tətbiqinə, habelə
yüksək texnologiya sektorlarında şirkətlərin inkişafına təsirini təhlil etmək olmuşdur.
2
Bu keçmişdə İcma Sərmayə Proqramı (İSP) adlandırılmışdır.
Qeyd etmək istərdik ki, biz Azərbaycana birbaşa və dolayı yolla etdiyimiz təsir haqqında
anlayış əldə etmək üçün əsas göstəricilərin əksəriyyətini xüsusilə ölkədəki birbaşa və
dolayı xərclərimiz, birbaşa və dolayı məşğulluq və digər müvafiq məlumatların izlənməsi
ilə müəyyən edirik. Ona görə də, bu mərhələdə biz məşğulluq və gəlirə təsirimizi
qiymətləndirən ayrıca Şotlandiyada keçirilmiş kimi tədqiqatın əlavə dəyərini görmürük.
Biz həmçinin düşünürük ki, BP-nin Azərbaycanda yüksək texnologiya sektorlarının
inkişafına təsirinin təhlili bu mərhələdə hələ tezdir, lakin biz həmin təhlilləri növbəti
illərdə nəzərə ala bilərik.
Təhlükəsizlik:
2009-cu ilin aprel-may aylarında BP şirkəti Bakı-Tbilisi-Ceyhan (BTC) və Cənubi
Qafqaz Boru Kəməri (CQBK) marşrutu boyunca yerləşən regionlarda və Səngəçal
Terminalının yaxınlığında yerləşən yaşayış məntəqələrində sorğu keçirmişdir. Sorğunun
əsas məqsədi Təşkilatlararası Təhlükəsizlik Komitəsinin (TATK) fəaliyyətlərinin təsirini
qiymətləndirmək, eləcə də, əhali və TATK arasında ünsiyyət və əlaqələrdəki boşluqları
müəyyən etməkdir. Bu məqsədlə, 1070 müsahibə keçirilmişdir. Nəticələr çox
təqdirəlayiqdir. İcmaların TATK və onun fəaliyyətləri haqqında məlumatlılığı yüksəkdir.
İcma üzvləri TATK ilə əlaqələrindən əsasən razıdırlar. TATK iclaslarında iştirak etmiş
ictimaiyyət üzvlərinin əksəriyyəti həmin iclaslarda təqdim edilmiş təlimatlara riayət
edirlər. Biz növbəti görüşümüz zamanı Komissiyaya bu sorğu haqqında əlavə
təfərrüatları təqdim etməkdən məmnun olarıq.
İnsan hüquqları:
Komissiya BP şirkətinə təhlükəsizlik və insan hüquqları üzrə öhdəliklərini saxlamağı
tövsiyə edir. Biz Komissiyanı əmin edirik ki, Təhlükəsizlik və İnsan Hüquqlarının
Könüllü Prinsipləri (KP) ilə uyğunluğumuz bizim ən yüksək prioritetlərimizdən biri
olmaqda davam edir. KP-in həyata keçirilməsi və icmanın təhlükəsizliyi mədəniyyətini
inkişaf etdirməkdə əldə etdiyimiz nailiyyəti etiraf edərək və 2004-cü ildən bəri dörd
şirkətdənkənar monitorinq dövrünü tamamladığımızı nəzərə alaraq, indiki qərarımız
2009-cu ildə şirkətdənkənar monitorinq keçirməməkdir. Buna baxmayaraq, BP şirkəti
KP-lərlə uyğunluğunun daxili monitorinqini davam etdirəcək. Bu proses BP Qrup
miqyaslı təlimatlara uyğun olaraq davam etdiriləcək və illik keçiriləcəkdir. Lakin, bizim
müntəzəm daxili monitorinqimiz gələcəkdə şirkətdənkənar monitorinqin yenidən
keçirilməsinin mümkünlüyünə maneə yaratmır.
ŞƏFFAFLIQ:
Əlaqələr:
Biz Azərbaycanın vətəndaş cəmiyyəti ilə açıq, şəffaf və mənalı dialoqun aparılması
öhdəliyini daşıyırıq. Bu məqsədlə, biz müxtəlif metodlardan istifadə edir, o cümlədən,
fəaliyyətlərimiz haqqında vaxtaşırı ictimai hesabatlar verir, maraqlı tərəflərin fikirlərinin
mütəmadi monitorinqini keçirir, vətəndaş cəmiyyəti ilə xüsusi məqsədlə və rəsmi
məsləhətləşmələr aparırıq. Biz ASTK-nə planlaşdırmanı təkmilləşdirmək yolları və
mütəmadi keçirilən BP - Vətəndaş Cəmiyyəti görüşlərinin tezliyini artırmaq haqqında
verdiyi tövsiyələrə görə təşəkkür edirik. Qeyd edilməlidir ki, belə görüşlərə tikinti
fazasında daha çox ehtiyac duyulurdu və onlar dövri (rüblük) keçirilirdi. İndi biz
əməliyyat mərhələsindəyik və iclasların hәr iki tәrәfә hiss edilə biləcək fayda vermәsini
tәmin etmәk mәqsәdilә, onlar üçün uyğun format vә gündəlik haqqında düşünәcәyik.
