"kompüter qrafikasi" FƏNNİNİn predmeti

"Kompüter qrafikası" kursu informatika fənninin baza kursunun öyrənilməsi prosesində formalaşan bilik və vərdişlərə əsaslanır.
"Kompüter qrafikası" fənninin təyinatı kompüterin yaddaşında təsvirlərin kodlaşdırılması, yaradılması, redaktə edilməsi və saxlanması üsullarını hərtərəfli öyrətməkdən ibarətdir.
Fənnin öyrənilməsi ilə əldə edilən biliklər fizika, kimya, biologiya, eləcə də digər elm sahələrinə aid olan elmi və yaradıldığını bilməyin özü bir çox problemləri həll etməyə kömək edir. Bu məsələlər haqqında təsəvvür olandan sonra rahatca anlamaq olur ki, kağızda çap edilən təsvir, niyə ekranda göründüyü kimi dəqiq alınmır.
Üçüncü əsas məsələ grafik faylların formatlarıdır. Sonrakı mərhələlərdə emal ediləcək təsvirlərin saxlanması problemi olduqca böyük əhəmiyyət kəsb edir. Qrafik redaktorların hamısı üçün qrafik faylları saxlamaqdan ötrü vahid format yoxdur və ola da bilməz. Lakin elə formatlar da var ki, onlar bir sira predmet oblastları üçün standart formatlar hesab edilir. Qrafik formatların xüsusiyyətlərini bilmək təsvirlərin səmərəli saxlanması və müxtəlif əlavələr arasında məlumat mübadiləsinin həyata keçirilməsi üçun böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Kursun ikinci hissəsinin məqsədi daha cox istifadə edilən grafik redaktorların əsas imkanlarını öyrənməkdən ibarətdir.


QRAFİK TƏSVİR ÜSULLARI
RASTR QRAFİKA
Rastr təsvir çox kiçik elementlərdən-piksellerdən ibarət olan mozaika kimi təsəvvür edilə bilər. Belə təsvir xırda xanaları olan kağıza bənzəyir. Xanaların (piksellərin) hər biri müəyyən rənglə rənglənir və nəticədə təsvir formalaşmış olur . Rastr qrafikada prinsip olduqca sadədir, çünki prinsip kompüter kəşf ediləndən çox-çox əvvəl (onlarla əsr) mövcud idi.
İncəsənətin mozaika, tikmə, vitraj (qapıya, pəncərəyə və s. yerlərə salınan rəngli şüşələrdən düzəldilən şəkil və ya naxış) formasi kimi inkişaf edən sahələrində təsvirlər həmişə diskret elementlərdən istifadə edilməklə yaradılmışdı.
Başqa bir misal, freskanı (divar naxışını) divara köçürmək üçün ən səmərəli üsul xanalardan istifadə etməkdir. Bu üsulun mahiyyəti ondan ibarətdir ki, həm təsvir çəkilmiş kağız, həm də təsvir köçürülməli olan divar eyni sayda xanalara bölunür. Sonra isə təsvirin fraqmenti oldugu kimi kağızdan divardakı xanalara köçürülür.
Rastr qrafikada təsviri formalaşdiran yüzlərlə və minlərlə pikseldən istifadə edilir.
Kompüter qrafikasında piksel termini müxtəlif anlayışlarla şərh edilə bilər:
•Piksel-kompüter ekranında ən kiçik təsvir elementidir. •Piksel-rastr təsvirin ayrıca elementidir. •Piksel-printerdə çap edilən təsvir nöqtəsidir.Ona görə də çaşqınlığı aradan qaldırmaq üçün aşağıdakı terminalogiyadan istifadə etmək daha məqsədəuyğundur: •Videopiksel-ekrandakı təsvirin ən kiçik hissəsi;

• 
  Piksel-rastr təsvirin ən kiçik hissəsi;
  
• 
  Nöqtə-printerlə yaradılan ən kiçik element.
  

Nəzərə almaq lazımdır ki, bir piksel üçün bir və ya bir neçə videopiksel və ya nöqtə istifadə edilə bilər.
Displeyin ekranı verilmiş sayda sətirlərə və sütunlara bölünmüş qrafik tordan (rastrdan) ibarətdir. Odur ki, displeyin ekranı məlum sayda videopiksellərdən ibarət olur. Qrafik torun ölçüsü N*M düsturu ilə müəyyən edilir. Burada
N-üfqi istiqamət üzrə, M-şaquli istiqamət üzrə videopiksellərin sayıdır. Müasir displeylərdə 640x480, 800x600, 1024x768, 1240x1024 və s. ölçülərdə qrafik tordan isrifadə edilir. Videopikselin ölçüsü 0,3 mm-dən də kiçikdir və bir birinə çox yaxın yerləşir. Təcvirin gözlə görünə bilməsi üçün hər birinin öz rəng çaları olan yüzlərlə və minlərlə videopikseldən ibarət olmalıdır. Böyüdülmüş videopiksel kvadrat formasında görünür