Doktor ZƏHİRƏDDİN əl-MƏDƏNİ

SÜNNƏ ƏHLİNİN QURANA DAİR ƏQİDƏSİ
Belə rəvayətlərin sünnilərdə də olduğunu demək isə haqsızlıq və amansızlıqdan başqa bir şey deyil. Həqi-qət bundan ibarətdir ki, Sünnə əhlinin etimad etdiyi kitablarda Rəsulullah səlləllahü əleyhi və səlləmin vəfatından sonra qoyub getdiyi Qurandan nəyinsə əs-kildildiyinə və ya ona nəyinsə artırıldığına dəlalət edən bir dənə də düzgün rəvayət yoxdur. Əksinə, müsəl-manların böyükləri açıq-aşkar bildirmişlər ki, belə bir etiqad sahibi hənif, ləkəsiz millətdən çıxmış olur. Həmçinin onlar bu xəbis sözü şiələrin dediyini yazmışlar.

Budur Imam Ibn Həzm Zahiri özünün "əl-Fəsl fi əl-miləl və ən-nihəl" adlı gözəl kitabında deyir: "Istər keçmiş, istər müasir imamilərin hamısının sözündən belə çıxır ki, Quran dəyişdirilmişdir, ona ondan olmayan şeylər artırılmış, ondan çox şey çı-xarılmış, çox şey başqası ilə əvəz edilmişdir". O, sözünə davam edir: "Iki lövhə arasında (Quranın ilk səhifəsindən son səhifəsinədək — tərc.) bir şeyin də başqası ilə əvəz edildiyini demək açıq-aşkar küfr və Rəsulullah səlləllahü əleyhi və səlləmə böhtan atmaqdır".²⁹⁹

O həmçinin şiələrin Quranın təhrif olunduğunu və onda bəzi şeylərin dəyişdirildiyi haqqında sözlə-rinə cavab olaraq demişdir: "Məlumunuz olsun ki, bu gün kimsə Nabiğənin, yaxud Züheyrin şerinə bir kəl-mə artırmağa, yaxud ondan başqa bir kəlməni çıxart-mağa cəhd etsə, bunu bacarmaz. Çünki o dərhal rüsvay olar, artıq təsdiq olunmuş nüsxələr onun dediyinin əksini göstərər. Belə olduqda Əndəlüsün o başından tutmuş Bərbər ölkəsindən, Sudandan Sində, Kabilə, Xorasana, türk, slavyan ölkələrinə, Hindistanadək və bunların arasındakı ərazilərdə yayılmış müshəflər-də sabitləşmiş Quranı necə dəyişdirmək olar?!” Be-ləliklə, mürtədlərin axmaqlığı üzə çıxdı. O bundan əvvəl bir neçə sətirdə belə demişdir: "Ömər öləndə müsəlmanlarda Misirdən Iraqa, Şama, Yəmənədək və bunların arasındakı ərazilərdə min ədəd müshəf yox idisə də, bundan çox az da deyildi. Sonra xilafətə Osman başçılıq etdi, fəthlərin sayı çoxaldı, iş daha böyük vüsət aldı. Əgər bir nəfər Islam əhlinin müshəf-lərini sayıb qurtarmaq fikrinə düşsəydi belə, bunu bacarmazdı".³⁰⁰

"əl-Əhkam" kitabında bu sözü deyən də odur: "Bir halda ki sübutlardan və möcüzələrdən Quranın Alla-hın bizə əmanəti olduğu aydınlaşdı, bizim onu qəbul etməli olduğumuz və onda olanlara əməl etməli oldu-ğumuz bilindi, bu Quranın müshəflərdə olan, bütün üfüqlərdə məşhur Quran olduğu haqqında şübhə olun-mayan alimlərin dedikləri düz çıxdı, onda olanları əldə rəhbər tutub əməl etmək vacibdir. Deməli, o, müraciət olunmalı bir kökdür (qanundur — tərc.), çün-ki biz onda oxuyuruq: “Biz Kitabda heç nəyi gözdən qaçırmamışıq".³⁰¹

Tanınmış şafii hüquqşünası demişdir: "Kitabda, yəni Quranda birinci şey bizə müshəflərin birin-cidən sonuncuya qədər səhifələrində ardıcıl olaraq gəlib çatmış şeylərdir".³⁰²

