Mavzusidagi ma’ruzasi tabiiy fanlarni o’qitishda interfaol metodlarning o’rni

Bahs-munozara” metodining afzalliklari:

• 
  tahlim oluvchilarni mustaqil fikrlashga undaydi;
  
• 
  tahlim oluvchilar o’z fikrining to’g’riligini isbotlashga harakat qilishiga imkoniyat yaratiladi;
  
• 
  tahlim oluvchilarda tinglash va tahlil qilish qobiliyatining rivojlanishiga yordam beradi.
  

“Bahs-munozara” metodining kamchiliklari:

• 
  tahlim beruvchidan yuksak boshqarish mahoratini talab etadi;
  
• 
  tahlim oluvchilarning bilim darajasiga mos va qiziqarli bo’lgan mavzu tanlash talab etiladi.
  

“МУАММОЛИ ВАЗИЯТ” методи

“Muammoli vaziyat” metodi - tahlim oluvchilarda muammoli vaziyatlarning sabab va oqibatlarini tahlil qilish hamda ularning yechimini topish bo’yicha ko’nikmalarini shakllantirishga qaratilgan metoddir.

“Muammoli vaziyat” metodi uchun tanlangan muammoning murakkabligi tahlim oluvchilarning bilim darajalariga mos kelishi kerak. Ular qo’yilgan muammoning yechimini topishga qodir bo’lishlari kerak, aks holda yechimni topa olmagach, tahlim oluvchilarning qiziqishlari so’nishiga, o’zlariga bo’lgan ishonchlarining yo’qolishiga olib keladi. «Muammoli vaziyat» metodi qo’llanilganda tahlim oluvchilar mustaqil fikr yuritishni, muammoning sabab va oqibatlarini tahlil qilishni, uning yechimini topishni o’rganadilar. Quyida “Muammoli vaziyat” metodining tuzilmasi keltirilgan (8-chizma).
“Muammoli vaziyat” metodining bosqichlari quyidagilardan iborat:

1. 
   Ta’lim beruvchi mavzu bo’yicha muammoli vaziyatni tanlaydi, maqsad va vazifalarni aniqlaydi. Tahlim beruvchi tahlim oluvchilarga muammoni bayon qiladi.
   
2. 
   Ta’lim beruvchi tahlim oluvchilarni topshiriqning maqsad, vazifalari va shartlari bilan tanishtiradi.
   
3. 
   Ta’lim beruvchi tahlim oluvchilarni kichik guruhlarga ajratadi.
   
4. 
   Kichik guruhlar berilgan muammoli vaziyatni o’rganadilar. Muammoning kelib chiqish sabablarini aniqlaydilar va har bir guruh taqdimot qiladi. Barcha taqdimotdan so’ng bir xil fikrlar jamlanadi.
   
5. 
   Bu bosqichda berilgan vaqt mobaynida muammoning oqibatlari to’g’risida fikr-mulohazalarini taqdimot qiladilar. Taqdimotdan so’ng bir xil fikrlar jamlanadi.
   
6. 
   Muammoni yechishning turli imkoniyatlarini muhokama qiladilar, ularni tahlil qiladilar. Muammoli vaziyatni yechish yo’llarini ishlab chiqadilar.
   
7. 
   Kichik guruhlar muammoli vaziyatning yechimi bo’yicha taqdimot qiladilar va o’z variantlarini taklif etadilar.
   
8. 
   Barcha taqdimotdan so’ng bir xil yechimlar jamlanadi. Guruh tahlim beruvchi bilan birgalikda muammoli vaziyatni yechish yo’llarining eng maqbul variantlarini tanlab oladi.
   

“