Məhəmməd Əmin Rəsulzadə
Yüklə 1,14 Mb. Pdf görüntüsü
|
34 «Rusofilliyini», yəni rus imperializminin dostu olduğunu etiraf edən Hondkaryan bu «presticin» istiqlalçılığa mühü (toxunmadığını) olmadığım dava edir və gülünc olmaq əndiĢəsini göstərmədən «rus iĢğalı PolĢaya istiqlal verdi» - deyir. Söyləmək lazımmıdır ki, PolĢa istiqlalçılığının rus düĢmənliyi üzərində qurulduğunu bilməyən beynəlmiləl hərəkatlar tarixinə az-çox aĢina tək bir münəvvər buluna bilməz!... Hə, Hondkaryan əfəndi! Panturanizmin dünənki romantik təmsilçilərinə Qafqaz Konfederasiyasının türk fikri üçün maneə təĢkil etmədiyini söylədiyiniz kimi, sizə də ruspərəstliyin Qafqaz istiqlalçılığı ilə təlifi qəbul (uzlaĢdırılması) olmadığını söyləməliyik. Və sizin bir «günah» kimi göstərdiyiniz türk dostluğu isə buna qətiyyən bənzəməz! Rus imperializmilə mücadilə halında ikən siz də qəbul edin ki, qafqazlılar üçün «rusofillik» çox da müsbət bir dəstək olmasa gərək! Halbuki Rusiyanın öz milli hüdudu daxilində qalmasına candan tərəfdar olmaları lazım gələn qonĢu dövlətlərə, Türkiyə ilə Ġrana qarĢı qafqazlılar tərəfindən göstəriləcək təvəccühün (yaxınlıq duyğusunun) mənası tamamilə baĢqa və müsbətdir. Hondkaryanların istədiyi kimi, Türkiyə düĢmənliyi üzərinə qurulan Qafqaz birliyinin bugünkü Sovetlər Ġttifaqına daxil Cənubi Qafqaz Federasiyasından baĢqa bir mənası ola bilməz! Bu məna Hondkaryan düĢünüĢündəki bəzi erməni siyasilərini təmin və onun rus əfəndilərini məmnun edərsə də, zənn etmərik ki, qafqazlı digər millətlərə mənsub siyasi təĢkilatları, hətta erməni millətinin həqiqi və həyati mənfəətlərini dərk edən ağlı baĢında mütəfəkkirləri belə məmnun etsin?! Qeyd etdiyimiz kimi, indi artıq sırf hars sahəsinə çəkilərək, mövqeyini tamamilə türk millətləri reallığına tərk edən siyasi panturanizm xəyalı üzərində rusçuluq taktikası namına spekulyasiya yapan «həqiqi rus» erməniləri nədənsə, «DaĢnaksütyun» mətbuatının meydana atdığı yeni çıxan «panaryanizm»dən heç də bəhs etmirlər. «DaĢnaksütyun» firqəsinin fikirlərinin rəsmi nəĢri olan «DroĢak»ın «aryan ocağı» və «aryan mərkəzi» təĢkili haqqındakı məĢhur təklifini A.Hondkaryan hər halda görmüĢ olsa gərəkdir. Bu «ocaq» və «mərkəz» ətrafında «DroĢak»ın rəyincə: «nəcib farslar, cəngavər kürdlər, cəsur bəluclar, cəngəlli giləklər və açıqgöz ermənilər, hətta əfqan və hindlilər - aryan cinsindən bütün millətlər toplanmalı və birləĢməlidirlər!»