Şərhçi bu haqda belə demişdir: "Müəllif ona gö-rə "müshəflərdə ardıcıl olaraq gəlib çatmış” ifa-dəsini qeyd etməklə kifayətlənir ki, bununla Qurandan başqa heç bir şey nəzərdə tutula bilməz. Çünki oxunu-şu dəyişdirilmiş səmavi kitablar və digər ilahi və peyğəmbərlərlə bağlı hədislərdən heç nə müshəflərin iki səhifəsi (birinci və sonuncu - tərc.) arasında ardıcıl olaraq keçməmişdir. Çünki bu ifadə bütün adamların, hətta uşaqların arasında bu məlum Allah əmanətinin adıdır".³⁰³

Hüquqşünas Hənəfi demişdir: "Bu Kitaba gəlincə, o, şübhəsiz ki, Rəsul əleyhissəlama nazil olmuş müs-həflərdə yazılmış, ondan ardıcıl olaraq nəsildən-nəslə keçmiş Qurandır".³⁰⁴

Amədi demişdir: "Bu Kitab haqqında həqiqət budur ki, o bizə müshəflərin vərəqlərində nəsildən-nəslə ardıcıl olaraq gəlib çatmışdır".³⁰⁵

Süyuti Quranın toplanması və tərtibinin heç də insanlara dəxli olmayan bir şey olduğu haqqında söz-söhbəti qeyd edəndən sonra demişdir: "Qazi Əbu Bəkr özünün "əl-Intisar" əsərində demişdir: "Biz onu de-məyə cürət edirik ki, Allahın nazil etdiyi və qəbul edilməsini əmr etdiyi, nazil edəndən sonra nə özünü, nə də oxunuş qaydasını dəyişmədiyi Quran bütövlükdə Osman müshəfinin cildi içərisində əhatə olunmuş Qurandır. Nə ondan bir şey əskildilmiş, nə də ona bir şey artırılmışdır". Bəğvi "Sünnənin şərhi"ndə demişdir: "Əshabələr (Allah onlardan razı olsun!) iki səhifə arasında Allahın Öz Rəsuluna nazil etdiyi Quranı ona bir şey artırmadan və əskiltmədən toplamışlar".³⁰⁶

Xazin öz təfsirinin müqəddiməsində demişdir: "Doğru dəlillərlə sübut olunmuşdur ki, əshabələr həqiqətən Quranı bir kitabda Qüdrət və Cəlal sahibi Allahın onu Rəsulullah səlləllahü əleyhi və səlləmə nazil etdiyi kimi - ona heç nə artırmadan və ondan heç nə əskiltmədən toplamışlar". Onlar onu Rəsulullah səlləllahü əleyhi və səlləmdən eşitdikləri kimi — bir şeyi qabağa və ya arxaya keçirmədən, Rəsulullah səlləllahü əleyhi və səlləmdən götürmədikləri bir tərtib vermədən yazmışlar... Həqiqətən Quran lövhi-məhfuzda indi bizim müshəflərimizdə olduğu kimi yazılmışdır".³⁰⁷

Qazi "əş-Şifa"da demişdir: "Bil ki, kim Qura-nın, yaxud müshəfin nəyinəsə qiymətsiz bir şey kimi baxsa, yaxud onları söysə, yaxud onu və ya ondan bir şeyi yalan saysa, yainki ona və ya onun bir hissəsinə, yaxud bir ayəsinə inanmasa, ya da ki, onu və ya ondan bir şeyi, yaxud onda göstərilən bir hökmü və ya xəbəri yalan saysa, yaxud onun inkar etdiyini sübut etsə və ya onun sübut etdiyini bilə-bilə inkar etsə, yaxud ondan bir şeyə şəkk etsə, o, bütünlükdə elm əhlinin nəzə-rində kafir sayılar. Allah-təala demişdir: "Həqi-qətən, o elə bir möhkəmləndirilmiş kitabdır ki, ona nə əvvəl, nə sonra batil daxil ola bilməz, o, Hikmətli və Tərifəlayiq Allahdan gəlmədir".³⁰⁸

Məlumdur ki, Imam Buxari öz "Səhih"ində "Peyğəm-bər səlləllahü əleyhi və səlləmin Qurandan başqa heç nə qoyub getmədiyini deyənlər fəsli" adlı bir fəsil vermişdir. O, bu ad altında belə bir hədis qeyd etmişdir: "Ibn Abbas "Peyğəmbər səlləllahü əleyhi və səlləm özündən sonra bir şey qoyub getmişdirmi?" sualını verənin cavabında demişdir: "O özündən son-ra Qurandan başqa bir şey qoyub getməmişdir". Bu sözü Ibn Hənəfiyyə kimi tanınmış Məhəmməd ibn Əli ibn Əbu Talib də belə demişdir".³⁰⁹

Bu bizim Buxarimizin rəvayət etdiyi, o da onların Buxarisinin. Bu Sünnə əhlinin imamlarının dedik-ləri, o da onların imamlarının.

