= 6 =
götürən M.Əfifi digər müəlliflərdə həmin hədislər
varsa, onların mənbələrini göstərmiş, onlar haqqında
öz fikirlərini söyləmişdir.
Oxucuların xeyir‐duasını xahiş edən redaktor həm
də belə bir qeyd etməyi unutmamışdır: ʺBu kitabda
Qurʹan ayələri və Peyğəmbər hədisləri olduğu üçün
onun qorunmasını xahiş edirikʺ. Belə bir xahişlə oxu‐
culara müraciət etməyi mən də özümə borc bilirəm.
İndisə tərcümə mətninin bəʹzi texniki cəhətlərini
nəzərə çatdırıram:
1. Müasir Azərbaycan türkcəsində ilahiyyat termin‐
ləri bir elə sabitləşmədiyindən və mətnin dili çox ağır
olduğundan informasiyanı itirməkdən ehtiyat edib tez‐
tez mətnə müdaxilə etmişəm.
2. Redaktor Məhəmməd Əfifinin bütün çıxarışlarını,
özü də ixtisarları açmaq şərtilə mətnə daxil edib tələ‐
batdan asılı olaraq ya möʹtərizədə, ya da mətnin daxi‐
lində vermişəm. Ərəb dilində ʺSəhihʺ adlanan hədis
toplularının adlarını ʺhədis kitabıʺ kimi təqdim
etmişəm.
3. Redaktor M.Əfifinin vəʹd etdiyi, lakin həmişə
əməl etmədiyi bir işə – ayələrin tələb olunan yerlərdə
bütöv verilməsinə cəhd göstərmişəm. Çünki ölkəmizin
vətəndaşları hələ Qurʹanı yaxşı bilmədiklərindən ayə‐
nin bir‐iki sözü ilə onu bütövlükdə xatırlamaq imka‐
nına malik deyillər və bu da hər bir fəsildən çıxan
nəticələri (fəslin əhatə etdiyi məsələləri) müvafiq ayə
ilə əlaqələndirməkdə onlar üçün çətinlik törədə bilər.
4. Təqdim etdiyim əsərin orijinalının üslubunu
bacardıqca saxlamalı və sifarişçinin bir sıra tələblərini
gözləməli olduğumdan məzmunun dəqiqliyinə nail
= 7 =
olmağa daha çox cəhd göstərmişəm ki, bu da öz növ‐
bəsində, yəqin ki, bədii cəhətə öz təʹsirini göstərməmiş
olmaz.
Əlbəttə, tövhidin qorunub saxlanması, təbliği şirkin
(Allaha şərik qoşmağın, yalnız Ona edilməli olan iba‐
dətin bu və ya digər şəkildə və dərəcədə başqa bir şeyə
edilməsi – Ə.Ə.) aradan qaldırılması və qəti olaraq
rədd edilməsi ilə mümkündür. Buna görə də kitabda
nəyin şirk olması, şirkin böyük şirk və kiçik şirk
olması, kiçik şirkin böyük şirkə çevrilməsinin qarşı‐
sının alınması diqqət mərkəzində saxlanır.
Tövhidin şərəfinin, saflığının, toxunulmazlığının
qorunması və şirkə aparan yolların bağlanması nümu‐
nəsi kimi Məhəmməd Peyğəmbərin (s.s) özünə və
başqalarına qarşı tələbkarlığı göstərilir. Bunun da iki
yolla – həm öz əməlləri və özünün ilahiləşdirilməsinə
qəʹti eʹtirazla, həm də nitqdə Allaha qarşı ədəb‐ərkan
göstərməklə edildiyi nəzərə alınaraq kitabda bu
məzmunlu iki fəsil verilmişdir. Diqqətli oxucu onların
bir‐birini təkrar etmədiklərini görə bilər.
Ərəb mətnini başa düşməyimə öz izahları və təq‐
dim etdiyi ədəbiyyatla yaxından kömək etmiş məslə‐
hətçimə, Azərbaycanda İslam ədəbiyyatının yayılma‐
sında gərgin əmək sərf edən hörmətli sifarişçiyə təşək‐
kürümü bildirirəm.
Əmirşah Əmirəhmədov
= 8 =
Bismillahir‐rəhmanir‐rəhim!
(Rəhmli, mərhəmətli Allahın adı ilə!)
“Ey Kəramətli Rəbbim!
