Microsoft Word antibohran-vidadi doc
Yüklə 2,85 Kb. Pdf görüntüsü
|
186 nəlxalq maliyyə sisteminə doğru” adlı məruzəsində, həmçinin ABŞ-ın prezidentinin 1999-cu ildəki iqtisadi məruzəsində öz ə ksini tapırdı. Beynəlxalq maliyyə sisteminin təkmilləşdirilməsi prosesi aşağıdakı aspektlərdə öz əksini tapırdı: ● iqtisadi informasiyanın ictimaiyyətə açıqlanması üzrə beyməlxalq standartların inkişafı (Social Data Dissemination Standard); ● bank nəzarətinin beyməlxalq standartlarının yaradılması (the Basie Core Principles for Banking Supervision); ● BVF-nin maliyyə imkanlarının artırılması (the New Arrangement to Borrow, NAB şərçivəsində); ● Fond üzvlərinə investorların etibarının itirilməsi kimi gözlənilməz və məhvedici hallar üzrə kömək etməyi hədəfləyən yeni kreditləşdirmə mexanizminin (the Supplementral Reserve Facility, SRF) yaradılması. SRF xətti üzrə maliyyə vasitələrinin təqdim olunması şərtləri maraqların aşağı düşməsi halında borcların qaytarılmasını təmin etməlidir. “Yeni arxitektura”nın planında “böhranların aradan qaldırılmasının yeni vasitələri” – “məqsədli kredit kanalı” (MKK) işlənib hazırlanıb. Bu BVF-nin üzvlərinə hətta dünya maliyyə sistemində problemlər olduğu halda belə stabilliyi qorumaq üçün imkan yaradacaq. MKK BVF-nin üzvlərinə dünya kapital bazarında mənfi yöndə dəyişikliklər baş verdiyi hallarda ödəniş balansının effektivliyini təmin etmək üçün qısamüddətli maliyyə vəsaitləri təqdim edir. MKK-ya giriş imkanı əldə etmək üçün aşağıdakı şərtləri yerinə yetirmək lazımdır: ● BVF-nin idarəetmə Şurasının məqsədli kredit vermək üçn seçdiyi ölkə (BVF-nin üzvü) həmin anda sabit maliyyə şəraitinə malik olmalı və BVF-nin resurslarının istifadəsinə tələbatı olmamalıdır; ● namizədin iqtisadi göstəriciləri BVF tərəfindən son infor- masiya icmalında müsbət qiymətləndirilir və BVF-ni üzvü olan öl- kə “Məlumatın ötürülməsinin xüsusi normaları” çərçivəsində 187 lazımi məlumatları təqdim edir; ● xarici borc və xarici ehtiyatların tənzimlənməsi nəticəsində ölkənin maliyyə sektorunda tərəqqinin müşahidə olunması; ● namizəd idarəedicilər Şurasına təsdiq olunmaq üçün inandırıcı iqtisadi və maliyyə proqramı təqdim etməlidir. Eyni zamanda BVF-nin lazım bildiyi hallarda proqramda lazımi dəyişikliklər etməyə hazır olmalıdır. Üzv ölkə məqsədli kreditə ehtiyacı olması haqqında müraciət etdikdə BVF-nin idarəedicilər Şurası xüsusi qərar hazırlayır. Burada təsdiq olunur ki, həmin ölkə iqtisadi və maliyyə proqramlarını uğurla həyata keçirir, lakin beynəlxalq maliyyə bazarında şəraitin dəyişməsi üzündən müvəqqəti çətinliklər yaşayır və buna görə də əlavə maliyyə resurslarına ehtiyacı var. Kreditin həcmi ölkənin fonddakı kvotasının 300-500%-i arasında olur. Hazırda getdikcə əhəmiyyəti artan beynəlxalq maliyyə sisteminin əsas elementi şəffaflıqdır. Bu üzv ölkələrin iqtisadi, ma- liyyə və bank sistemi haqqındakı məlumatların açıqlanmasını nə- zərdə tutur 137 . Beynəlxalq maliyyə sisteminin “yeni arxitektu- ra”sında kredit və maliyyə siyasətində şəffaflığın təmin olunması məsələsi mühüm yer tutur. 22 ölkənin təşəbbüsü ilə 1998-ci ilin oktyabrında yaradılmış şəffaflıq və hesabat məsələləri üzrə işçi qrup BVF-yə öz funksiyaları çərçivəsində üzvlərinin iqtisadi siyasətinə nəzarət etməyi və onların informasiyanın “şəffaflığı” sahəsində qəbul olunmuş beynəlxalq standartlara nə qədər uyğun gəlməsini araşdırmağı tövsiyə etdi. Bu tövsiyələr 1998-ci ilin 30 oktyabrında “böyük yeddilik” ölkələrinin maliyyə nazirləri və mərkəzi banklarının rəhbərləri tərəfindən qəbul olundu. Böyük yeddilik ölkələrinin qərarını icra etmək üçün BVF- nin müvəqqəti komitəsi 1999-cu ilin aprelində “Pul kredit və ma- liyyə siyasətinin şəffaflığının təmin olunmasına dair məcəllə”nin layihəsini qəbul etdi. Sənədlərin hazırlanması zamanı Beynəlxalq 137 Əgər əvvəllər Rusiyada bu məlumatlar dövlət sirri sayılırdısa, indi onlar xarici əməkdaşlara sərbəst şəkildə ötürülür 188 Hesablaşmalar Bankı, Bank nəzarəti üzrə Bazel komitəsi, Avropa Mərkəzi Bankı, Beynəlxalq qiymətli kağızlar üzrə komissiya, Ə T və DB ilə konsultasiyalar aparılırdı. 1999-cu ilin iyulunda məcəllə ə sas xarakter daşıyan sənəd kimi təsdiqləndi və ona riayət etmək BVF-nin üzvləri üçün məcburi xarakter daşımağa başladı. Məcəlləyə əsasən “şəffaflıq”– siyasətin məqsədləri, onun hüquqi, insitutsional və iqtisadi çərçivələri, siyasət sferasında qərarlar və onların əsaslandırılması, agentliklərin hesabat vermə şə rtləri, pul kredit və maliyyə siyasəti ilə bağlı informasiyaların ictimaiyyətə vaxtında, aydın şəkildə, hamının istifadə edə biləcəyi formada təqdim olunmasını nəzərdə tutur. Burada agentlik dedikdə maliyyə və ödəniş sisteminin idarə və nəzarət edilməsinə cavabdeh olan hökumət orqanı nəzərdə tutulur. “Şəffalığın” əsas elementləri aşağıdakılardır: 1. “Məlumatların yayılmasının xüsusi normaları”. Bu ölkələrin üzərinə statistik göstəricilər, beynəlxalq ehtiyatlar, xarici borc öhdəlikləri, makroiqtisadi göstəricilər və s. də daxil olmaqla milli iqtisadiyyat və maliyyə sistemi haqqında ətraflı və etibarlı məlumat çatdırmaq məsuliyyətini qoyur. 2. BVF tərəfindən hazırlanmış üzv ölkələrin iqtisadi və ma- liyyə sisteminin vəziyyəti haqqında “açıq informasiya icmalları”. Hər icmal iki hissədən ibarətdir: konkret ölkənin iqtisadi və maliyyə sistemi haqqında ümumi məlumat və BVF-nin idarəedici- lər Şurası tərəfindən həmin ölkənin hökuməti tərəfindən həyata ke- çirilən iqtisadi və maliyyə siyasətinin qiymətləndirilməsi. BMS-də islahatların həyata keçirilməsi aşağıdakı səbəblərə görə zəruridir: ● dünya iqtisadiyyatının qloballaşması. Bu proses eyni zamanda bir neçə EOÖ-də fəaliyyət göstərən investisiya həyata keçirdiya ölkələrdə maliyyə vəaiyyətini dəyişmək gücündə olan yeni investorlar sinfinin yaranmasıına şərait yaratdı; ● Beynəlxalq maliyyə bazarının yüksək inkişaf səviyyəsində onu tənzimləmək üçün müvafiq institutsional strukturun olmaması; ● dünya üzrə böhranların dərinləşməsi təhlükəsi. Bu sahədə Yüklə 2,85 Kb. Dostları ilə paylaş:
|