Bu mənalı digər mətnlər də var. Imam Zərkəşi özünün "əl-Bürhan" kitabında Qazinin "əl-Intisar"da-kı sözünü qeyd edəndən sonra deyir: "Bu, Quranın bizə düzgün gəlib çatmasına, dəyişiklikdən qorunub sax-lanmasına, mürtədlərin onda artıq-əskik olması id-diası ilə etdikləri tənələrin naqisliyinə bir də-lildir. Necə ki, Allah-təala bu haqda demişdir: "Zikri Biz nazil etmişik, Biz də onu qoruyuruq". Onun başqa bir sözü: "Onu toplamaq və oxutmaq Bizim işi-mizdir". Ümmət belə bir fikirdə yekdildir ki, bu ayə-dən məqsəd Qurana əməl edənlərin onu yadda saxlama-sını səhv və başqa şeylərin qarışmasından qoruma-sını bildirməkdir. Bu isə Cəmaə əhlinin müshəfi-nin bizə düzgün gəlib çatması və nöqsansız olması haqqında söhbətlərə son qoyulmasını zəruri edir".³¹⁰

Sünnə əhlindən olan müfəssirlər: "Biz də onu qoru-yuruq" ayəsinin altında adətən qeyd etmişlər ki, Quran hər hansı dəyişiklik, əvəzetmə və təhrifdən qorunur. Bu məsələdə az qala onların hamısı bir-biri ilə ra-zıdırlar, nadir halda nisbətən fərqli fikirlər söy-lənir. Məsələn, Xazin öz təfsirində deyir: "Biz Mə-həmmədə nazil etdiyimiz Zikri qoruyuruq" — yəni ar-tırılmadan, əskildilmədən, əvəzolunmadan və təhrif-dən qoruyuruq. Böyük Quran bu şeylərin hamısından qorunur: cəmi xəlq olunmuşlardan, istər cin olsun, istər ins, biri də ona bir söz belə artırıb-əskildə bilməz. Bu, sair nazil edilmiş kitablardan fərqli olaraq, Böyük Qurana aiddir. Onların isə bəzilərinə təhrif, təbdil, artıq-əskik daxil olmuşdur. Qüdrət və Cəlal sahibi Allah bu Kitabın qorunmasını öz öhdə-sinə götürdüyü üçün o, əbədi olaraq saxlanmış, artı-rılıb-əskildilmədən qorunmuşdur".³¹¹

Nəsəfi bu "Zikri Biz nazil etmişik..." ayəsinin altında yazıb: "Allah bununla onlara qətiyyətlə bil-dirib ki, Quran nazil olmuşdur, onu şeytanlardan hifz olunmuş şəkildə nazil edən O (Allah) Özüdür, Özü də onu qoruyur. Allah əvvəlki kitabların qorunma-sını öz öhdəsinə götürmədi. Onları ilahiyyatçılar və yəhudilərin din alimləri öz aralarında əxlaqsız-casına əzbərlədilər və o kitablar təhrif olundu. Quranın qorunmasını isə Allah başqasına etibar etməmişdir".³¹²

Imam Ibn Kəsir isə demişdir: "Sonra Allah-təala qərara aldı ki, Peyğəmbərə Zikri nazil edən O Özüdür, O Özü də Quranı dəyişdirilmək və əvəz olunmaqdan qoruyur".³¹³

Fəxr Razi demişdir ki, bu ayənin mənası budur: "Biz bu Zikri təhrif olunmaqdan, artırılmaqdan və əskildilməkdən qoruyuruq". Buna bənzər digər ayə isə Allah-təalanın Quranın xüsusiyyəti haqqında dediyi bu ayədir: "Ona nə əvvəl, nə sonra batil daxil ola bil-məz". O sonra demişdir: "Quran Allahdan başqa bir qeyrisindən gəlmə olsaydı, insanlar onda çoxlu fərq-lər görərdilər. Soruşan olsa ki bir halda ki, Allah-təala Quranı hifz etməyi vəd etmişdi, onda əshabələr Quranın müshəfdə toplanması ilə niyə məşğul oldu-lar? Axı Allahın hifz etdiyi şeyin heç bir qorxusu yoxdur. Cavab budur ki, onların Quranı toplamaları Allah-təalanın onu qoruması səbəbindən idi. O, Quranın hifz olunmasında onların xidmətindən isti-fadə etmişdir". O sözünü belə bitirmişdir: "Əgər bir nəfər Quranı bir hərf, yaxud bir nöqtə qədər də-yişdirməyə çalışsaydı, dünya əhli ona deyərdi ki, bu, yalandır, Allah-təalanın Kəlamını dəyişdirməkdir. Hətta əgər çox hörmətli bir şeyxin belə Allah Kita-bının bir hərfində təsadüfən dili topuq vurub səhv etsəydi, uşaqlar ona deyərdilər: "Ey şeyx, səhv etdin, doğrusu belədir... Allahın "Biz də onu qoruyuruq" sözündən də məqsəd budur. Bil ki, kitablardan heç birinə belə hifzolunma qismət olmamışdır. Elə bir kitab olmamışdır ki, meydana çıxan kimi onun yazı-lışına və oxunuşuna az-çox səhvlər, təhriflər, dəyi-şiklik daxil olmasın. Allahsızların və yəhudilərin onun batil olması və korlanması haqqında çoxlu id-dialarına baxmayaraq, bu Kitabın hər növ təhrifdən qorunub saxlanmış vəziyyətdə qalması ən böyük möcüzə-lərdəndir".³¹⁴