Mənə kömək ol, bu kitab üzərində işimi asan et!”
Şeyx Məhəmməd Süleyman Təmimi
TÖVHİD KİTABI
llah‐təalanın kəlamlarından: ʺMən cinləri və
insanları yalnız mənə ibadət etmək üçün
yaratdımʺ (əz‐Zariyat, 56).
A
ʺBiz hər ümmətə, Allaha ibadət edin, tağutdan (Allah‐
dan başqa ibadət olunan hər hansı bir şeydən – Ə.Ə.)
uzaqlaşın, – deyə peyğəmbər göndərdikʺ (ən‐Nəhl, 36).
ʺSənin Rəbbin yalnız Ona ibadət etməyi və vali‐
deynlərə yaxşılıq etməyi buyurmuşdurʺ (əl‐İsra, 23).
ʺDe ki, gəlin sizə Rəbbinizin nələri haram buyur‐
duğunu deyim ki, Ona heç bir şeyi şərik qoşmayasınızʺ
(əl‐Ənʹam, 151).
ʺAllaha ibadət edin və Ona heç bir şeyi şərik qoş‐
mayınʺ (ən‐Nisa, 36).
İbn Məsʹud demişdir: ʺKim Məhəmməd Peyğəmbər
(səlləllahü əleyhi və səlləmin – s.s) üzərində möhürü
olan vəsiyyətini görmək istəsə, Allah‐təalanın ʺDe ki,
gəlin sizə Rəbbinizin nələri haram buyurduğunu deyim
ki, Ona heç bir şeyi şərik qoşmayasınızʺ kəlamından
ʺBu şübhəsiz, mənim düzgün yolumdur. Onu tutub
gedin. Sizi Allahın yolundan sapdıracaq yollara uy‐
mayınʺ (əl‐Ənʹam, 151‐153) kəlamınadək oxusunʺ.
Müaz bin Cəbəl (Allah ondan razı olsun!) demişdir:
ʺBir dəfə Peyğəmbər (s.s) yol gedərkən uzunqulağa
minib məni də tərkinə almışdı. O mənə dedi: – Ey
= 9 =
= 10 =
Müaz, bilirsənmi Allahın öz bəndələri və bəndələrin
Allah üzərində haqqı nədir? Dedim: ʺOnu Allah və
Rəsulu daha yaxşı bilərʺ. Dedi: ʺAllahın bəndələri
üzərində haqqı odur ki, Onlar ona itaət etsinlər və Ona
heç nəyi şərik qoşmasınlar. Bəndələrin Allah üzərində
haqqı odur ki, Ona heç nəyi şərik qoşmayanlara əzab
verməsinʺ. Dedim: ʺYa Rəsulullah, bu şad xəbəri
adamlara çatdırımmı?ʺ Dedi: ʺÇatdırma, onlar bu müj‐
dəyə arxayın olub yaxşı işlərdən uzaqlaşarlarʺ. Müaz
öz dediklərinə peşman olmuşdur.
Bu fəsildə aşağıdakı məsələlər əhatə olunmuşdur:
1. Allahın cinləri və insanları yaratmağının hikməti;
2. İbadətin tövhid olmasının sübutu; çünki bu
məsələ ətrafında mübahisələr davam edir;
3. Tövhidlə razılaşmayan adamın Allaha ibadət
etmədiyi; burada Allahın buyurduğu belə bir məʹna
vardır: ʺSiz də mənim ibadət etdiyimə ibadət edən
deyilsinizʺ (əl‐Kafirun, 3);
4. Allahın peyğəmbərlər (rəsullar) göndərməsinin
hikməti;
5. Risalətin hər bir milləti əhatə etməsi (yəʹni hər bir
millətə peyğəmbər göndərilməsi);
6. Peyğəmbərlərin dininin vahid olması;
7. Allaha ibadətin yalnız tağutu inkar etməklə müm‐
kün olmasından ibarət böyük bir məsələ. Bu sözlərdə
Allah‐təalanın bu kəlamındakı məʹna vardır: ʺHər kəs
tağutu inkar edib Allaha iman gətirirsə, artıq ʺən
möhkəm bir tutacaqdanʺ (islamdan) yapışmış olurʺ
(əl‐Bəqərə, 256);
8. ʺTağutʺ sözünün Allahdan başqa ibadət olunan
hər şeyi əhatə etməsi;
Dostları ilə paylaş: |