57
Himalay Qasımov
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin
“Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi” kafedrasının
müdiri, filologiya üzrə elmlər doktoru, professor
Dost itkisinin könül ağrıları!
Zabit Teymur oğlu Məmmədovla mənim ilk tanışlığım 1962-ci ildən başlayıb.
Mən Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin (keçmiş APİ-nin) tarix-filologiya
fakültəsinin ikinci kursunda, o, birinci kursunda təhsil alırdı. Mənim Zabitlə yaxın-
laşmağıma səbəb olan çeşidli amillər var idi. İlk öncə mən Zabitin özünəməxsus
müsbət aurasını vurğulamaq istəyirəm. İkincisi mənim seçimimimdə onlarla eyni
kursda təhsil alması, sıx görüşlər məni Zabit və onun yaxın çevrəsilə hədsiz yaxın-
laşdırdı və deyərdim ki, bir mənada doğmalaşdırdı. O dövrdə hər ikimiz fakültənin
və institutun ictimai işlərində fəal çalışırdıq. Bünövrəsi 60-cı illərin əvvəllərindən
qoyulan bu dostluq əziz qardaş sandığımın cismani həyatın sonlarına qədər davam
etdi.
Zabit Məmmədov hələ tələbəlik dövründə fərqlənən, çoxminli institut kollek-
tivinin dərin hörmətini və etimadını qazanmış gənc bir şəxsiyyət idi. Erudisiyası,
intellekti zamanla addımlamaq, uzağı görə bilmək, məqamı dürüst anlamaq, insan-
ları olduğu kimi dərk etmək kirdarı vermişdi. Mehribanlıq, səmimiyyət, təbiilik
onun ruhunda, canında idi. Son dərəcə humanist, ədalətli, obyektiv, mərd və mər-
həmətli insan idi. Haqsızın - haqlıya üstün gəlməsinə dözməzdi və hər vəchlə
bunun qarşısını alardı. Onunla mən dəfələrlə birgə qəbul imtahanlarında iştirak
etmişik. Ən gərgin və dramatik məqamlarda onun biliyi, ədaləti uca tutduğunun
şahidi olmuşam. Bütün bunlar onun son dərəcə halal adam olduğunu sübut edirdi.
Hansı vəzifədə çalışmasından asılı olmayaraq o sözün əsl mənasında yüksək əyarlı
insan idi. Bu “idi”lər məni daxildən kövrəldir. Çünki o amal və əməl sahibi idi.
Mənən və ruhən bizimlədir. Cismani olan isə keçici və ötəridir. Yuxarıda qeyd
etdiyim kimi amalı və əməlləri bu gün yaşarlığını, diriliyini aydın şəkildə
görükdürür. Son qırx ildə elə bir görüşümüz yadıma gəlmir ki, biz qucaqlaşıb
öpüşmədən ötüb keçək, övladlarımızdan, ailəmizdən soraq tutmayaq. Elə olmayıb
ki, biz görüşək, tələbə yoldaşını soruşmasın, mənim salamımı yetir deməsin. Bu
diqqət, bu ehtiram təqdir olunandır və Zabit Məmmədovun bitib-tükənməz insani
keyfiyyətlərinin dilə gətirə bilmədiyimiz milyonda bir hissəsidir. Birlikdə
keçirdiyimiz sevimli günlərimiz çox olub. Övladlarımızın xeyir işlərində birgə