QURANIN TƏHRİF OLUNDUĞUNU

“İSBAT EDƏN” ŞİƏ KİTABLARI

Sünnilərin Qurana dair əqidələri, onların alimл-lərinin və böyük adamlarının bu sahədə dedikləri bunlardır. Bunun əksinə olaraq, şiələr təkcə öz imamlarından və məsumlarından buna zidd olan rəva-yətlər və hədislər misal gətirməklə kifayətlənmə-miş, həm də bütün əsrlərdə bu xüsusda "Qurandakı də-yişiklik və təhriflər" adlı müstəqil kitablar yaz-mış, onları bu xəbis əqidənin yayılmasına və özləri ilə olsa, onun dəlillərlə isbatına həsr etmişlər.

Məşhur şiə bioqrafı Tusinin "əl-Fihrist" kita-bında və Nəcaşinin öz kitablarında qeyd etdikləri kimi, şiələrin şeyxi, onlar arasında nüfuz sahibi olan Əhməd ibn Məhəmməd ibn Xalid Bərqi bu mövzuda "Kitab ət-təhrif" adlı kitab yazmışdır.

Nəcaşinin qeyd etdiyinə görə, onun atası Məhəmməd ibn Xalid Bərqi də "Kitab ət-tənzil və ət-təğyir" adlı kitab yazmışdır.

Nüfuzlu şeyx, onların dediyinə görə, hədisdə səhv etdiyinə təsadüf etmədikləri Əli ibn Həsən ibn Füzal bu məsələyə "Kitab ət-tənzil min əl-Quran və ət-təhrif" adlı kitab həsr etmişdir.

Tusinin "əl-Fihrist"də qeyd etdiyi kimi, Məhəmməd ibn Həsən Seyrəfi də bu mövzuda "Kitab ət-təhrif və ət-təbdil" adlı kitab yazmışdır.

Əhməd Məhəmməd ibn Səyyar "Kitab əl-qiraat" adlı kitab yazmışdır. O, "əl-Fihrist"də və Nəcaşinin "ər-Rical"ında qeyd edildiyinə görə, tanınmış şiə təfsirçisi Ibn Mahiyarın müəllimidir.

Həsən ibn Süleyman Hilli "ət-Tənzil və ət-təhrif" kitabını bu məsələyə həsr etmişdir.

Ibn Həccam kimi tanınmış məşhur şiə təfsir-çisi Məhəmməd ibn Əli ibn Mərvan Mahiyarın bu mövzuda "Kitab qiraət Əmirəlmöminin və qiraət Əhl əl-Beyt" adlı kitabı var.

Əbu Tahir Əbdülvahid ibn Ömər Qümminin bu möv-zuda "Qiraət Əmirəlmöminin" adlı kitabı var. Ibn Şəhraşub bu kitabın adını "Məalim əl-üləma"da çəkmişdir.

Onların böyük şeyxi Əli ibn Taus özünün "Səd əs-səud" kitabında bu mövzuda başqa kitabların da adla-rını çəkir. Onlardan bir neçəsi bunlardır: "Kitab təfsir əl-Quran və təvilih və tənzilih", "Qiraət ər-Rəsul və Əhl əl-Beyt", "Kitab ər-rədd əla əhl ət-təbdil" (Bu kitabı Şəhraşub öz "Mənaqib"ində xa-tırladır), "Kitab əs-səbara".³¹⁵

