Maşınqayırmada keyfiyyətin normallaşdırılması

Profil bucağının yarısının ölçülməsi

Profil buçağının yarısını ölçülməsi aşağıda göstәrilәn üsulla aparılmalıdır:

1. 
   yiv profilinin hәr yarım bucağını ayrıca ölçmək lazımdır. Bu zaman nәinki bucağın düzgünlüyü, onun bissektrisasının yiv oxuna perpendikulyar olması da yoxlanılır;
   
2. 
   yiv oxu, uzununa һərəkәt istiqamәtinə uyğun olmazsa bu sәbəbdən əmələ gələ bilәn xәtanı azaltmaq üçün ölçməni iki tərəfdən aparılması, nəticədә isә orta arifmetikqiyməti qәbul olunmalıdır (şəkil 35);
   
3. 
   ardıcıl olaraq yiv profilinin dörd yarım bucağını ölçməli
   

4. 
   cizgili torun sıfır vəziyyәtində mərkəzi qırıq xәtt mərkəz xətlərinə perpendikulyar olur. Okuayar başlığın bucaqölçənşkalası bu zaman sıfır dәrəcə və sıfır dәqiqә göstәrməlidir.
   

Mikroskopun okulyar torunun şaquli qırıq xәttinə orta dolaqlardan birinin profilinin yan tәrәflərdәn birinin əksi ustünә elə salmaq lazımdır ki, kәsişmә xәtti profilin ortasında yerlәşmiş olsun. Bunun üçun 12 әl çarxı vasitәsilә okulyar torunu döndərmək, mizin isә yerini uzununa vә eninə istiqamәtdә dәyişməklazımdır (şәkil 35).
Bucaqölçən şkaladakı göstərici profil bucağının yarısına bərabərdir:
_və
Şaquli qırıq xətti profilin ikinci tərəfinin üstünə saldıqda bucaqölçənin şkalada hesablama göstəricisi: olacaq, burada ­ – profil bucağının yarısıdır.

5. 
   bucaqlarını ölçün. – iki göstəricinin orta arifmetik qiymətlərini aşağıdakı formul ilə hesablayın. İki göstəricinin orta arifmetik qiymətləri kimi və aşağıdakı formul ilə hesablanır:
   

6. 
   yarım bucaqların meylini (xətasını) həqiqi və nominal ölçülərin qiymətlərinin fərqi kimi hesablayın:
   

Burada və – sağ və sol yarımbucaqların xətasıdır. və – sağ və sol yarımbucaqların həqiqi (ölçülmüş) qiymətləri, – yarımbucağın nominal qiymətidir.