Mavzu: O’zgarmas magnit maydon Reja: Kirish

Magnitlanish. Magnitlanish vektor va momenti.
Klassik elektrodinamika doirasida ferromagnetiklarni magnetlanishning aniq nazariyasini korish imkoniyati yoq. Chunki bu magnitlanish kvant fizikasi qonuniyatlariga boysunadi. Shuning uchun elektrodinamika kursida beriladigan magnetiklar nazariyasi diemagnetiklar va paromagnetiklarga qollanishi mumkin xolos. Magnitlanish vektori I ning kattaligi, dastlabki maydon bilan

Formula bilan boglangan. X-koeffitsent magnit singdiruvchanlik koeffitsenti deyiladi. Magnetiklar mavjudligidagi vektor potensial.
Yuqorida aytilganlarga asosan xulosa qilish mumkinki m
agnetiklar mavjudligida tola magnit maydoni ikkita maydonlarning yigindisidan iborat boladi. Bularning birinchisi otkazuvchanlik toklarini xosil qilgan magnit maydoni (uni vektor potensiali deb olamiz) va ikkinchisini magnetiklar magnitlanishi oqibatida paydo boladigan magnit maydoni (uni vektor potensiali deb olamiz) Shuning uchun tola magnit maydoni potensiali quydagicha yoziladi:

Bu yerda

Bu yerda j,V xajmda oquvchi otkazgichlarning formulari quydagicha

((9) formulani isbotsiz keltirildi. Buni mustaqil organishga beriladi.)
Avval aytib otkanimizdek Maksvell tenglamalridan magnit zaryadlarini mavjud emasligi kelib chiqadi. Magnit maydon faqat toklar tomonidan xosil qilish mumkin. Shu sababali magnitlanish qoshimcha magnit maydonini xosil qilish uchun qandaydir toklarning paydo bolishi bilan boglangan bolishi shart. Lekin bu toklar otkazuvchanlik toklaridan farqli ravishda (bunday toklar zaryadlarini mikraskopik masofalarga siljish bilan bogliq) zaryadlarning mikraskopik soxalaridagi xarakati bilan boglangan boladi, yani molekulalardagi zaryadlar xarakati bilan. Shuning uchun bu toklar molekulalar toklar deyiladi. Shunday qilib magnetlanish molekulyar toklar bilan bogliq. Yana bir karra shuni takidlash joyizki bu yerda gap paramagnetiklar va diemagnetiklar ustida bormoqda, ferromagnitiklarni xossalari elektronlarni magnit xossalari bilan bogliqligi uchun, uni molekulyar toklar bilan tushintirib bolmaydi.
Shu aytilganlarga kora (9) ni quydagi korinishda yozish maqsadga muvofiq:

Bu formulaga asosan magnetiklar tomonidan xosil qilingan magnit maydoni magnetiklarning xajmi va sirti molekulyar toklari tomonidan xosil qilinadi.
Magnit singdiruvchanlik bilan magnit kirituvchanlik orasidagi boglanish.
O’tkazuvchanlik toklari tomonidan xosil qilinadigan maydon Maksvellning
Tenglamasi bilan tavsiflanadi.
Magniteklarni mavjudligini xisobga olish uchun oxirgi formulada
O’tkazuvchanlik toklari bilan bir qatorda molekulyar toklarni xam

xisobga olish zarur. Shuning uchun B vektorini magnitik mavjudligidan magnit induksiyasi vektor deb qaralsa (2) quydagi korinishni oladi.

• 
  ni (13)ni chap tomoniga olib otib va xar ikkala tomonni ga bolib
  

ni olamiz. Ikkinchi tomondan

Maksvell tenglamasi mavjud bolganda xam orinli. Shuning uchun (14) va
(15) larni bitta magnit maydonini tavsiflashini nazarda tutib

deb yozish mumkin. (16)ga

larni qo’ysak.

Bog’lanishni olamiz. Gauss birliklar sistemasida

Buni va (19) va (18) ga qoyib, Gauss birliklar sistemasida

bu bog’lanishni ifodalarini topamiz.
Kattalik musbat yoki manfiy bolishi mumkin. Shuning bogliq ravishda magnetikning magnit singdiruvchanligi vakuumning magnit singdiruvchanligida katta yoki kichik bo’lishi mumkin.
Diemagnitiklar uchun (21)
Paramagnetiklar uchun (22)
Ferromagnitlar uchun