Spesifik və spesifik olmayan yuxarı
qalxan yollar
Hissi yolların çoxu əsasən bir tip hissi məlumat daşıyır. Yəni bir yol
təkcə mexanoreseptorlardan gələn məlumatı ötürərkən, digəri
termoreseptorlardan gələn məlumatı daşıyır.
Onurğabeyni və beyində tək bir qıcıq haqqında məlumat daşıyan
yuxarı qalxan yollara,
spesifik yuxarı qalxan yollar
deyilir. Bu
yollar talamus və beyin sapından keçir və bu yoldakı son
neyronlar buradan beyin qabığındakı spesifik hissi sahələrə gedir
(Qoxu hissi talamusdan keçmir. Bəzi
şaxələrini birbaşa qoxu
korteksinə, bəzi şaxələrini isə limbik sistemə göndərir).
Spesifik yolların çoxu MSS
-
də çarpazlaşır, məlumat reseptorların
olduğu sahənin qarşı tərəfinə keçir. Yəni, bədənin sağ tərəfindəki
reseptorlardan gələn məlumat sol yarımkürəyə gedir (və əksinə).
Spesifik olmayan yuxarı qalxan yollar
ümumi
məlumatlar
daşıyır. Yuxarı qalxan neyron müxtəlif qıcıqlar tərəfindən
(təzyiq, isti, soyuq) aktivləşdirilən bir çox afferent neyrondan
gələn qıcıqlara cavab verə bilir. Bu
neyronlar
polimodal
neyronlar
adlanır.
xudiyevorxan@mail.ru
Somatik
reseptorlar dəri, skelet əzələsi, sümük və vətərlərdən
gələn məlumatı daşıyırlar. Bu məlumatlar
somatosensorial
korteksə
gedir. Somatosensor korteks parietal və frontal payları
bir-
birindən ayıran mərkəzi sulkusun arxasında yerləşir.
Gözlərdən gələn spesifik yuxarı qalxan yollar oksipital payda
yerləşən, primer kortikal alıcı sahə olan
Dostları ilə paylaş: