Diaqnostika və texniki xiDMƏT

Natamam tabalma- tərkibində istənilən dərəcədə karbonlu polad hissələr 750-7600C-yə qədər qızdıralaraq bu temperaturda müəyyən müddət saxlanaraq yavaş-yavaş soyudulur. Bu növ tabalma döymə,yayma, metal hissələrin daxili gərginliklərini aradan götürmək və emal olunma qabiliyyətlərini yaxşılaşdırmaq üçündür.

Normallaşdırma tam tabalmanın bir növüdür və fərqi ondadır ki, hissə qızdırıldıqdan sonra bu temperaturda 5-6 saat saxlanılır və sonra havada soyudulur. Normallaşdırmanın məqsədi metalın mikrostrukturunun və emal olunmasının yaxşılaşdırılması, pərçimlənmələrin aradan götürülməsi (doğranıldıqdan sonra) və sonrakı termiki emala hazırlamaqdır. Normallaşdırma sementləmə əməliyyatından sonra metalın strukturunu yaxşılaşdırır.

Tablandırma (tabartırma, sulama) termiki emalının məqsədi metalın bərklik, möhkəmlik, yeyilməyə qarşı davamlılıq kimi mexaniki xassələrini yüksəltməkdir. Bunun üçün hissə metalın markasından asılı olaraq 770-8500-yə qədər qızdırılır. Bu temperaturda hissə metalın səthinin sahəsindən və kimyəvi tərkibindən asılı olaraq təyin olunmuş müddət qədər saxlanılır və sonra, suda, yağda, duzların su məhlulunda (və ya digər mayelərdə) tez soyudulur.

Tablandırma (tabartırma, sulama) termiki emalının məqsədi metalın bərklik, möhkəmlik, yeyilməyə qarşı davamlılıq kimi mexaniki xassələrini yüksəltməkdir. Bunun üçün hissə metalın markasından asılı olaraq 770-8500-yə qədər qızdırılır. Bu temperaturda hissə metalın səthinin sahəsindən və kimyəvi tərkibindən asılı olaraq təyin olunmuş müddət qədər saxlanılır və sonra, suda, yağda, duzların su məhlulunda (və ya digər mayelərdə) tez soyudulur.

Mürəkkəb konfiqurasiyalı hissələrin termiki emalı zamanı catların, əyilmə və qabarma hallarının baş verməməsi üçün oilləli (fasiləsiz) tablama üsulundan istifadə olunur. Bunun üçün hissələr əvvəlcə temperatutu 200-300oC olan suda ondan sonra ətraf mühitin temperaturuna qədər yağda soyudulur. Bu zaman yüksək bərklik (HB500-600) yeyilməyə qarşı davamlılığa bərabər aşağı özlülük və plastiklik alınır. Yüksək bərklik, möhkəmlik, yeyilməyə qarşı davamlılıq və eyni zamanda hissənin özəyində yüksək özlülük alınması üçün səthi tablama üsulunan istifadə olunur.