Mədən Sənayesində Şəffaflıq Təşəbbüsü (MSŞT)
Biz Azərbaycanda MSŞT-nin həyata keçirilməsində mədən sənayesi şirkətləri,
Azərbaycanın Dövlət Neft Fondu və qeyri-hökumət təşkilatları (QHT) koalisiyası ilə
əməkdaşlığı davam etdiririk. 2009-cu ilin avqust ayında BP Azərbaycan 2009-cu ilin
yanvar-iyun dövrünü əhatə edən on birinci MSŞT hesabatını müstəqil audit şirkətinə
təqdim etmişdir. Biz Azərbaycan hökumətinə gəlirlərin köçürülməsi haqqında tam illik
təfərrüatlı məlumatlarımızı
www.bp.com/caspian/2008sr
internet səhifəsində əlverişli
olan illik Davamli İnkişaf haqqında hesabatlarımızda təqdim edirik.
Səngəçal Terminalının ətrafında yaşayan icmalarla əlaqələr
Biz ASTK-ya BP və Səngəçal terminalının ətrafında yaşayan icmalar ilə bağlı ümumi
meylliliklər haqqında təəssüratların bölüşdürülməsi, mümkün anlaşılmazlıq riskləri ilə
bağlı problemlərin işıqlandırılması və əlaqələri təkmilləşdirmək haqqında fikirlərin təklif
edilməsinə görə təşəkkür edirik.
Yerli icmalarla Səngəçal terminalının əlaqələrini yaxşılaşdırmaq üçün xüsusi təyin
edilmiş Əlaqələr və Xarici İşlər (Ə və Xİ) heyəti yaradılmışdır. Heyət son iki ildə,
xüsusilə, uzun müddətli köçürülmə məsələlərinin yekunlaşdırılmasında irəliləyişə nail
olmuşdur və biz gələcəkdə bu nailiyyətlərə əsaslanmağı planlaşdırırıq. Heyət hal-hazırda
Səngəçal Terminalının İştirakçılarla Əlaqə üzrə İdarəetmə Planını işləyib hazırlayır, bu
plan istismar mərhələsində, o cümlədən, fövqəladə hallar zamanı ünsiyyət qurulması
çərçivəsini müəyyən edəcək.
Biz icmalarla mütəmadi məsləhətləşmə və məlumatlandırma sessiyaları vasitəsilə maraqlı
tərəflərlə danışıqlarımızı daha da təkmilləşdirməyi planlaşdırırıq. Bu görüşlərdə biz
istismar yeniliklərini, müvafiq Sağlamlıq, Təhlükəsizlik və Ətraf Mühitin Mühafizəsi
(SƏTƏM) məlumatını, İcma İnkişafı Təşəbbüsünün yeniliklərini haqqında məlumatlar ilə
paylaşmağı davam etdirəcək, ictimaiyyətin müxtəlif problemlərinə cavab verəcək və
onlardan rəylərini alacağıq. Bundan başqa, biz BP tərəfindən idarə olunan İctimai
İnformasiya Mərkəzlərindən və Xəzər Enerji Mərkəzindən istifadəni davam etdirəcək və
ictimaiyyətlə gündəlik əlaqələrin idarə edilməsinə İctimai Əlaqələr üzrə Məsul Şəxsləri
(İƏMŞ) daha məqsədəuyğun cəlb etmək yollarını müəyyən edəcəyik.
İş yerləri haqqında elanlar:
Biz Komissiyanın boş iş yerləri haqqında məlumat verməklə, terminal yaxınlığındakı
ictimaiyyətə yardım etmək tövsiyəsini qiymətləndiririk. Qeyd etmək istərdik ki, icmalar
həmin məlumatı media, habelə hökumət tərəfindən mütəmadi təşkil edilən əmək
yarmarkaları vasitəsilə əldə edə bilər. Bu yarmarkalar ərzində özəl və dövlət
müəssisələri, xüsusilə də, Qaradağ rayonunda layihələrə cəlb edilmiş müəssisələr iş
elanlarını təqdim edirlər. BP şirkətinin işəgötürmə proqramları haqqında məlumat
Səngəçal Terminalın ətrafında BP şirkətinin İctimai İnformasiya Mərkəzləri vasitəsilə
yayılır. Biz hər hansı gələcək tikinti layihələri, məsələn Çıraq Neft Layihəsi kimi
layihələr ərzində müxtəlif vasitələrlə yerli sakinlər üçün məşğulluq imkanları haqqında
elan verməyi davam etdirməyi planlaşdırırıq.
Daha geniş əlagələr:
Komissiya Mərkəzi Azəri platformasında qaz sızması hadisəsi haqqında məlumatların
şirkətdən kənarda olduğundan daha çox, BP daxilində yayıldığını müşahidə etmişdir.
Biz biznesimizin inkişafı, o cümlədən hadisələr, icra mərhələləri, nailiyyətlər və
problemlər haqqında bütün iştirakçılarımızı məlumatlandırmaq və mütəmadi bu
informasiyaları yeniləmək öhdəçiliyimizi davam etdiririk. Bu məqsəd üçün Şirkət
tərəfindən təsdiq edilmiş prosedur və mexanizmlər mövcuddur və bunlara ciddi riayət
edilir.
