Heydər Əliyev və Azərbaycan incəsənəti

Heydər Əliyev və Azərbaycan incəsənəti
Ümummilli Lider Heydər Əliyev Azərbaycan tarixində ən mühüm şəxsiyyətlərdən biri olmuşdur. Onun rəhbərliyi Azərbaycan mədəniyyətinin və incəsənətinin formalaşmasında və zəngin bədii ənənələrin təbliğində böyük rol oynamışdır. O,fəaliyyəti boyu Azərbaycan mədəniyyətini və incəsənətini təbliğ edən təşəbbüs və layihələri hər zaman dəstəkləyib. Bu inşada Heydər Əliyevin incəsənətdəki rolundan və onun səylərinin ölkənin mədəni mənzərəsinə təsirindən bəhs edəcəyəm.
Heydər Əliyev incəsənətin güclü tərəfdarı idi və incəsənətin cəmiyyətdə oynadığı mühüm rolu dərk edirdi. O,hesab edirdi ki,incəsənət milli kimliyi ifadə etmək və mədəni müxtəlifliyi təbliğ etmək üsuludur. Bu məqsədlə o,müxtəlif mədəniyyət müəssisələrinin və təşəbbüslərin inkişafına dəstək verib.1960-cı illərin əvvəllərində Heydər Əliyev Azərbaycan Kommunist Partiyasının birinci katibi vəzifəsində çalışarkən ölkədə incəsənətə dəstək proqramının təşəbbüskarı oldu. Bu proqram rəssamlara,yazıçılara,musiqiçilərə maliyyə və təşkilati dəstək göstərərək onlara maliyyə və maddi-texniki məhdudiyyətlərdən narahat olmadan öz yaradıcılıq cəhdlərini davam etdriməyə imkan verirdi. O,Azərbaycan prezidenti olduğu müddətdə ölkə ərazisində bir sıra mədəniyyət mərkəzləri,qalereyalar,muzeylər yaratmışdır. Bu müəssisələr rəssamların öz əsərlərini nümayiş etdirmələri və ictimaiyyətin Azərbaycanın zəngin sənət əsərlərini qiymətləndirməsi və öyrənməsi üçün mühüm məkan rolunu oynamışdır. Heydər Əliyevin incəsənətə verdiyi ən mühüm töhfələrdən biri onun Azərbaycanda mədəniyyət və tarixi abidələrin bərpasına və qorunub saxlanılmasına verdiyi dəstəyi olmuşdur. O,bu abidələrin Azərbaycanın mədəni irsinin və özünəməxsusluğunun qorunub saxlanılmasında əhəmiyyətini dərk edib və buna görə də onların bərpasına xeyli vəsait sərf edib. Onun səyləri bir neçə mühüm mədəniyyət obyektinin,o cümlədən Qız Qalasının,Şirvanşahlar Sarayının və köhnə Bakının uğurlu bərpası ilə nəticələndi. Bu gün bu yerlər YUNESKO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilmişdir və Azərbaycanın turistik yerləridir.
Heydər Əliyev ölkəmizdə rəssamlığın inkişafına da mühüm töhfələr vermişdir. O,ölkədə rəssamlıq təhsilinin əhəmiyyətini dərk etmiş və bir neçə rəssamlıq məktəbi,akademiyası yaratmışdır. Bunlardan Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Akademiyası ölkəmzin ən nüfuzlu rəssamlıq məktəblərindən biridir və çoxlu istedadlı rəssamlar,heykəltaraşlar,dizaynerlər yetişdirmişdir.
Heydər Əliyevin Azərbaycan incəsənətinin təbliği istiqamətində göstərdiyi səylər təkcə təsviri sənətlə məhdudlaşmırdı. O,Azərcaycanda musiqi və ədəbiyyatın inkişafına da dəstək vermişdir. O,prezidentliyi dövründə Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasını, Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrını təmir etdirdi. Heydər Əliyev teatrı çox sevirdi. O,həmişə tamaşadan sonra yaradıcı kollektivlə söhbət edir,onları dinləyir,onlara öz tövsiyələrini verirdi. Bu görüşlər sənət adamlarının məsuliyyətini artırır və işlərinə daha böyük həvəslə davam etmələrinə səbəb olurdu.
Heydər Əliyevin kino sahəsinin inkişafında da çox böyük rolu olmuşdur. Bir sıra filmlərin yaranması onun şəxsi təşəbbüsü sayəsində olmuşdur. Bu filmlərə misal olaraq “Nəsimi”, “Babək” , “Uzaq Sahillərdə” filmlərini göstərmək olar.
Heydər Əliyevin hakimiyyətə gəlişi ilə kino istehsalı bərpa olundu. Filmlərin dövlət sifarişi ilə istehsalı kino xadimlərini yenidən sənətə döndürdü. Bu dövrdə ölkədə beynəlxalq səviyyəli festivallar keçirildi və filmlərimiz də beynəlxalq festivallarda nümayiş etdirilməyə başlandı. Ən vacib qeyd edilməli məqamlardan biri də bu idi ki,Azərbaycanda ilk filmin nümayiş etdirildiyi tarix olan 2 avqust kino işçilərinin peşə bayram kimi qeyd olunmağa başladı. 1994-1996-cı illər ərzində 2 film nümayiş olunmuşdusa,1998-2000-ci illərdə 4 tammetrajlı bədii film dövlət sifarişi ilə yaradıldı.
Heydər Əliyevin mədəniyyət və incəsənət siyasəti bu gün möhtərəm prezidentimiz İlham Əliyev tərəfindən çox böyük uğurla davam etdirilir.2003-cü ildən sonra ölkəmizdə Heydər Əliyevin incəsənətimizin inkişafı ilə əlaqəli ideyaları mütəmadi olaraq həyata keçirilir.
Heydər Əliyevin mədəniyyət sahəsinin həyata keçirilməsi işində bu gün ulu öndərin adını daşıyan Heydər Əliyev Fondunun çox böyük xidmətləri var. Milli-mənəvi dəyərlərimizin qorunması,onlara qayğıda, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti,YUNESKO-nun və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri Mehriban Əliyevanın rolu əvəzsizdir.
Yekun olaraq onu qeyd etmək istəyirəm ki,Heydər Əliyevin mədəni irsinin təbliği və qorunub saxlanmasl sahəsindəki uzaqgörənliyi və rəhbərliyi Azərbaycan incəsənətinin və memarlığının yüksəlişinə mühüm töhfə verib. Bu gün Azərbaycanın canlı incəsənət səhnəsi Heydər Əliyevin irsinin sübutudur və onun töhfələri gələcək nəsillər üçün ölkənin mədəni mənzərəsini formalaşdırmağa davam edəcəkdir.