Əvvəlki şiə alimləri kimi, sonrakı şiə alimləri də bu mövzuda əsərlər yazmışlar. Bunlardan hicri 1320-ci ildə vəfat etmiş Mirzə Hüseyn ibn Məhəmməd Təqi Nuri Təbərsinin məşhur "Fəsl əl-xitab fi is-bat təhrif kitab Rəbb əl-ərbab" kitabını göstərmək olar. Bu kitab şiə mühəddisinin Quranda təhriflərin olduğunu isbat etməyə dair və bunu inkar edən, yaxud özünü inkar edən kimi göstərən şiələrə cavab vermək məqsədilə geniş bəhs açdığı hərtərəfli, müfəssəl bir kitabdır. O, bu kitabdakı fikirlərini başqa bir kitabla tamamlamışdır ki, o kitab belə adlanır: "Li-rədd bəd əş-şübühat ən Fəsl əl-xitab".³¹⁶

Hindistan yarımadasında da şiələr bu batil əqi-dənin isbatı və izharına dair çoxlu kitablar yaz-mışlar. Orada yaşayan şiə alimlərindən biri bir ki-tab yazıb onu "Katiblərin buraxdığı səhvlər və Ki-tabi-mübinin ayələrinin çatışmazlığı" ("Təshif katibin və nəqs Kitab mübin") adlandırmışdır. Müəl-lifin öz adı isə Mirzə Sultan Əhməd Dəhləvidir.

Bura Seyyid Məhəmməd Müctəhid Ləknəvinin "Zərbə Heydəriyyə" əsəri, fars, ərəb və urdu dillərində yazıl-mış digər kitablar da daxildir.

Ümumiyyətlə, onların hamısının razılaşdığı bu əqidənin izahına dair kitablar yazan çox adam göstər-mək olar. Onlardan Küleyninin müəllimi Əli Ibrahim Qümmini, sonra onların hədis üzrə ən böyük şeyxi Məhəmməd ibn Yəqub Küleynini, Seyyid Məhəmmədi göstərmək olar. Seyyid Məhəmməd Kazimi "Şərh əl-vafiyyə"də ("əl-Vafiyyə" qəsidəsinin şərhində) bu məsələdən bəhs edən fəsli "Quranı bütünlüklə imam-lardan başqa heç kimin toplamaması haqqında fəsil" adlandırmışdır. Şeyx Səffar özünün "əl-Bəsair" ki-tabında "Imamlarda Rəsulullaha nazil olmuş bütün Quranın olması haqqında" adlı fəsil verir. Səd ibn Abdulla özünün "Nasix əl-Quran və mənsuxühü" ("Qura-nı dəyişdirən və onun dəyişdirdiyi") kitabında "Ayə-lərdəki təhriflərə aid fəsil" adlı bir fəsil ver-mişdir və s. və i.a.

Onların hədis, təfsir, müxtəlif əqidələr, fiqh və qanunla bağlı kitablarından biri də Böyük Quranı biabır etmək cəhdindən xali deyil. Biz isə şiələrin bu etiqadda olduqlarını inkar edənləri çağırıb on-lardan soruşuruq: "Bir halda ki siz Allahın Kitabına heç nə artırılıb ondan heç nəyin əskildilmədiyini iddia edirsiniz, onda bəs bu cür etiqadda olan adama nə deyirsiniz?

Siz onları kafir adlandırırsınızmı? Çünki belə əqidədə olmaq kafir adlanmağa layiq bir işdir. Siz də Sünnə əhlinin alimləri və başçıları kimi onun ləkəsiz, hənif millətdən xaric olduğuna qərar verir-sinizmi? Elə isə gəlin onların təqiyyədən və müsəl-manları aldatmaq üsulundan nə dərəcədə sui-istifadə etdiklərinə baxaq.

Bu, bizim şiələrin bütünlükdə Islam tarixinin əsrlərindən hər birində bu etiqadda olduqları və indi də buna inandıqları haqqında geniş bəhsimizdə sübut etdiyimiz kimi, şübhə olunmayan bir işdir. Onların bunu inkar etdikləri doğruya və həqiqətə əsaslanmır. Bu inkar müsəlmanların iradlarından və tənə edənlərin tənələrindən qaçmaq cəhdindən, yaxud onların gizli sirrin üstünün açıldığını və üstünə pərdə çəkilmiş işin faş olmasını hiss etmə-lərindən başqa bir şey deyil.³¹⁷ Yoxsa haqq iş aydınlaşar, həqiqət üzə çıxardı. Allah Müvəffəqiyyət verəndir, aləmlərin rəbbi Allaha həmd olsun...

III-cü fəsil
ŞİƏLƏR VƏ YALAN
Şiə sözünü tələffüz edər-etməz onun-la birlikdə yalan yada düşür. Sanki bu iki söz aralarında bir elə fərq olmayan iki sinonimdir və bu məzhəbin əsa-sının qoyulduğu, bu dinin yaradıldığı gündən bir-bi-rindən ayrı işlənməmişlər. Bu məzhəb yalnız yalan-dan başlamış və əsası yalnız yalanla qoyulmuşdur.