Mərkəzi Azəri qaz sızması hadisəsinə gəldikdə, bu haqda əvvəlcə bütün şirkətdənkənar
maraqlı tərəflərə, o cümlədən, hökumətə, tərəfdaşlara, ümumi ictimaiyyətə (media
vasitəsilə), QHT-lərə və kreditorlara lazımi informasiya verilmişdir. Vəziyyət inkişaf
etdikcə biz, bütün iştirakçılara hadisə ilə bağlı yenilikləri mütəmadi təqdim etmiş və
onların bütün suallarına və narahatlıqlarına cavab vermişik. Bu yeniliklərdən bəziləri
bizim
www.bp.com/caspian
internet səhifəmizdə yerləşdirilmişdir.
Təchizatçılarla korrupsiya risklərinin azaldılması:
Komissiya BP şirkətinin şəffaflığın artırılması və təchizatçılarda korrupsiyanın
azaldılmasına təsir etməyə və podratçılarımızın ədalətli işəgötürmə fəaliyyətlərinin təmin
etməyə çağırmışdır. Biz bu yaxınlarda BP şirkətininin işçi heyəti üçün Rüşvətxorluq və
Korrupsiyaya Qarşı (RKQ) üzbəüz təlim kurslarını tətbiq etmişdik. Üçüncü tərəflərin
müqavilə öhdəliklərinə riayət etməsinə nəzarəti həyata keçirmək üçün, BP Azərbaycan
Təchizatçıların Audit Proqramını işə salmışdır. BP şirkətininin ən yüksək 10 təchizatçısı
(xərclərə görə) və riskin qiymətləndirilməsi təcrübəsində müəyyən edilmiş təchizatçılar
Proqram üçün seçilmişdir. Təchizatçıların Audit Proqramı illik təşəbbüsə çevriləcək və
Qaydalara Riayət və Audit heyəti tərəfindən idarə ediləcək. Bütün yerli təchizatçıların
əsas işçi heyəti üçün Davranış Kodeksi və RKQ ilə tanışlıq tələb olunur. Biz Davranış
Kodeksinin surətini hər hansı yeni təchizatçıların seçilməsi tədbiri sənədlərinə əlavə
edirik. Biz təchizatçının fəaliyyətinin idarə edilməsi prosesinin bir hissəsi kimi qaydalara
riayət/etika üzrə əsas icra göstəricilərini tətbiq etmişik. BP şirkətininin müqavilə
formalarında və korrupsiyaya qarşı müddəalar və satınalma proseslərində yeni müvafiq
yoxlama proseduraları bizim maddi-texniki təchizat prosesimizə daxil edilmişdir.
BİLİK VƏ BACARIQLARIN ARTIRILMASI VƏ TƏSİRLƏR
2009-2011–ci illər üzrə strategiya:
Bizim 2009-2011-ci illər üzrə maraqlı tərəflərin cəlb edilməsi strategiyamız keçmiş
fəaliyyətlərimizdən əldə edilən təcrübəyə əsaslanır. BP və tərəfdaşlarımız tərəfindən bu
strategiya üzrə hesablanmış illik xərclər üç ölkə üçün 10 milyon ABŞ dollarına qədər
olacaq. Azərbaycanda əsas diqqət yerli müəssisələrin, icmaların və gəlirin idarə edilməsi
bilik və bacarıqların inkişaf etdirilməsi üzərində qalacaq. Bizim maddi-texniki təchizat
prosesimizlə əlaqədar yerli müəssisələrin inkişafı proqramları biznesimizin yerli
ehtiyatları artırmaq və regionda iqtisadi cəhətdən səmərəli neft əməliyyatlarına təkan
vermək üçün davam etdiriləcəkdir. Qonşu ictimaiyyətlər üçün potensial imkanların
artırılması bizim buna bənzər proqramlarda əvvəlki nailiyyətlərimizə əsaslanacaq və
hədəf icmaların tələbatlarına ünvanlanacaq. Bizim gəlirin idarə edilməsi imkanlarının
inkişafı təşəbbüslərimiz mədən sənayesi tərəfindən yaranan böyük miqyaslı gəlirlərin
daşıdığı böyük risklər və problemlərə qarşı cavab tədbirlərini əks etdirir. Bu təşəbbüslər
ölkə hökumətinin yaxşı idarəetmə səyləri ilə uyğunlaşdırılacaq. Biz Komissiyanın
Məntiqi Çərçivə Yanaşması (MÇY) ilə tanış olmaq və ondan istifadəni nəzərə almaq
tövsiyəsinə diqqət yönəldirik. Komissiya MÇY-nı müxtəlif layihələrin məqsədlər, strateji
əlaqələr və inkişaf nailiyyətləri nöqteyi-nəzərindən vəhdətə çevrilməsini təmin etmək
vasitəsi kimi təklif edir. Biz bu təklifi alqışlayırıq və qeyd etmək istərdik ki, BP şirkəti
MÇY ilə tanışdır. Hər hansı yeni layihənin əvvəlki nailiyyətləri və artıq qurulmuş
müvəffəqiyyəti gücləndirməsini təmin etmək BP şirkətinin əsas marağıdır. Bu, bizim
ümumi Davamlı İnkişaf Strategiyamıza daxil edilmişdir və təkliflərin irəli sürülməsi
prosesi ərzində bizim icraçı tərəfdaşlarımızın məlumatlandırıldığı İcma İnkişaf
Strategiyamızda xüsusilə qeyd edilmişdir.
