|
Mavzu: Dorivor o`simliklar hom ashyosini me`yoriy hujjat asosida qabul qilish va tahlil uchun xom-ashyo na`munasini olish qoidalariBotqoqlashgan joylarda, kam o‘tloqlarda, ariq, ko‘l, hovuz, zovur bo‘ylarida
|
səhifə | 12/12 | tarix | 30.12.2023 | ölçüsü | 40,07 Kb. | | #164159 |
| Dorivor o`simliklar hom ashyosini me`yoriy hujjat asosida qabul qilish va tahlil uchun xom-ashyo na`munasini olish qoidalariBu səhifədəki naviqasiya:
- Nam erlarda, ariq bo‘ylarida, bog‘larda va polizlarda 4
- Nam erlarda, suv bo‘ylarida, o‘tloqlarda va butalar orasida 6
- Tog‘larning pastki va o‘rta qismidagi mayda toshli qiyaliklarda 7
- Tog‘larda o‘rmon chetlarida, butalar orasida, 8
- Yo‘l yoqalarida, ariq bo‘ylarida, nam va salqin o‘rmonlarda, aholi yashaydigan erlarga yaqin joylarda, butalar orasida 10
- Tog‘lik erlarida, daryo hamda ariq bo‘ylarida, o‘rmonlarda, jarliklarda va g‘orlarda 11
- Yo‘l yoqalarida, dalalarda, ekinzorlarda, o‘tloqlarda, o‘rmon chetlarida, ariq bo‘ylarida hamda boshqa nam erlarda 12
- Aholi yashaydigan joylarda, yo‘l yoqalarida, o‘tloqlarda, o‘rmon chetlarida, suv bo‘ylarida va ekinzorlarda 15
- O‘rmonlarda, ariq bo‘ylarida, butalar orasida, tog‘larning quruq toshloq yon bag‘irlarida 16
- Tog‘lik noxiyalarida, tog‘ etaklaridan to o‘rta qismigacha bo‘lgan tosh, tuproqli qiyalik-larda 17
- SHo‘r tuproqli cho‘llarda, cho‘llardagi ariq, kanal, daryo va ko‘l bo‘ylari, begona o‘t sifatida ekinzorlarda, qum-li erlarda, qumli qiyaliklarda hamda to‘qayzorlarda
- O‘rmon, o‘rmon-cho‘l va cho‘l hududlarida hamda tog‘li tumanlarda (tog‘ etaklaridagi tekisliklarda, tog‘ yonbag‘irlarda) ochiq yalangliklarda va quruq o‘tloqlar, qirlar, yo‘l yoqalari, o‘rmon chetlari
- Ariq bo‘ylarida, qumli o‘tloqlarda, butalar orasida, ekinzorlarda 20 Ittikanak – Bidens tripartita L.
- Kartondan GOST 15629-83 bo‘yicha yasalgan yashiklar
- Adabiyotlar
Botqoqlashgan joylarda, kam o‘tloqlarda, ariq, ko‘l, hovuz, zovur bo‘ylarida
3
|
SHaftolibargli toron – Polygonum persicaria L.
|
Iyul-sentyabr
|
Er ustki qismi
|
Nam erlarda, ariq bo‘ylarida, bog‘larda va polizlarda
|
4
|
Qushtoron –
Polygonum aviculare
|
Iyun – sentyabr
|
Er ustki qismi
|
Yo‘l yoqalarida, tashlandiq erlarda, ariq bo‘ylarida, ekinlar (ayniqsa bug‘doyzor) orasida
|
5
|
Katta andiz –
Inula grandis Schrenk.
|
Oktyabr
|
Ildiz va ildizpoya
|
Nam erlarda, suv bo‘ylarida, o‘tloqlarda va butalar orasida
|
6
|
Maydagulli tog‘rayhon-Origanum tytthantum Gontstch.
|
Iyun-avgust
|
Er ustki qismi
|
Tog‘larning pastki va o‘rta qismidagi mayda toshli qiyaliklarda
|
7
|
Dag‘al dalachoy –
Hypericum scabrum L.
|
Iyun-avgust
|
Er ustki qismi
|
Tog‘larda o‘rmon chetlarida, butalar orasida,
|
8
|
Oddiy dalachoy –
Hypericum perforatum L.
|
Iyun-avgust
|
Er ustki qismi
|
Yo‘l yoqalarida, ariq bo‘ylarida, o‘tloqlarda, bedazorlarda, tog‘larda o‘rmon chetlarida, butalar orasida
|
9
|
CHayano‘t-
Urtica dioica L.
|
Iyun-avgust
|
Bargi
|
Yo‘l yoqalarida, ariq bo‘ylarida, nam va salqin o‘rmonlarda, aholi yashaydigan erlarga yaqin joylarda, butalar orasida
|
10
|
Ko‘ka –
Tusilago farfara L.
|
Iyun-iyul
|
Bargi
|
Tog‘lik erlarida, daryo hamda ariq bo‘ylarida, o‘rmonlarda, jarliklarda va g‘orlarda
|
11
|
Katta zubturum-
Plantago major L.
|
Yil bo‘yi
|
Bargi
|
Yo‘l yoqalarida, dalalarda, ekinzorlarda, o‘tloqlarda, o‘rmon chetlarida, ariq bo‘ylarida hamda boshqa nam erlarda
|
12
|
O‘rta zubturum –
Plantago media L.
|
-/--/-
|
Bargi
|
-/--/-
|
13
|
Lansetsimon zubturum – Plantago lanceolata L.
