Elektrotexnika fanidan O‘zgarmas tok chiziqli elektr zanjirlari va ularni hisoblash uslublari

sig’im iste’molchilar – ular elektr energiyasini o’ziga qabul qilib uni elektr maydon energiyasiga aylantirib beradi. Xarakterlovchi kattaligi sig’imi hisoblanadi. Birligi Faradalarda o’lchanadi.
Elektr zanjirida uch va undan ortiq elementlarni birlashtiruvchi nuqta tugun deb ataladi, rasmda A, V, S, D, E, I tugunlar ko’rsatilgan. Tugunlar zanjirda albatta katta nuqta sifatida ajratilishi shart, aks holda bunday nuqta simlarni kesishmasi (ulanmagan) deb qaraladi. rasmda keltirilgan sxemada A, B S tugunlar bitta tugun , D, E, I tugunlar bitta tugun hisoblanadi. Odatda sxemada simmetrik ko’rinishni ta’minlash va chizishga qulay bo’lishi uchun shunday tasvirlanadi.

Tugunlar uchunKirxgofning birinchi qonuni o’rinlidir. Ya’ni tugunga kelayotgan toklar tugundan chiqayotgan toklarga teng.

• Tugunlar uchunKirxgofning birinchi qonuni o’rinlidir. Ya’ni tugunga kelayotgan toklar tugundan chiqayotgan toklarga teng.
• I = I1 + I2 + I3 + I4 ,
• yoki tugundagi toklarning algebraik yig’indisi nolga teng
• I0 + I1 + I2 + I3 + I4 = 0.
• Tarmoq. Elektr zanjiridatugunlar oralig’i tarmoq deb ataladi. Masalan rasmda A tugundan R1 qarshilik orqali D tugungacha bitta tarmoq; A tugundan K kalit va E manba orqali D tugungacha ikkinchi tarmoq, va hokazo. Rasmlardan ko’rinib turibdiki zanjirda 5 ta tarmoq mavjud. Shuningdek qarmoq qarshiligi, tarmoq toki, tarmoq uchlaridagi kuchlanish tushunchalari mavjud. Tarmoq qarshiligi deb shu tarmoqda ketma-ket ulanib turgan iste’molchilarning umumiy qarshiligiga aytiladi va bu qarshilik ketma-ket ulangan iste’molchilar qarshiliklari yig’indisiga tkeng. Tarmoq toki Om qonuniga muvofiq tarmoq uchlaridagi kuchlanishni tarmoqning umumiy qarshiligiga nisbatiga teng.

Kontur. Elektr zanjiridagi yopiq xalqa kontur deb ataladi

• Kontur. Elektr zanjiridagi yopiq xalqa kontur deb ataladi

Elektr energiya manbai, elektr iste’molchilari va ulovchi simlardan tuzilgan zanjir elektr zanjiri deyiladi.

• Elektr energiya manbai, elektr iste’molchilari va ulovchi simlardan tuzilgan zanjir elektr zanjiri deyiladi.
• Elektr zanjiri asosiy elementlariga EYUKmanbaasi, energiya iste’molchilari va elektr energiyani etkazuvchi simlar kiradi. Elektr zanjirlari tarkibiga nazorat va boshqaruv asboblari, shuningdek o’zgarti-ruvchi qurilmalar (transformator, to’g’rilagich va boshqalar) ham kiradi. Elektr zanjirlari tarmoqlanmagan va tarmoqlangan bo’ladi.
• Elektr tokidan foydalanish deganda tok yordamida biror qurilmani ishlatishga aytiladi. Elektr qurilmalaridan foydalanganimizda uning normal ishlab turgan holati, o’chirilgan holati va nosoz g’holatlari farqlanadi. Bunday holatlar elektrotexnikada elektr zanjirining nominal, salt va qisqa tutashuv rejimlari deb yuritiladi.