Yeni fikirlərin gətirilməsi:
Biz Komissiyanın yeni fikirlər gətirmək üçün işçi heyətini şirkətdaxili yerdəyişmə və
ictimai inkişaf və əlaqələrin qurulmasında təlimlər vasitəsilə bacarıqların inkişafını
gücləndirmək tövsiyəsini qiymətləndiririk. BP şirkəti inkişaf fəaliyyətlərinə cəlb edilmiş
işçiləri arasında təcrübə mübadiləsini dəstəkləyir. Məsələn, işçi heyətimiz üçün
Gürcüstan, Türkiyə və Azərbaycanda çox sayda ölkələrarası davamlı inkişaf forumlarını
təşkil etmişik. Bu forumlara Londonda yerləşən Ətraf Mühitin Mühafizəsi və İnkişaf üzrə
Beynəlxalq İnstitutu (ƏMMİBİ) vasitəçilik etmişdir. 2007-2009-cu illərdə BP-nin
müraciətinə əsasən, ƏMMİBİ həmçinin, şirkətin davamlı inkişaf fəaliyyətlərinə cəlb
edilmiş işçiləri üçün tədqiqat səfərləri və təlim proqramları təşkil etmişdir.
İcma proqramları:
Komissiya BP şirkəti və onun tərəfdaşları tərəfindən təyin edilmiş Davamlı Ətraf mühit
və İqtisadi İmkanlar (DƏMİİ) proqramında marağını ifadə etmişdir. Biz DƏMİİ
proqramının hal-hazırda Eyvazlılarda müvəffəqiyyətlə başa çatdırıldığını məmnuniyyətlə
bildiririk. Yekun hesabat layihənin təyin edilmiş məqsədləri ilə müqayisədə yaxşı
nailiyyətlər göstərmişdir.
Biz bu yaxınlarda Tovuz rayonunun Xatınlı ərazisində kənd təsərrüfatı sektorunun
gücləndirilməsi məqsədilə iqtisadi inkişaf istiqamətində layihəni maliyyələşdirmişik. Bu
layihə ictimaiyyətin üzləşdiyi əsas problemlər, o cümlədən aşağı məhsuldarlıq, torpağın
qüvvədən düşməsi, kənd təsərrüfatı məhsullarının saxlanılması vasitələrinin çatışmazlığı
və işgüzar bacarıqların çatışmazlığı və s. öhdəsindən gələcək. Bu layihə həmçinin enerji
səmərəliliyi və alternativ enerji üzrə qabaqcıl proqramlara bizim davamlı dəstəyimizi əks
etdirir. Bu layihənin bir hissəsi kimi biz il ərzində qazın maye yanacağa emalının
alternativ mənbəyini təmin etməklə ev təsərrüfatı xərclərini azaldan bioqaz qurğusunun,
mətbəx plitəsinin quraşdırılmasını nəzərdə tuturuq. Bu prosesin yan məhsulu yüksək
keyfiyyətli üzvi gübrə olacaq və bu da öz növbəsində gübrələr üçün xərclərin azalmasına
səbəb olacaq.
Komissiya əvvəlcədən uğurlu olan Ümid İcma Əsaslı Təşkilatının (İƏT) inkişafının
davamlı olmamağı haqqında öz narahatlığını ifadə etmişdir. Biz bu fikirlə razılaşır və
nəzərə çatdırırıq ki, İƏT əsasən həm ictimaiyyət, həm də İƏT-in özü daxilində
parçalanma ilə əlaqədar özünəməxsus problemlər toplusuna malik olan xüsusi vəziyyəti
əks etdirir. Biz Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətlər (MMC) və ya İƏT-lərdə BP və
tərəfdaşlarımız tərəfindən maliyyələşdirilən bənzər müdaxilələri planlaşdırarkən bu
təcrübədən öyrəndiklərimizi nəzərə alacağıq.
Biz Komissiyanın ədris proqramlarımızı dəyərli hesab etməsindən məmnunuq. Biz BTC
boru kəməri və Bakı dəhlizi boyunca yerləşən icmalarda bu təşəbbüsü dəstəkləyirik. Bu
yüksək tələbatlı proqram yalnız gənclərin işə götürülməsi və gəlirin yaradılmasına təkan
vermir, həm də, burada biliklərin mənimsənilməsində qabaqcıl standartlar və təcrübələrin
müəyyən edilməsinə səy göstərir.