... Bu birliyin qayəsi nədir? «Aryan qövmlərinin qan içici düĢmənləri [!?] turanlılara qarĢı aryan millətlərindən mütəĢəkkil bir birlik təsisi!». Elə bir birlik ki, Yegikyanın, əlbəttə Ġram sevdiyi üçün deyil, məhz, hiyləli bir manevr qullanmaq üçün bəyan etdiyi təsəvvürüncə: «Ġranın bu birlikdəki rolu Prussiyanın Almaniya birliyində oynadığı roldur». [Bu xüsusdakı nöqteyi-nəzərimiz mühərrirlərimizdən M. B. Məmmədzadə bəy tərəfindən yazılan «Ermənilər və Ġran» adlı risalədə tamamilə izah və təsbit edilmiĢdir. Ġstambul, 1927]. «DaĢnaksütyun» taktikləri aryan birliyindən bəhs edərkən bu böyük planın Rusiyaya Ģamil olacağından heç də bəhs etməmiĢlər. Əcəba, bu sükut - 35 Hondkaryanın bizə tətbiq etdiyi metod üzrə - Ermənistanın Rusiyadan ayrıldıqdan sonra Ġranla qovuĢmasını sübut etməzmi? Etməz! Çünki «DroĢak»çıların da, hondkaryanların da, məlul (tutulduqları) olduqları müĢtərək bir xəstəlik vardır ki, təqib etdikləri yanlıĢ yol nəticəsində üzərində inad göstərdikləri türk düĢmənliyi və qonĢu bədbəxtliyindən ibarətdir. Aryan birliyindən bəhsləri dəxi, bu xəstəliyin uzun sürən əlamətindən baĢqa bir Ģey deyildir. Ġranlıları öz qonĢuları, bir sözlə qafqazlı azərbaycanlılar əleyhinə təhrik məqsədilə uydurulan bu nəzəriyyəyə, zənn etmirik ki, özləri də müsbət bir qiymət verirlər!... QonĢu bədbəxtliyinin burada da yeganə təsirli amil olduğu bizcə uzun izaha möhtac deyildir. Fəqət, bu yolun erməni millətinə çox bahalıya mal olduğu artıq bütün cahana məlumdur. YanlıĢ yolun, harasından dönülürsə kardır!... Millətlərindən ziyadə öz zövq və mənfəətləri Ģaikilə (üçün) hərəkət edən erməni siyasətçilərindən bir qismi millətdaĢlarını bərabər yaĢamaq məcburiyyətində olduğu qonĢuları əleyhində macəraçıyana çıxmazlara sövq etməkdən sakınılırsa, bizcə, öz irqdaĢları hesabına çox ağıllı və çox əhəmiyyətli bir hərəkətdə bulunmuĢ olurlar!... “Odlu yurd” , il 1, sayı 10, dekabr 1929, Ġstanbul. QISILMAYAN BĠR SƏS Mütaliənizə təqdim olunan bu qəzet müqəddəs bir cidalın (davanın) müdafiəsi üçün yüksələn bir səsi mədəni dünyaya göstərmək üzrə nəĢr olunur. Milli Azərbaycan istiqlal davasının səsi! - Budur bizə həyəcan verən bir nida!... Bu gün Berlindən eĢitdiyiniz bu səs, on ilə yaxın bir müddətdən bəri Ġstambuldan gəlirdi və nə qədər təbii idi. Gənc bir türk vətəninin, istilaya uğramıĢ bir türk millətinin qəsb edilmiĢ haqqını və haqq etmiĢ (qazandığı) istiqlalını müdafiə etmək üzrə, türkcə olaraq intiĢar edən bir nəĢrə, iltica (sığınmaq) üçün qardaĢ Türkiyədən də münasib bir yer təsəvvür oluna bilirmidi?!... Yabançı rus istilasının qızıl terroru altında boğucu bir təəssüflə oxunacaq bu məqalənin azərbaycanlı mücahidlərdə doğuracağı təsir, bu sətirləri yazarkən bizi çox düĢündürür. Heyrət dolu gözləri görurük soruĢur: Məgərsə nə olmuĢ?!... Türkiyə Cümhuriyyət hökumətinin qərarı ilə Ġstanbulda nəĢr edilən «Odlu yurd», «Azəri-Türk», «Yeni Türküstan» məcmuələrilə «BildiriĢ» qəzeti qapanmıĢdır... - Xeyir, ola bilməz! Mümkün deyil. Psixoloji, məntiqi bir inkar! - Fəqət, yazıq. Vaqeə meydanda. Həqiqət bütün çılpaqlığı ilə mövcud...acı mövcudiyyət!... Yüklə 1,14 Mb. Dostları ilə paylaş:
|