METALLURGİYA VƏ METALŞÜNASLIQ KAFEDRASI
nisbəti ilə alındığından, onun vahid
kqs/mm
2
(9,8 MPa)
ola bilər Lakin P qüvvəsi ilə sıxmaqla
bərkliyi ölçdükdə metalın səthində alınmış çuxurda gərginlik bərabər paylanmadığından həmin
qüvvənin çuxurun sahəsinə bölünməsinin fiziki mənası olmadığı üçün, bərkliyə fiziki vahid
vermək düzün olmur.
MÖHKƏMLİK
Statik sınaq üsulu ilə sınamada metala təsir edən dağıdıcı qüvvə tədricən artırılır
ya da uzun müddət dəyişməz qalır.Dinamiki qüvvə uilə sınamada isə dağıdıcı qüvvə metal
qısa, yəni ani müddət ərzində təsir edir. Beləliklə dinamiki qüvvənin təsiri zərbə xarakteri
da-şıyır.Statik sınaq üsulu ilə metallar, adətən dartılma, sıxılma, əyilmə bərkliyi sınanır. Di-
namik üsul ilə metallar başlıca olaraq zərbə özlülüyünə sınanır.
Dartılmaya sınamada metalların möhkəmlik,mütənasiblik , axıcılıq hədləri və plastiklik pa-
rametrlərini təyin etmək üçün standart ölçülü və şəkilli sınaq nümunələrini xüsusi maşın-
larda sınaqdan keçirirlər. Metalin plastiki deformasiyaya müqaviməti
möhkəmlik
adla-
nır.Dartıcı maşınlarda nümunələr qırılanadək dartırırlar. Qırılmanın başlandığı momentdən
əvvəlki maksimal qırıcı yükə müvafiq gərginliyə metalın
möhkəmlik həddi
deyilir və
aşağıdakı kimi ətyin edilir:
Burada ,
ımöhkəmlik həddi, kQ/mm
2
P
B
–maksimal qırıcı yük, kQ,
METALLURGİYA VƏ METALŞÜNASLIQ KAFEDRASI
F
0
–nümunənin sınaqdan əvvəlki en kəsiyinin sahəsidir, mm
2
.
MÜTƏNASİBLİK HƏDDİ
Dartılmada qırıcı yük ilə nümunənin uzanması arasındakı düz mütənasibliyi saxlayan
ən böyük gərginliyə metalın
Dostları ilə paylaş: 