Biz uğurlu inkişafın çox vaxt şirkət, vətəndaş cəmiyyəti və hökumətin birgə səylərinin
nəticəsi olması haqqında Komissiyanın fikri ilə razılaşırıq. Üçtərəfli əlaqələrin
gücləndirilməsi ictimai inkişaf məqsədlərindən biri və layihənin qiymətləndirilməsi və
təsdiqi üçün əsas meyardır və bu əlaqələr artıq regional və dövlət səviyyəsində mühüm
nəticələr göstərmişdir. Bu yaxınlarda biz üçtərəfli əməkdaşlığın “birləşmiş büdcə
təşəbbüsü” adlandırılan yeni modelini yekunlaşdırmışıq. Yerli hökumət, bizneslər,
icmalarç və BP və onun tərəfdaşları bu icmalarda sosial layihələrin inkişaf etdirilməsi və
həyata keçirilməsində əməkdaşlıq etmişlər. Maliyyə vəsaiti üçün yerli hökumət və
bizneslərə necə müraciət etmək üzrə ictimaiyyətə təlim keçilmişdir. Biz bu modeldən
olan üç layihəni müvəffəqiyyətlə tamamlamışıq və uyğun olan hallarda buna bənzər
təşəbbüsləri dəstəkləməyə davam edəcəyik.
Təhsil proqramları:
Komissiya BP şirkətinə öz proqramlarını hökumətin inkişaf proqramları ilə inteqrasiya
etmək və uyğunlaşdırmağı tövsiyə etmişdir. Məsələn, Komissiya BP və tərəfdaşları
gənclərin xaricdə təhsilinin təmin edilməsinə xərclərinin eyni hökumət proqramı ilə necə
uyğun olmasını nəzərdən keçirmək təklifini etmişdir. Biz bildirmək istərdik ki, BP və
tərəfdaşlarımız tərəfindən Azərbaycanda həyata keçirilən təhsil və potensial imkanların
artırılması təşəbbüsləri hökumətin səyləri ilə uyğunlaşdırılır.
2001-ci ildən bəri BP öz tərəfdaşları adından təxminən 65 Azərbaycan tələbəsini ABŞ,
BK, Türkiyə və Azərbaycanda mühəndislik və yer haqqında elmlər üzrə bakalavr və
magistr dərəcələrini almaq üçün təqaüdlə təmin etmişdir. Yeddi azərbaycanlı tələbə BK-
da biznes idarəçiliyi, iqtisadiyyat, ətraf mühitin idarə edilməsi və dövlət idarəçiliyində
magistr dərəcəsi təhsilini davam etdirmək üçün təqaüd almışdır. 2007-ci ildə BP Təqaüd
Proqramına (Bursary) başlamış və indiyə qədər Azərbaycanda təhsillərinə dəstək üçün
115 tələbəni təqaüdlə təmin etmişdir. Biz həmçinin, orta məktəb şagirdlərini pulsuz
dərsliklərlə təmin etmək və onların qəbul imtahanlarına daha yaxşı hazırlaşması və daha
yaxşı karyera seçimi etməsinə yardım göstərməklə təhsili dəstəkləyirik.
Səngəçal Terminalının təsiri:
Biz icmaların səhiyyə məsələləri ilə bağlı narahatlıqlarından xəbərdarıq. Bizim icmalarla
əlaqə strategiyamızın məqsədi məlumatlılığın artırılması fəaliyyətləri, Terminalın
əməliyyatları və Sağlamlıq, Təhlükəsizlik və Ətraf Mühitin Mühafizəsi (SƏTƏM)
haqqında müvafiq məlumatı açıqlamaq və ictimaiyyətin suallarına mütəmadi cavab
verməklə bu narahatlıqları aradan qaldırmaqdır.
Biz Səngəçal Terminalında qazın məşəldə yandırılması ilə bağlı Komissiyanın
narahatlığını və onun qazın məşəldə yandırılmasının azaldılması planında marağını
yüksək qiymətləndiririk. 2007-ci illə müqayisədə Səngəçal Terminalı 2008-ci ildə inkişaf
etdirilmiş texniki planın həyata keçirilməsi ilə, qazın məşəldə yandırılmasının 10%
azaldılmasına nail olmuşdur. 2009-cu ilin əvvəlində Səngəçal Terminalının SƏTƏM və
mühəndislik heyətləri 2009/2010-cu il üçün Qazın Məşəldə Yandırılmasının
Təkmilləşdirilməsi Planını yeniləmişdir. Bu texniki planın həyata keçirilməsi 2010-cu
ildə qazın məşəldə yandırılmasının daha da azalmasına nail olmaq istiqamətindədir.
Biz Komissiyanın Sağlamlığa Təsirin Qiymətləndirilməsini (STQ) təhlil etməsindən öz
məmnunluğumuzu bildiririk. STQ səhiyyə yardımı proqramı vasitəsilə Terminalın sərhəd
xəttindən kənardakı ətraf icmalara dəyən təsirin necə azaldılması haqqında məsləhətlər
verir. STQ Səngəçal Terminalının təsirini keçmişlə əlaqədar və perspektiv olaraq
qiymətləndirəcək. Keçmişlə əlaqədar STQ keçmişdə baş vermiş qurğu/layihə
fəaliyyətlərini təhlil edir və mövcud problemlərlə əlaqədar ictimaiyyətin narahatlıqlarına
cavab verir. Bu, keçmiş layihə/qurğu əməliyyatları ilə bağlı ümumi ictimaiyyətin /əsas
iştirakçıların narahatlıqlarının ilkin mərhələdə araşdırılması üçün vasitədir. Perspektiv
STQ-də terminalın gələcək əməliyyatları və genişləndirilməsi və ictimaiyyətə təsir
potensialı nəzərə alınacaq. 2010-cu ildə biz STQ ilə faydalı məlumatların hazırlanmasını
gözləyirik ki, bu da bizim ictimai məlumatlandırma və məsləhətləşmə strategiyalarımızın
planlaşdırılması və həyata keçirilməsinə yardım edəcək.
