46
TƏHARƏTİN HÖKMLƏRİ
....................................................................................
............................................................................................................................................
dodaqların görünməyən yerini yumaq vacib deyil. Amma əgər
insan y
uyulması vacib olan miqdarın yuyulmasına əmin deyilsə,
buna y
əqin etməsi üçün onlardan bir miqdarını yuması vacibdir.
Bu hökmü bilm
əyən şəxs əvvəlcə almış olduğu dəstəmazda vacib
olan miqdarı yuyub-yumadığını bilməzsə, o dəstəmazla qılmış
olduğu namaz səhihdir.
M
əsələ: 249. Qollar və üz gərək yuxarıdan aşağıya doğru
yuyulsun. Aşağıdan yuxarı doğru yusa, dəstəmaz batildir.
M
əsələ: 250. Əgər insan əllərini isladıb üzünə və əllərinə çəksə
v
ə əlinin yaşlığı, əllərə çəkilməsi vasitəsilə onlardan su axacaq
miqda
rdadırsa, kifayətdir.
M
əsələ: 251. Üzü yuyandan sonra sağ qolunu, daha sonra isə
sol qolunu dirs
əklərdən barmaqların ucuna qədər yumalıdır.
M
əsələ: 252. Əgər insan dirsəyi bütünlüklə yuduğuna əmin
deyils
ə, buna yəqinlik hasil etməsi üçün
gərək dirsəyindən bir az
yuxarıdan yusun.
M
əsələ: 253. Üzünü yumamışdan əvvəl əllərini biləklərinə
q
ədər yuyan bir şəxs dəstəmaz alarkən qolunu dirsəkdən
barmaqlarının ucuna qədər yumalıdır. Əgər
təkcə biləklərinə qədər
yusa, d
əstəmazı batildir.
M
əsələ: 254. Dəstəmazda üzü və əlləri yumaq birinci dəfə
vacib, ikinci d
əfə müstəhəbdir. (Ehtiyat-müstəhəb budur ki, sol əli
bir d
əfə yumaqla kifayətlənsin). Üçüncü və daha artıq dəfələrdə
is
ə haramdır. Dəstəmazda deyilən “birinci, ikinci və üçüncü dəfə
yumaq” d
əstəmaz alan şəxsin niyyətinə bağlıdır. Deməli, birinci
d
əfə yumaq niyyəti ilə, on dəfə üzünə su töksə eybi yoxdur.
(Amma g
ərək bir şəkildə olsun ki, “dəstəmazda suyu israf edir”
dem
əsinlər). Bütün bunlar birinci dəfə hesab olunur. Əgər üç dəfə
yumaq m
əqsədi ilə, üç dəfə su töksə və hər dəfə yuyulası yer tam
şəkildə yuyulsa, onun üçüncü dəfəsi haramdır.
M
əsələ: 255. Əlləri yuduqdan sonra əldə qalan dəstəmaz suyu
il
ə başın qabaq tərəfinə məsh edilməlidir. Ehtitat-vacib budur ki,
g
ərək sağ əlin içi ilə və yuxarıdan aşağı məsh edilsin.
47
DƏSTƏMAZ
................................
................................
................................
............................................................................................................................................
M
əsələ: 256. Başın, alnın qabağında yerləşən dörd hissəsindən
biri m
əsh yeri hesab edilir. Bu hissənin hər
yerinə və hər nə qədər
m
əsh çəkilsə kifayətdir. Hərçənd ehtiyat-müstəhəb budur ki,
uzunluğu bir barmaq və eni üç bağlı barmaq qədəri olsun.
M
əsələ: 257. Məshin başın dərisinə çəkilməsi lazım deyil,
başın ön hissəsindəki tüklərə də məsh çəkilməsi düzgündür.
Amma başın qabağının tükü darananda üzə tökülərsə, yaxud başın
o biri hiss
əsinə çatarsa, onda tüklərin dibinə məsh çəkilməlidir.
Əgər üzünə tökülən, yaxud başın başqa yerinə çatan tükləri başın
qabağında bir yerə yığıb onlara məsh çəksə və ya başın başqa
yerl
ərinin qabağa gələn tüklərinə məsh çəksə, batildir.
M
əsələ: 258. Başı məsh
etdikdən sonra, gərək əldə qalan
d
əstəmaz suyu ilə ayaqların üstünə, barmaqlardan birinin
ucundan, ayağın üstündə olan çıxıntıya qədər məsh edilsin.
Ehtitat-
vacib budur ki, oynağa da məsh etsin.
M
əsələ: 259. Ehtiyat-vacib budur ki, ayaqın üstünün hamısına
m
əsh edilsin.
M
əsələ: 260. Ayağın məshində, əlini ayağın barmaqlarının
başına qoyandan sonra ayağın üzərinə çəksin. Əli bütünlüklə
ayağın üzərinə qoyub, azacıq məsh çəkə bilər. Amma birincisi
ehtiyata uyğundur.
M
əsələ: 261. Ayağa və başa məsh edərkən, əli onların üzərinə
ç
əkməlidir. Əgər əli saxlayıb başı və ya ayağı ona çəksə, dəstəmaz
batildir. Amma
əli çəkdiyi vaxtda ayaq, yaxud baş azacıq hərəkət
ets
ə, eybi yoxdur.
M
əsələ: 262. Məsh çəkilən yer quru olmalıdır. Əgər əlin
n
əmliyi ona təsir etməyəcək qədər yaş olarsa, məsh batildir.
Amma
əgər nəm olsa və ya onda olan nəmlik əlin rütubətində
it
əcək qədər az olarsa, eybi yoxdur.
M
əsələ: 263. Əgər məsh üçün əldə rütubət qalmasa, əlini başqa
su il
ə islada bilməz. Gərək qaş, kipriklər və xüsusən üzün
ç
ərçivəsi daxilində olan saqqalın nəmindən götürsün.
M
əsələ: 264. Əgər əlin rütubəti yalnız başın məshinə çatacaq