Metal və Ərintilər Metalların klassifikasiyası



Yüklə 0,92 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/35
tarix28.03.2022
ölçüsü0,92 Mb.
#84786
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   35
Maşınşünaslıq (Mühazirələr) (1) (1)

Ərintilər

in alınması əridilmiş metalların bir-birində həll olması prosesinə 

əsaslanır. Əridilmiş metallarda həm də bəzi qeyri-metallar həll ola bilər. Məsələn, 

əridilmiş dəmirdə karbon və silisium həll olur. Soyudulduqda asan əriyən, 




odadavamlı, turşuyadavamlı və i.a. lazımi xasssələrə malik olan ərintilər alınır. 

Ərintilər tərkibinə və quruluşuna görə fərqləndirilir. 

1.

 

Ərintilər soyudulduqda eyni cinsli kristallar əmələ gəlir. Onların kristal 



qəfəslərinin düyünlərində müxtəlif metalların atomları yerləşir. Bu halda 

bərk məhlullar alınır. 

2.

 

Ərinmiş kütlə soyudulduqda ayrı-ayrı metalların kiçik kristalları ayrılır. Bu 



halda alınan ərinti metalların mexaniki qarışığından ibarət olur və bərk 

məhlul əmələ gəlmir. 

3.

 

Metallar qarşılıqlı həll olduqda onların atomları öz aralarında reaksiyaya 



girərək, intermetallik adlanan birləşmə əmələ gətirir. Ərinmiş metallarda 

qeyri-metallar həll olduqda da kimyəvi proseslər gedə bilər. İntermetallik 

birləşmələr - metallar bir-birində həll olduqda onların atomlarnın öz 

aralarında reaksiyaya daxil olaraq əmələ gətirdiyi birləşmələrdir. Beləliklə, 

bürüncdə CuZn, CuZn

3

, Cu



3

Zn

2



 tərkibli birləşmələr, çuqunda isə Fe

3



birləşməsi əmələ gəlir. Bu birləşmələr valentlik qanununa tabe olmur. 

Ərinmiş halda metalların nəinki mexaniki qarışması, həm də öz aralarında qeyri-

metalların atomları ilə müxtəlif birləşmələr əmələ gətirməsi qabiliyyəti ərintilərin 

fiziki xassələrinə görə, onları təşkil edən metalların fiziki xassələrindən kəskin 

şəkildə fərqlənməsinə səbəb olur. Ərintinin alınmasının əsas üsullarından biri 

ərinmiş metalların bir-birində həll olması qabiliyyətinə əsaslanır. Soyudulduqda 

qabaqcadan gözlənilən xassələrə malik asanəriyən, istiyədavamlı, turşuyadavamlı 

və s. ərintilər əmələ gəlir. Ərintilərin, öz tərkiblərindəki ayrı-ayrı metallara 

nisbətən möhkəmliyi daha yüksək, ərimə temperaturu daha aşağı olur. Metallar 

üçün xarakterik olan xasəələrə malik iki və ya daha çox metaldan, ya da metaldan 

və qeyri-metaldan ibarət sistemlərə 


Yüklə 0,92 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   35




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə