22
Qarı: A ot, sən nə güclüsən?
Ot: Mən güclü olsaydım, qoyun məni yeməzdi!
Qarı: A qoyun, sən nə güclüsən?
Qoyun: Əgər mən güclü olsaydım, qurd məni yeməzdi!
Qarı: A qurd, sən nə güclüsən?
Qurd: Mən güclü olsaydım, it məni boğmazdı.
Qarı: A it, sən nə güclüsən?
İt: Mən güclü olsaydım, çoban məni döyməzdi.
Qarı: A çoban, sən nə güclüsən?
Çoban: Mən güclü olsaydım, xanım məni söyməzdi.
Qarı: A xanım, sən nə güclüsən?
Xanım: Əgər mən güclü olsaydım, siçan torbalarımı kəsməzdi.
Qarı: A siçan, sən nə güclüsən?
Siçan: Əgər mən güclü olsaydım, pişik məni yeməzdi!
Qarı: A pişik, sən nə güclüsən?
Pişik: Pişik iki əllərini qabağa, iki ayaqlarını dala qoyub,
gərdənini çəkib, quyruğunu qalxızıb, gözlərini bərəldib, dilini
çıxarıb, qarıya dedi:
Güclüyəm ha, güclüyəm,
Dəmir daraq dişliyəm.
Yük üstü yaylağımdır,
Yük altı qışlağımdır.
Kürsü üstə duraram,
Bığlarımı buraram...
Növbəti səhərciyi “
Pıspısa xanım və Siçan bəy” nağılından
hazırlamaq olar. Səhnəni nümayiş etdirəcəyimiz nağıla uyğun
bəzəməliyik. Məsələn: dekorativ ağaclar, güllər, təpəciklər,
quşlar və s.
Aparıcı: Biri var imiş, biri yox imiş, allahdan başqa heç kəs yox
imiş. Bir də bir Pıspısa xanım var imiş. Bir gün bu
Pıspısa xanımın könlünə özünə yoldaş axtarmaq düşdü.
Geyindi-keçindi, bəzəndi-düzəndi, öz evinin qapısına çıxdı və
dedi:
23
Pıspısa xanım: Ərə gedirəm, ərə gedirəm, ər olmasa,
gora gedirəm!
Aparıcı:
Bir odunçu gəlib keçəndə Pıspısa
xanımı görüb dedi:
Odunçu:
Mənə gələrsənmi?
Pıspısa xanım:
Məni döyəndə nə ilə döyərsən?
Odunçu: Balta ilə vuraram əzilərsən.
Pıspısa xanım:
Yeri, yeri, mən sənin tayın deyiləm.
Aparıcı:
Odunçu getdi. Pıspısa xanım yenə
başladı:
Pıspısa xanım :
Ərə gedirəm, ərə gedirəm, ər olmasa,
gora gedirəm!
Aparıcı:
Bir də gördü ki, kürəkçi gəlir.
Kürəkçi:
Pıspısa xanım, mənə gələrsənmi?
Pıspısa xanim:
Məni döyəndə nə ilə döyərsən?
Kürəkçi:
Bir kürək çalaram, xıncım-xıncım
olarsan!
Pıspısa xanım:
Yeri, yeri, mən sənin tayın deyiləm.
Aparıcı: Kürəkçi də getdi.
Pıspısa xanım:
Ərə gedirəm, ərə gedirəm, ər olmasa,
gora gedirəm!
Aparıcı:
Bu halda siçan oradan keçirdi. Gördü Pıspısa xanım
bəzənib-düzənib, geyinib-keçinib, özünə zinət verib, evin
qapısına çıxıb:
Qara xaradan don geyib əyninə,
Ucunu qatlayıb salıb çiyninə.
Tökübdür üzünə qara tellərin,
Yuyub tərtəmiz, aparı əllərin.
Çəkib gözlərinə qara sürmələr,
Salıb başına əbrələr, tirmələr,
Xuraman-xuraman ki rəftar edir,
O rəftara sərvi-giriftar edir.
Soluna baxır, gah baxır sağına,
24
Baxır gah qolundakı qolbağına.
Durub hər yana o baxır naz ilə,
Deyir bu sözü xoş bir avaz ilə:
Gedirəm ərə, mən gedirəm ərə.
Ər olmasa, axır gedirəm gora.
Aparcı: Siçan bəy Pıspısa xanımın yanına gəlib, – dedi:
Siçan bəy:
– Salaməleyk, Pıspısa xanım, sevgili canım, ruhi-rəvanım, canü
cananım, tabu təvanım! Kefin, halın? Həmişə beləcə kefdə,
gəzməkdə, seyri-səfada olasan!
Pıspısa xanım:
– Ay əleykəssalam. Siçan bəy, top qara birçək, yerişdə ördək,
dişləri mixək, qıçları dirək, hamıdan göyçək, dəxi nə demək?
Halın, kefin kökdümü? Damağın çağdımı, canın-başın
sağdımı?!
Siçan bəy: Sağ ol, Pıspısa xanım, əzizim – canım, mənə
gələrsənmi?
Pıspısa xanım: Məni döyəndə nə ilə döyərsən?
Siçan bəy:
Siçan bəy: Cananım səni döymərəm, döysəm də quyruğumu
molçi eylərəm, batıraram xanımların sürmədanına, gözünə
sürmə çəkərəm.
Pıspısa xanım: Sənə gedərəm.
Aparıcı:
Razı oldular. Toy elədilər. Pıspısa xanımı Siçan bəy aldı, apardı
evinə. Bir zaman yaxşıca yeyib-içib kef elədilər.
Aparıcı: Bir gün Siçan bəy Pıspısa xanıma dedi:
Siçan bəy:
– Sən evdə otur, mən gedirəm şah evinə, sənə noğul-nabat, şirni
və hər cürə həlviyyat gətirim. Qoy yanına, könlün istədikcə at
ağzına, xırıldat, ye.
Pıspısa xanım:
– Get, amma tez gəl. Sənsiz damın altında tək otura bilmirəm,
qorxuram.
Siçan bəy: Qorxma, tez gələrəm!
Aparıcı:
Aparıcı: Pıspısa xanım oturdu, oturdu, qərarı tutmadı. Fikirləşdi
ki, Siçan bəy gəlincə durub onun paltarlarını aparıb dəvəizi
dərin göldə yuyum, sərim, qurudum, gələndə verim geysin
əyninə ki, üst-başı təmiz olsun. Siçan bəyin paltarını götürüb