Şiələr özləri yalandan doğduqları üçün öz yalanla-rına müqəddəslik və böyüklük rəngi yaxmış, onu öz adı ilə deyil, başqa sözlə adlandırmış və bu məq-sədlə "təqiyyə" sözündən istifadə etmişlər. Onlar "təqiyyə" dedikdə batində fikirləşdiklərinin əksini bildirməyi və qəlblərində gizlətdiklərinin ziddinə olan şeyləri elan etməyi nəzərdə tuturlar. Onlar "təqiyyə"yə əməl etməkdə o qədər hədlərini aşmışlar ki, nəhayət, onu öz dinlərinin əsasına, öz qanunların-dan birinə çevirib, onlarda məsum (günahsız, pak) sayılan imamlarından birinə aid etmişlər. Onların Buxarisi Məhəmməd ibn Yəqub Küleyni rəvayət edir ki, şiələrin iddia etdiklərinə görə, onların beşinci imamı Əbu Cəfər demişdir: "Təqiyyə mənim və ata-babamın dinindəndir, təqiyyəsi olmayanın imanı yoxdur".³¹⁸

Küleyni həmçinin Əbu Ömər Əcəminin belə dediyi-ni rəvayət etmişdir: "Bir dəfə Əbu Abdulla əley-hissəlam mənə dedi: "Ey Əbu Ömər, dinin onda doqquzu təqiyyədədir, təqiyyəsi olmayanın dini yoxdur".³¹⁹

Küleyni öz "Səhih"ində daha irəli gedib Əbu Bəsi-rin belə dediyini rəvayət etmişdir: "Əbu Abdulla əleyhissəlam dedi ki, təqiyyə Allahın dinindəndir. Mən soruşdum: "Lap Allahın dinindəndir?" O dedi: "Bəli, Allaha and olsun ki, Allahın dinindəndir".³²⁰

Budur onların inandıqları dinləri, bəslədikləri etiqadları. Göründüyü kimi, o, həqiqəti gizlətməkdən və batili izhar etməkdən başqa bir şey deyil. Onlar bu münasibətlə bir hədis də qondarıb danışmışlar: "Süleyman ibn Xalid demişdir: "Bir dəfə Əbu Ab-dulla əleyhissəlam mənə dedi: "Ey Süleyman, siz elə bir dindənsiniz ki, kim onu gizlətsə, Allah onu əziz-lər, kim onu bildirsə, Allah onu zəlil edər".³²¹

O söz bu sözlə necə bir araya sığa bilər: "Ey Peyğəm-bər, Rəbbindən sənə nazil olanları təbliğ et, əgər bunu etməsən, Onun tapşırığını yerinə yetirməmiş olarsan".³²²

Qüdrət və Cəlal sahibi Allah bununla əlaqədar bu-yurmuşdur: "Sənə olunmuş əmrə tabe ol və müşrik-lərdən üz döndər".³²³

Allahın əleyhissəlam Rəsulu Vida həccində Onun dinini elan etmiş, kəlamını izhar etmiş və demiş-dir: "Ey insanlar, mənim sözüm sizə çatdırılıb?" Demişlər: "Bəli". Rəsulullah demişdir: "Allah, özün şahid ol! Qoy burada olanlar olmayanlara çatdırsın. Ola bilər, sözü başqasından eşidən onu deyən adamdan eşidəndən yaxşı başa düşsün".³²⁴

Peyğəmbər səlləllahü əleyhi və səlləm daha sonra demişdir: "Allah bir təzə əmr verəndə birimiz ondan bir şey eşidib onu adamlara eşitdiyi kimi çatdırdı ki, bəlkə, onu başqasından eşidən ona həmin sözü deyən adamdan daha yaxşı başa düşər".³²⁵

Əleyhissəlam demişdir: "Bir dənə də olsa, məndən eşitdiyiniz ayə təbliğ edin".³²⁶

Allah-sübhanəhü və təala öz peyğəmbərlərini və rəsullarını bu kəlamı ilə mədh etmişdir: "Onlar Allahın tapşırıqlarını təbliğ edib Ondan qorxan, Allahdan başqa heç kimdən qorxmayan kəslərdir".³²⁷

Allah Rəsulullah səlləllahü əleyhi və səlləmin əshabələrini də mədh edib onlar haqqında belə demiş-dir: "Möminlərdən elələri var ki, Allahla olan əhdlərinə sadiq çıxmışlar. Kimi bu yolda canından keçmiş, kimi də öz əhdini dəyişmədən növbəsini göz-ləməkdədir ki, Allah öz əhdinə sadiq olanlara onla-rın sədaqətinə görə mükafat versin və münafiqlərə, istəsə əzab versin, istəsə onların tövbəsini qəbul et-sin. Həqiqətən, Allah Bağışlayan və Rəhm edəndir".³²⁸