|
-/--/-
|
Bargi
|
-/--/-
|
14
|
Achchiq ermon –
Artemisia absinthium L.
|
Iyul (gullashdan oldin)
|
Er ustki qismi
|
Aholi yashaydigan joylarda, yo‘l yoqalarida, o‘tloqlarda, o‘rmon chetlarida, suv bo‘ylarida va ekinzorlarda
|
15
|
Na’matak turlari –
Rosa species.
|
avgust-sentyabrda
|
Mevasi
|
O‘rmonlarda, ariq bo‘ylarida, butalar orasida, tog‘larning quruq toshloq yon bag‘irlarida
|
16
|
Turkiston arslonquyrug‘i - Leonurus turkestanica L.
|
Iyun-avgust
|
er ustki qismi
|
Tog‘lik noxiyalarida, tog‘ etaklaridan to o‘rta qismigacha bo‘lgan tosh, tuproqli qiyalik-larda
|
17
|
CHuchukmiya (qizilmiya, shirinmiya)- Glycyrrhiza glabra L.
|
Sentyabr-oktyabr
|
Ildizi
|
SHo‘r tuproqli cho‘llarda, cho‘llardagi ariq, kanal, daryo va ko‘l bo‘ylari, begona o‘t sifatida ekinzorlarda, qum-li erlarda, qumli qiyaliklarda hamda to‘qayzorlarda
|
18
|
Bo‘ymodaron –
Achillea millefolium L.
|
Iyun-iyul
|
Er ustki qismi
|
O‘rmon, o‘rmon-cho‘l va cho‘l hududlarida hamda tog‘li tumanlarda (tog‘ etaklaridagi tekisliklarda, tog‘ yonbag‘irlarda) ochiq yalangliklarda va quruq o‘tloqlar, qirlar, yo‘l yoqalari, o‘rmon chetlari
|
19
|
Dala qirqbo‘g‘imi –
Equisetum arvensa L.
|
Iyun-iyul
|
Er ustki qismi
|
Ariq bo‘ylarida, qumli o‘tloqlarda, butalar orasida, ekinzorlarda
|
20
|
Ittikanak –
Bidens tripartita L.
|
Iyun-sentyabr
|
Er ustki qismi
|
Nam o‘tloqlarda, botqoqliklarda, ariq bo‘ylarida, begona o‘t sifatida ekinlar orasida
| Kartondan GOST 15629-83 bo‘yicha yasalgan yashiklar. Bu yashiklarni dorivor mahsulotlar bilan to‘ldirishdan avval ularni ichiga tegishli qog‘ozlar solinadi. Oxirida karton yashiklar ustiga maxsus elim qog‘oz lentalar yopishtiriladi yoki ikki eridan po‘lat sim bilan o‘raladi (GOST 32822-74). - Kartondan GOST 15629-83 bo‘yicha yasalgan yashiklar. Bu yashiklarni dorivor mahsulotlar bilan to‘ldirishdan avval ularni ichiga tegishli qog‘ozlar solinadi. Oxirida karton yashiklar ustiga maxsus elim qog‘oz lentalar yopishtiriladi yoki ikki eridan po‘lat sim bilan o‘raladi (GOST 32822-74).
- Karton yashiklarga solingan dorivor maxsulot og‘irligi 25 kg dan oshmasligi lozim.
- Dorivor mahsulotlarni joylash uchun kerakli bo‘lgan idishlar bu mahsulotlarning turiga va hususiyatiga qarab tegishli GOST ga binoan tanlanadi. Masalan:
- - o‘simliklarning er ustki qismi, bargi, po‘stlog‘i, ba’zan gullari, ildizi va ildizpoyalarini odatda oldin preslab, so‘ngra maxsus toylaydigan yashiklarga solinadi. Bu usul qopga yoki yashiklarga solib, joylashtirishga nisbatan arzon tushadi hamda tashish yoki saqlash davrida dorivor mahsulotni issiqdan, namlikdan va quyosh ta’siridan yaxshi himoya qiladi.
- - quritilgan xo‘l mevalar, shoxkuya hamda ayrim qimmatbaho va og‘ir mahsulotlar ikki qavat qilib tikilgan qoplarda saqlanadi.
- - toylab bo‘lmaydigan engil dorivor mahsulotlar ikki qavatli katta qoplarga, tez maydalanib ketadigan moychechak, marvaridgul gullari, qarag‘ay kurtagi va boshqalar ichiga zich qilib bir necha qavat qog‘oz solingan yashiklarga joylashtiriladi.
Adabiyotlar -
- 1. X.X.Xolmatov, O’.A.Ahmedov, Farmakognoziya: darslik, Toshkent, Ibn Sino nomidagi NMB, 2007.
- 2. A.A.Dolgova, E.YA.Ladыgina, Rukovodstvo k prakticheskim zanyatiyam po farmakognozii., M. Meditsina, 1977.
- 3. R.L.Xazanovich, N.Z.Alimxodjaeva, Kurs leksiy po farmakognozii s osnovami bioximii lekarstvennыx rasteniy, Tashkent "Meditsina" UzSSR, 1987.
- 4. D.A.Muraveva, Farmakognoziya, uchebnik, M.Meditsina, 1991
- 5. I.E.Akopov, Vajneyshie otechestvennыe lekarstvennыe rasteniya i ix primenenie, - T. Meditsina, 1986.
- 6. Abu Ali Ibn Sino, Tib qonunlari, II - kitob, Toshkent 1982.
-
Dostları ilə paylaş: |
|
|