Təhlükəsizlik və insan haqları:
BP şirkəti öz işçilərinin rifahını və təhlükəsizliyini mühafizə etmək öhdəliyi daşıyır. Ölkə
üzrə Böhran Planımız (ÖBP) bu öhdəliyi dəstəkləyir. ÖBP fövqəladə hallara cavab
tədbirlərinin müxtəlif gözlənilən səviyyələrini əks etdirir.
BP-nin məsul fəaliyyət göstərmə üzrə daxili zəmanət prosesi ilə bağlı ASTK-nın qeydinə
cavab olaraq, nəzərinizə çatdırırıq ki, BP bütün işçilərinin hüquq və ləyaqətinə hörmət
edir. Əməklə bağlı hər hansı məsələlərə əməyin idarə edilməsi çərçivəsinin bir hissəsi
kimi baxılır. ARDNŞ və həmkarlar ittifaqları ilə məsləhətləşmə aparmaqla, biz
podratçılarımızın işi ilə əlaqədar əmək məsələlərini aradan qaldırmaq üçün mövcud olan
tədbirlərdən istifadəni davam etdiririk. Biz inanırıq ki, Azərbaycanda şirkətin çoxmillətli
işçi heyəti üçün qarşılıqlı etibar və hörməti əhatə edən iş mühitini yaratmışıq. BP bu
yanaşmanın həyata keçirilməsini uzun müddət ərzində davam etdirəcək.
BP şirkətinin risklərin qiymətləndirilməsi prosesinin bir hissəsi kimi, biz ölkədə insan
haqları və qanunun aliliyi prinsipi ilə əlaqədar vəziyyətin qiymətləndirilməsini mütəmadi
həyata keçiririk. Bundan başqa, biz göstərilən sahələrdə hər hansı yeni təşəbbüslərdən
məlumatlı olmaq üçün hökumət və Bakıda yerləşən beynəlxalq təşkilatlarla müntəzəm
əlaqə saxlayırıq. Buna baxmayaraq, biz hesab edirik ki, Azərbaycanda insan hüquqları və
qanunun aliliyi prinsipi üçün BP şirkətinin istənilən birbaşa dəstəyi qəbul edən
hökumətin tələbi ilə həyata keçirilməlidir. Əvvəlki illərdə olduğu kimi biz müvafiq
imkanlar ortaya çıxdıqca onları qarşılamağa hazırıq.
2009-cu ildə biz BP tərəfindən idarə olunan qurğuların təhlükəsizliyini təmin edən “Titan
D” özəl təhlükəsizlik təchizatçısı üçün əsas insan hüquqları prinsipləri və təcrübələri
haqqında təlimin keçirilməsində vasitəçi olmuşduq. Bu təlim beynəlxalq standartlar,
müvafiq qanunvericilik və BP-nin dəyərləri haqqında təlimdə iştirak edənlərin biliklərini
artırmaqla, işçilər və xarici şirkətdənkənar qonaqlara səmərəli ünsiyyət aparmaqla
mühafizəçilərin bacarıqlarını inkişaf etdirir. 2009-cu ilin sonuna qədər biz Azərbaycanda
BP tərəfindən idarə olunan layihələrdə işləyən bütün təhlükəsizlik mühafizəçilərinə insan
hüquqları təliminin keçirilməsini planlaşdırırıq.
2009-cu ildə biz BTC və CQBK boru kəmərləri boyunca 13 rayonun hamısında
təhlükəsizlik komissiyalarını yaratmışıq. Bu komissiyaların vəzifə və öhdəlikləri rayon
İcra Hakimiyyəti başçıları tərəfindən imzalanmış xüsusi əmrlərdə formalaşdırılmışdır. Bu
komissiyalar həmçinin, Təhlükəsizlik və İnsan Hüquqları üzrə Könüllü Prinsiplərin
həyata keçirilməsi və insan hüquqlarının pozulması ilə bağlı hər hansı bildirişə cavab
olaraq araşdırmalarda yardım etmək üçün məsuliyyət daşıyacaq. Bu komissiyaların təsis
edilməsi ölkədə insan hüquqlarına hörmətin təbliğ edilməsində növbəti mühüm addımdır.
Həmçinin, qeyd edilməlidir ki, biz İkitərəfli Təhlükəsizlik Protokoluna riayət edərək,
insan hüquqlarının pozulması haqqında bildirişlərə cavab olaraq, əməkdaşlıq və
araşdırma üzrə proseduraları ilə bağlı Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidmətinin İxrac Neft və
Qaz Boru Kəmərlərinin Təhlükəsizliyi İdarəsi ilə razılıq əldə etmişik. Biz bu
prosedurların layihəsini nəzərdən keçirilməsi üçün Nazirlər Kabinetinə göndərmişik və
sənədi 2009-cu ilin sonuna qədər imzalamağa ümid edirik.
