ƏLƏVİYYƏ babayeva süSƏN, SÜNBÜL

 

42 

 

—

 

Mәnimkidir!—dedi. 

 

                                  

GÜLAÇARIN GƏLİNCİYİ 

Gülaçar  һәr  gün  anasının  yolunu  gözlәyirdi.  Sәһәr  ertә  yuxudan  oyanan 

kimi, nәnәsinin yanına qaçıb, yuxulu gözlәrini ova- ova soruşurdu. 

—

 

Nәnә,  bәs  anam  nә  vaxt  gәlәcәk?  Nәnәsi  onun  saçlarını  

tumarlaya-tumarlaya deyirdi:  

—

 

Şәkәr  qızım,  darıxmısan?  İki -üç  günә  gәlәr.  Bir  dә  görәcәyik  ki, 

poçtalyon әmi qapımızı döydü: «Ay bala, Gülaçar burada olur?» 

—

 

Nәnә, yox, o elә demәz, o mәni tanı yır. Bilir ki, mәn burada oluram. O 

gün  һәyәtimizә  gәlәndә,  Lalә  ondan  soruşdu:  «Poçtalyon  әmi,  bu  qızın 

anasından mәktub varmı?» Poçtalyon әmi dedi: 

—

 

Bir de görәk «bu qız» kimdir axı? Lalә onu başa saldı. Dedi ki, 

Gülaçarın anası Moskvaya  gedib. Gәlәndә ona yekә bir gәlincik gәtirәcәk. 

Poçtalyon әmi güldü. 

—

 

Hә,  indi  tanıdım,—dedi,—Gülaçarın  anasından  mәktub  gәlәn  kimi,  o 

saat gәtirib verәrәm. 

—

 

Lap  yaxşı.  İndi  ki,  o  sәni  tanıyır,  demәk  mәktub  gәlәn  kimi  gәtirib 

verәr. 

Gülaçar dәrindәn nәfәs aldı: 

—

 

Nәnә can, bәs gәlinciyimin adını nә qoyacağam? 

—

 

Qızım, nә çoxdur ad. Gәlәr, bir ad tapıb qoyarıq. 

...Bir  sәһәr  Gülaçar  yuxudan  duranda,  başının  üstündә,  pәncәrәnin  tül 

pәrdәsi  dalında  yekә  bir  gәlincik  gördü.  Әvvәl  elә  bildi  ki,  kims ә  pәncәrә 

şüşәlәrinin  dalında  durub  ona  baxır.  Gülaçar  yatağının  içindә  oturdu. 

Gәlinciyin  qara  һörüklәri  sinәsinә  düşmüşdü.  Әyninә  çәһrayı  ipәk  paltar 

geymişdi. Ayağında da q әşәng ayaqqabıları var idi. Gülaçar onu götürdü. Bir 

---

 

43 

 

xeyli  paltarına,  qara  saçlarına,  muncuq  kimi  parıl dayan  gözlәrinә  baxdı. 

Sonra yavaşca dedi: 

—

 

Sәn nә yaxşı qızsan!.. 

Birdәn  gördü  ki,  gәlincik  gözlәrini  yumub  yatmaq  istәyir.  Gülaçar  onu 

böyrü  üstә  çevirib  uzandırdı,  sonra  da  әli  ilә  asta -asta  kürәyinә  vurub 

yatırtmaq istәyәndә, әli düymәyә oxşar bir şeyә toxundu. Gülaçar elә bildi ki, 

gәlinciyin paltarının düymәsi qırılıb. Düymәni dartanda gәlincik «ana, ana» 

deyib ağladı. Gülaçar tәәccüblә әtrafına baxdı. Düymәni bir dә dartdı. O yenә 

«ana» deyib ağlamağa başladı. Bu nә qәribә gәlincikdir! Yatır da, ağlayır da. 

Bәlkә o һeç gәlincik deyil, balaca bәbәdir. 

Gülaçar gәlinciyi oturdub soruşdu: 

— De görüm, sәnin adın nәdir? 

Gәlincik  Gülaçarın  anasının  sәsinә  oxşar  nazik  bir  sәslә  dedi:—«Mәnim 

adım Qönçәdir». 

Gülaçar  arxasında  һәnirti  eşidib  d öndü.  Anası  onun  çarpa yısı  qabağında 

durmuşdu. Gülaçar anasının boynuna atıldı. Ana- bala qucaqlaşdılar. 

Bu  gündәn  sonra  Gülaçar  daһa  evdә  tәk  qalanda  darıxmırdı.  Bütün  günü 

Qönçә  ilә  oynayırdı.  O  gaһ  gәlinciyini  yatırır,  gaһ  yedizdirir,  gaһ  da 

nәnәsinin  kitablardan  oxuduğu  nağılları  Qönçәyә  söylәyirdi.  Qönçә  çox 

ağıllı qız idi. Gülaçar nağıl danışanda, o dinmәzcә oturub qulaq asırdı. 