Allah həmçinin demişdir: "Onlar tənə edənin tənəsindən qorxmurlar".³²⁹

Allah münafiqləri onların yalanına görə qınamış və demişdir: “Əgər münafiqlər sənin yanına gələndə desələr ki, biz sənin Allahın rəsulu olduğuna şəha-dət edirik, Allah sənin həqiqətən Onun rəsulu oldu-ğunu bilir, Allah ona da şahiddir ki, münafiqlər yalançıdırlar”.³³⁰

Allah münafiqlərin təsvirini belə vermişdir: “Onlar iman gətirənlərlə rastlaşanda iman gətirib deyirlər ki, biz iman gətirdik. Elə ki öz şeytanları ilə xəlvətdə qaldılar, deyirlər ki, biz sizinləyik. Lakin biz iman gətirənləri dolayırıq”.³³¹

Allah sonra münafiqlərin cəzasını bəyan etmiş və demişdir: “Münafiqlər Cəhənnəmin ən aşağı təbə-qəsindədirlər, sən onlara yardım edən bir kəs tapmazsan”.³³²

Buxari və Müslimin rəvayət etdikləri kimi, Rəsu-lullah səlləllahü əleyhi və səlləm yalanı qadağan et-miş və pisləmiş, doğrucul olmağı əmr etmiş və mədh etmişdir: “Siz doğrucul olmalısınız, doğru mömin-liyə aparır, möminlik isə Cənnətə. Nə qədər ki in-san doğru danışır və doğrudan əl çəkmir, o, Allahın yanında doğruçu kimi qələmə alınır. Özünüzü yalandan gözləyin! Yalan əxlaqsız işlərə, əxlaqsızlıq isə Cə-hənnəmə aparır. Nə qədər ki insan yalan danışır və yalandan əl çəkmir, o, Allahın yanında yalançı kimi qələmə alınır”.³³³

Süfyan ibn Abdulla Səqəfinin belə dediyi rəvayət olunur: “Mən Rəsulullah səlləllahü əleyhi və səllə-min belə dediyini eşitmişəm: “Sən sənə inanan qar-daşına yalandan bir əhvalat danışıb onu aldatsan, ən böyük cinayət işləmiş olarsan”.³³⁴

TƏQİYYƏ ONLAR ÜÇÜN AYRILIQDA

BİR DİN VƏ ŞƏRİƏTDİR
Bu, müsəlmanların Allahın əmrinə və Onun Rəsulu səlləllahü əleyhi və səlləmin vəsiyyətinə əsasən gəl-dikləri nəticədir. Belə ki, şiələr yalanı etiqadlar sırasına, hətta əsas etiqadlardan biri kimi daxil etmişlər.

Budur onların doğrucul adlandırdıqları, onların mühəddislərinin şeyxi Məhəmməd ibn Əli ibn Hüseyn ibn Babveyh Qümmi özünün məşhur “əl-Itiqadat” risa-ləsində deyir: “Təqiyyə vacibdir, ona əməl etməyən namaz qılmayana bərabərdir”. O, başqa bir yerdə de-mişdir: “Təqiyyə elə bir borcdur ki, Müdafiəçi zühur edənədək onu aradan götürmək olmaz. Kim onu imamın zühurundan əvvəl tərk etsə, Allah-təalanın dinindən, imamilik dinindən çıxmış, Allaha, Onun Rəsuluna və imamlara müxalif olmuş olar. Sadiq əleyhissəlamdan Qüdrət və Cəlal sahibi Allahın “Allahdan ən çox qor-xan onun yanında ən hörmətli olar” kəlamı haqqında soruşmuşlar. O demişdir ki, “ətqaküm” yox, “əmə-lüküm bi-t-təqiyyə” (yəni “Allahdan daha çox qorxan yox, “təqiyyəyə daha çox əməl edən”) olmalıdır.³³⁵

Təqiyyə necə də onların etiqad etdikləri əsas şey-lərdən olmasın ki, onlar bu sözləri yalandan və na-haqdan Rəsulullaha aid edirlər: “Təqiyyəsi olmayan mö-min başı olmayan cəsəd kimidir”.³³⁶

Onlar özlərinin dedikləri kimi, birinci məsum imamları olan Əli ibn Əbu Talibin (Allah ondan razı olsun!) belə dediyini nəql etmişlər: “Təqiyyə mömin adamın özünü və öz qardaşlarını günahkar adamlardan qorumaq üçün ən yaxşı əməllərdəndir”.³³⁷

Üçüncü imam Hüseyn ibn Əlinin isə belə dediyini rəvayət edirlər: “Təqiyyə olmasaydı, dostumuzu düşmə-nimizdən ayıra bilməzdik”.³³⁸ Sanki yalan şiələri tanımaq üçün bir meyardır.