Yerli ehtiyatlar:
BP şirkəti müqavilələrimizdə iştirak edən şirkətlərin sayını və yerli imzalanan
müqavilələrin dəyərini artırmaqla, Azərbaycanda biznesimizin yerli ehtiyatlardan
istifadəni maksimallaşdırmağa tərəfdardır.
Bu öhdəliyə uyğun olaraq, biz BP, onun birgə iştirakçıları və Beynəlxalq Maliyyə
Korporasiyası (BMK) arasında birgə layihə - 15 milyon ABŞ dolları dəyərində
“Təchizatçı Müəsissələri Maliyyələşdirmə Mexanizmlərini” (TMMM) yaratmışıq. 2006-
cı ilin sonundan etibarən, TMMM neft və qaz sənayesinə müxtəlif xidmətlər göstərən
yerli şirkətləri təxminən 2 milyon ABŞ dolları məbləğində kreditlə təmin etmişdir.
Maliyyə vəsaitlərindən asan və şəffaf istifadəni təmin etməkdən başqa, TMMM şirkətin
BP ilə müqaviləni zəmanət kimi istifadə etməyə imkan yaradır. Bu da Azərbaycanda
özünəməxsus bir yanaşmadır. 2008-ci ilin sonunda bu qabaqcıl maliyyələşdirmə
mexanizmi BP və onun təchizatçıları arasında ümumi 10.6 milyon ABŞ dolları
dəyərində müqavilələrin icrasını dəstəkləmişdir.
Sahibkarlığın İnkişafı və Təlim Proqramı (SİTP) yerli müəssisənin inkişafına
göstərdiyimiz dəstəyin digər bir nümunəsidir. SİTP BP-nin və onun birgə iştirakçılarının
potensial yerli təchizatçılarını müəyyən edir, inkişaf etdirir və onlara təlim keçir.
Proqramın bir hissəsi kimi, yerli şirkətin imkanlarının və çatışmazlıqlarının hərtərəfli
təhlili aparılır. Bu fəaliyyətin təkmilləşdirilməsi planının inkişafı və həyata keçirilməsi ilə
davam etdirilir. 2008-ci ildən bəri təxminən 200 şirkət SİTP-də iştirak etmişdir. 2007-ci
ildə tətbiq edilməsindən etibarən 2009-cu ilin 3-cü rübün sonuna qədər SİTP nəticəsində
imzalanan müqavilələrin dəyəri 42 milyon ABŞ dolları təşkil etmişdir.
Yerli ehtiyatları dəstəkləmək üzrə digər tədbirdə BP Tədarük və Təchizatçıların İdarə
edilməsi (TTİE) departamenti daxilində Yerli Ehtiyatlar Qrupunu (Qrup) təsis etmişdir.
Qrup Azərbaycanda yerli təchizatçıları saxlamaq və inkişaf etdirmək sayəsində xərc
təzyiqlərini balanslaşdırmağa yardım etmək üçün yerli və beynəlxalq şirkətlərlə bir neçə
istiqamətdə işləyir. BP-nin əsas və strateji təchizatçıları ilə işimizdə biz əsas diqqəti yerli
kadrları cəlb edilməsinə və yerli xərc hədəflərinin təmin edilməsinə yönəldirik. BP-nin
cari podratçıları ilə əsas fəaliyyət də həmçinin, biznesin genişləndirilməsi üçün fəaliyyət
nəticələrinin qiymətləndirilməsi və podratçıların imkanlarının qiymətləndirilməsinə
istiqamətlənir. Fəaliyyət nəticələrinin qiymətləndirilməsi BP-nin Texniki İdarəçiliyinin,
Sağlamlıq Əməyin Təhlükəsizliyi, Təhlükəsizlik, Ətraf Mühit (SƏTTƏM), Maliyyə və
İnsan Resursları (İR) profillərinin təmsilçiləri ilə sıx əlaqədə həyata keçirilir. Qrup
həmçinin, bazar araşdırması və BP-nin SİTP-nı keçən potensial yerli təchizatçılarının
texniki zəmanətini təmin edən yerli bazar araşdırmasının inkişafı üzərində işləyir. Bu
layihənin bir hissəsi kimi, Qrup beynəlxalq standartlara və xüsusilə, BP şirkətinin
tələbatlarına cavab verə bilən rəqabətli yerli təchizatçıların siyahısının hazırlanması
üzərində işləyir. Bu məqsədlər, Qrup texniki zəmanət prosesinin BP şirkətinin müvafiq
texniki nümayəndələri tərəfindən keçirilməsini dəstəkləyir. Texniki nümayəndələr yerli
şirkətin bütün tələbatlara cavab verməsini təsdiq etdikdən sonra, təchizatçıların seçilməsi
üzrə düzgün qərarları dəstəkləmək və yüksək iqtisadi səmərəliliyə nail olmaq üçün, şirkət
BP və onun aparıcı beynəlxalq podratçıları üçün əlverişli olan Operativ Məlumat
Bazasına daxil edilir.