Bir dәfә otaqda һeç kәs  yox idi. Nәnә mәtbәxdә naһar һazırlayırdı.  Yazı 

stolunun  üstündә  bir  dәstә  dәftәr  var  idi.  Dәftәrlәrin  üzünә  rәngbәrәng 

kağızlar  çәkilmişdi.  Gülaçarın  anası  bu  dәftәrlәri  işlәdi yi  mәktәbdәn 

kәtirmişdi.  O, һәr axşam  yazı sto- lunun arxasında oturub dәftәrlәri bir -bir 

yoxlar, arabir qırmızı qәlәmlә işarәlәr  yazardı. Gülaçar bilirdi ki, dәftәrlәrә 

toxunmaq  olmaz.  Buna  görә  dә  o  gәlinciyinә  dedi:  «Dәymә  һa!»  Amma 

gәlincik  gözlәrini  dәftәrdәn  çәk mirdi.  Görünür  qırmızı  üzlü  dәftәr  onun 

xoşuna gәlmişdi. 

—

 

Di yaxşı, sәn dinc dur, mәn yavaşca - yavaşca sәnә göstәrim. 

---

 

44 

 

Gülaçar üstdәki dәftәri  vәrәqlәmәyә başladı. Qönçә diqqәtlә baxırdı. Elә 

bil  bu  saat  orada  yazılanları  oxuyacaqdı.  Gülaçar  әlini  tanıdığı  һәrflәrin 

üstünә qoyub dedi: 

—

 

Bax  bu  «a»dır,  bu  «b»dir.  Bu  da...  Bu  da...  yaxşı  sonra  deyәrәm. 

Görürsәn, yaxşı bax, sәn dә öyrәn.—O, Qönçәnin başını dәftәrә sarı әydi. 

Birdәn, uf... gör nә oldu!.. Dәftәrlәrin böyründәki mürәkkәb qabı yanı üstә 

çevrildi.  Stola  salınmış  göy  kağız  vә  bir  neçә  dәftәrin  üzü  mürәkkәbә 

bulaşdı. Gülaçar tez mәtbәxә qaçıb nәnәsinә dedi: 

—

 

Nәnә, gör bir Qönçә nә etdi! Mürәkkәbi yazı stolunun üstün ә dağıtdı. 

Nәnә  tez  gәlib  stolüstü  kağızı  d әyişdi,  dәftәrlәrin  üzünә  sıçramış 

mürәkkәbi sildi. 

—

 

Sәnin axı dәftәrlәrdә nә işin var? Anan min yol tapşırıb ki, yazı stoluna 

yaxın durma! 

—

 

Mәn nә edim, Qönçә elәdi dә. Deyirәm dәymә, sözә baxmır. 

Nәnә dinmәdi. 

Bir  kün  dә  anası  işdәn  gәlәndә,  Gülaçara  bir  qәdәr  kağızlı  konfet  alıb 

gәtirdi.  O, konfetlәri  vaza düzüb stolun üstünә qoydu.  Gülaçara tapşırdı ki, 

naһardan  qabaq  konfetlәrә  toxunmasın.  Amma  bir  azdan,  o  otağa  girәndә 

gördü ki, stolun üstündә iki konfet kağızı var. Anası  Gülaçardan soruşdu: 

—

 

Bәs mәn sәnә demәdim ki, naһar etmәmiş konfetlәrә toxunma!  

Gülaçar bir stolun üstündәki konfet kağızlarına, bir dә anasına baxıb dedi:  

—

 

Ana can, mәn toxunmadım, Qönçә yedi. Dedim olmaz, na һardan sonra 

yeyәrsәn. Ağladı, dedi: «Ver», mәn dә verdim.  

Gülaçarın anası barmağı ilә gәlinciyi һәdәlәdi: 

—

 

Bax, bir dә sözә qulaq asmasan, sәni küncdә qoyacağam. 

Naһardan sonra Gülaçar Qönçәni dә qucağına alıb һәyәtә düşdü. Uşaqlar 

onu  görәn  kimi  başına  toplaşdılar.  Gәlinciyin  gözlәrini  yumub  yatması, 

«ana,  ana»  çığırıb  ağlaması  onları  әylәndirirdi.  Hamı  istәyirdi  ki,  onu һeç 

olmasa  bir  azca  qucağına  alsın.  Gülaçar  isә  deyirdi:  «Ay,  ay,  dәymәyin, 

ağladarsınız, o mәndәn başqa һeç kimә  getmir».  

---