Dördüncü imamdan — Əli ibn Hüseyndən onun belə dediyi rəvayət olunur: “Allah bu dünyada və axirətdə mömin adamın iki günahdan — təqiyyəyə əməl etmə-məkdən — sən bir günaha bax! — və qardaşlarının hüququnu tapdalamaqdan başqa, hər bir günahını bağışlayır və onu günahlardan təmizləyir”.³³⁹

Beşinci imamın — Baqir kimi tanınmış Məhəm-məd ibn Əli ibn Hüseynin belə dediyi rəvayət olun-muşdur: “Mənə təqiyyədən əziz nə ola bilər; təqiyyə möminin Cənnətidir”.³⁴⁰

O həmçinin demişdir: “Üzdə (yəni zahirdə) onlarla qaynayıb-qarışın, içdə (yəni batində) onlara müxalif olun”.³⁴¹ “Bu, uşaq kimi hərəkət etmək olsa da, belə edin”.³⁴²

Altıncı imam — Sadiq kimi tanınmış Əbu Ab-dulla künyəli (ləqəbli — tərc.) Cəfər ibn Baqirin belə dediyi rəvayət olunmuşdur: “Ey Həbib (ravinin adıdır - tərc.), Allaha and olsun ki, mənim üçün təqiy-yədən sevimli bir şey yoxdur! Kim təqiyyəyə əməl etsə, Allah onu yüksəklərə qaldırar, kim təqiyyəyə əməl etməsə, Allah onu yüksəklərdən endirər”.³⁴³

Yeddinci imam Musa ibn Cəfərin öz müridlərindən biri Əli ibn Süveydə belə yazdığı rəvayət olunur: “Bizim haqqımızda eşitdiyin, yaxud bizə aid edilən bir şey haqqında “bu batildir” demə. Əgər sən bunun əksini bilirsən, bil ki, bizim onu nə üçün dedi-yimizi, nə vəchlə etdiyimizi bilmirsən. Mən sənə nə desəm, inan, sənə nə sirr açsam, onu faş etmə”.³⁴⁴

Səkkizinci imam — Əli ibn Musanın belə dediyi rəvayət olunur: “Allahpərəst olmayanın dini yoxdur, təqiyyəyə əməl etməyənin imanı. Allah yanında ən hör-mətliniz təqiyyəni ən çox gözləyəninizdir”. Ondan so-ruşmuşlar ki, ey Rəsulullah övladı, bu nə vaxtadək belə olacaq? O demişdir ki, məlum vaxt çatan günə-dək; o bizim Müdafiəçimizin zühur edəcəyi gündür. Kim bizim Müdafiəçimizin zühur etməsindən əvvəl təqiyyədən əl çəksə, o bizdən deyil”.³⁴⁵

Budur, onların yalana münasibətləri, onu müqəddəs-ləşdirmələri və bu işdə hədlərini aşmaları göz qa-bağındadır. Bundan sonra da kiminsə onlara etimad etməsi, onların sözünə inanması, onlarla birgə get-məsi, onlarla razılaşması mümkündürmü? Hindistanlı şiə alimi Imdad Imam çox haqlı olaraq demişdir: “Imamilik məzhəbi və Sünnə əhlinin məzhəbi müxtə-lif istiqamətlərdə axan iki bulaqdır ki, Qiyamət gü-nünədək beləcə bir-birindən daha da uzaqlaşaraq axa-caqlar. Onları birləşdirmək heç vaxt mümkün deyil”.³⁴⁶

Xətib (Allah ona rəhmət eləsin!) özünün risaləsini belə adlandırmaqda düzgün hərəkət etmişdir: “Isnə əşəri imami şiə dininin üzərində durduğu əsasların qalın xətləri və onların bütün məzhəbləri və firqə-ləri ilə Islamın qanunları arasında yaxınlaşmanın qeyri-mümkünlüyü”.

Axı doğru ilə yalan bir yerə necə sığar? Doğruçu ilə yalançı necə bir yerə toplaşa bilər? Özü də sa-dəcə yalançı yox, yalanı zəruri bir şey, özü üçün vəzi-fə bilən, bununla da kifayətlənməyib onu Allaha yaxınlığın ən böyük şərtlərindən hesab edən bir yalançı ilə.