Biz Biznes Mərkəzinin (BM) fiziki yerləşməsi ilə bağlı Komissiyanın marağını
dəyərləndiririk. Biz işləri daha səmərəli idarə etmək üçün davamlı səylərimizin bir hissəsi
kimi Bakıdakı ofislərimizdən istifadəni optimallaşdırmaq üçün variantları nəzərdən
keçirmişik. Nәticәdә, biz imkanların mövcud olduğu ofislәrdə tәdrici yerdəyişmələrə
başlamışıq. Bu ofislərdən biri İçəri Şəhərdə idi və biz 2009-cu ilin aprel ayında həmin
ofisi bağlamağı qərara aldıq. BM bu ofisdə yerləşirdi. BM-nin daimi istifadəçiləri ilə
əlaqə saxlanıldı, bu qərar haqqında onlara məlumat verildi və onların sualları nəzərdən
keçirildi. Buna baxmayaraq, BM-nin səmərəlilik üçün bağlanılması yerli ehtiyatların
inkişafına dəstəyimizi azaltmadı.
Mikromaliyyələşdirmə üçün dəstək:
BP şirkəti mikro-maliyyələşdirmə sektoruna dəstəyin digər sosial inkişaf səylərini əvəz
etmək üçün deyil, onları gücləndirmək və davamlığı təmin etmək üçün planlaşdırıldığını
qəbul edir.
Sosial-iqtisadi inkişafda kiçik və orta müəssisələrin oynadığı rol bizə məlumdur. Davamlı
mikro-maliyyələşdirmə müdaxilələri ilə, BP Azərbaycanda mikro və kiçik bizneslərin
inkişafına təkan vermək məqsədi daşıyır. Bu məqsədlə, tərəfdaşlarımızla birgə biz ölkədə
şəffaf maliyyə xidmətlərini inkişaf etdirmək üçün texniki yardım və kredit kapitalını
dəstəkləmişik.
Texniki yardım vəsaitləri qismən məsul kredit işçilərinin təlimi və inkişafına və mikro-
maliyyə institutlarında güclü sistemlər və proseslərin inkişafına ayrılır. BP əsas mikro-
maliyyələşdirmə həyata keçirən müttəfiqlərimiz Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı
və Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyasının təcrübəsinə arxalanır. Bununla yanaşı biz
məşvərət şurasının növbəti iclasında davamlı biznes və inkişaf nəticələri üzrə kreditlərin
yoxlanılması haqqında Komissiyanın fikirlərini irəli sürməkdən məmnun olarıq.
Mütəmadi proqram monitorinqi ilə yanaşı, mikro-maliyyələşdirmə tədbirləri ilə bağlı
daha yaxşı anlayış əldə etmək üçün BP və tərəfdaşları iki tədqiqat layihəsini
maliyyələşdiriblər: Maliyyə nəticələrinin qiymətləndirilməsinə istiqamətlənmiş
Müqayisəli Mikro-maliyyələşdirmə Tədqiqatı, Azərbaycanda maliyyə institutlarının
sosial nəticələrinin qiymətləndirilməsinə istiqamətlənmiş mikro-maliyyələşdirmənin
sosial sahəyə təsirin qiymətləndirilməsi. Hər iki hesabat Komissiyaya təqdim edilmişdir.
Media təlimi:
BP şirkəti tərəfindən maliyyələşdirilən biznes jurnalistikası üzrə təlim proqramı haqqında
Komissiyadan müsbət rəy almağımızdan məmnunluğumuzu bildiririk. Bu proqramın
ikinci mərhələsi Tompson Fondu tərəfindən hazırlanmışdır və Komissiya tərəfindən
qaldırılmış mövzuları əhatə edir. Proqram Tompson Fondu tərəfindən seçilmiş, təlimçilər
kimi təlimatlandırılacaq altı aparıcı biznes jurnalisti ilə artıq həyata keçirilməkdədir.
Bundan başqa, seçilmiş jurnalistlərə öz təlimçi bacarıqlarının təcrübədən keçirmək
imkanını vermək məqsədilə yerli universitetlə razılıq əldə edilmişdir. Bu razılaşmaya
əsasən, jurnalistlər yeni əldə etdikləri bilikləri tələbələr və özlərinin daha az təcrübəli
həmkarları ilə paylaşacaqlar. Bu prosesə Tompson Fondunun nümayəndəsi nəzarət
edəcək.
NƏTİCƏ
Biz çox sayda faydalı fikirlər və tövsiyələrin əks etdirildiyi üçüncü hesabata görə ASTK-
na öz təşəkkürümüzü bildiririk.
2007-2009-cu illər ərzində ASTK bizim sosial fəaliyyətimizlə bağlı çağırışlar,
məsləhətlər və zəmanəti təmin etmişdir. İlk Texniki Tapşırığa əsasən, ASTK-nın vəzifəsi
2009-cu ilin sonuna qədər davam etməli idi. Son hesabatında Komissiya BP ilə işləməyi
davam etdirmək istəyini ifadə etmişdir. Biz bu istəyi qəbul edir və ASTK-nın fəaliyyətini
növbəti iki il müddətinə uzatmaqdan məmnunluğumuzu ifadə edirik.
ASTK ilə səmərəli əməkdaşlığımızı davam etdirməyi səbirsizliklə gözləyir və
Azərbaycandakı sosial fəaliyyətimizlə bağlı Komissiyanın bütün tövsiyələri alqışlayırıq.
Dostları ilə paylaş: |