Mavzusining dolzarbligi

Koeffitsientlarni hisoblash uch bosqichda amalga oshiriladi

1-misol

Xo’jalik yurituvchi subyekt umumishlab chiqarish xarajatlarini to’g’ri ish haqi xarajatlariga proporsional tarzda, soat birligida aniqlamoqchi.
Rejalashtirilayotgan yilga umumishlab chiqarish xarajatlarining umumiy summasi – 300 ming so’m, to’g’ri mehnat (ish haqi) xarajatlari – 600 soat.
Shu erda umumishlab chiqarish xarajatlarining normativ koeffitsienti (300000 : 600) = 500 (so’m/soat)ga teng bo’ladi.
Faraz qilaylik, buyurtmalar kartochkasida qilingan xarajatlar to’g’risida quyidagi ma’lumotlar mavjud:

1	- Haqiqiy material xarajatlari, ming so’mda	150,0
2	- Haqiqiy hisoblanilgan ish haqi xarajati (510 soat)	255,0
3	- Hisobdan chiqarilishi lozim bo’lgan umumishlab chiqarish xarajatlari (500 so’m x 105 soat)	52,5
	ishlab chiqarish tannarxi, ming so’mda	457,5

Quyidagi buxgalteriya schyotlaridan foydalanib ushbu usul mohiyatini keyingi misolda yana bir marta ko’rish mumkin:

schyotlarning raqami	schyotlarning nomi
1010	“Xom ashyo va materiallar”
1040	“Extiyot qismlar”
2010	“Asosiy ishlab chiqarish”
2510	“Umumishlab chiqarish xarajatlarni hisobga oluvchi schyotlar”
2810	“Ombordagi tayyor mahsulotlar”
9010	“Tayyor mahsulotlarni sotishdan daromadlar”
5010	“Milliy valyutadagi pul mablag’lari”
5110	“Hisob-kitob schyoti”
4010	“Xaridor va buyurtmachilardan olinadigan schyotlar”
6010	“Mol yetkazib beruvchilar va buyurtmachilarga to’lanadigan schyotlar”
6410	“Byudjetga to’lovlar bo’yicha qarz (turlari bo’yicha)”
6520	“Maqsadli davlat jamg’armalariga to’lovlar”
6710	“Mehnat haqqi bo’yicha xodim bilan hisoblashishlar”

2-misol

Xo’jalik yurituvchi subyekt buyurtma bo’yicha ikki xil, ya’ni “A” hamda “B” mahsulotlarni tayyorlayapti

T/r	Xo’jalik operatsiyalarning mazmuni	schyotlarning bog’lanishi		summa (ming so’mda)
		Debet	Kredit