Davraniş pozuntusu zamani təTBİq olunan diaqnostik metodlar

DAVRANIŞ POZUNTUSUNUN DİAQNOSTİKASINDA cat-IN TƏTBİQİ

PSİXOLOQ: ÜLVİYYƏ NƏHMƏTOVA

BAKI - 2022

PSİXOLOGİYA ELMİ – TƏDQİQAT İNSTİTUTU

CAT (Children`s Apperception Test)

• Validliyi yüksək olan bir testdir. Uşaq şəxsiyyəti dəyişikliyə və inkişafa daha çox meyilli olsa da, bu testin təhlili zamanı ümumi motivasiyalar müzakirə olunur, eyni zamanda hər stimul materiala verilmiş individual cavablar təhlil olunur və digər cavablarla müqayisə edilir.

• DR.Cris tərəfindən hazırlanıb
• Lamond tərfindən rəsmlər çəkilib
• Rəsimlər verilmiş mövzulara görə çəkilmişdir
• 3-10 yaşı əhatə edir
• Heyvanlarla bağlı 10 rəsimdən ibarətdir
• Cinsiyyət fərqi yoxdur.
• 50-60 dəq müddətində aparılır.

C.A.T.

• Qidalanma problemini
• Valideynlərə və onların yerinə qoyduğu şəxslərə qarşı, münasibətini, davranışlarını, duygu və düşüncələrini üzə çıxarır.
• Uşaqların qrupda, məktəbdə, evdəki reaksiyalarına təsir göstərən faktorların müəyyən edilməsində çox əlverişlidir.
• Uşaq Şəxsiyətinin dinamikasını
• Bacı qardaş qısqanclıq vəziyətləri və münasibətlərini
• Həmyaşıd münasibətləri, rəqabət hissi
• Tualet problemi və təlimini
• Uşaq aqresiyası, qorxuları, inadkar tutumları
• İç dünyası, emosiyaları haqda bilgi verir
• Uşaqların davranışlarının altında yatan psixoloji məqamları üzə çıxarır.

C.A.T. MƏQSƏDİ

• Əvvəlcə uşaqla isti əlaqə qurulmalıdır.
• Mümkün olduqca test şəklində yox oyun şəklinə verilməlidir
• Uşağa qazanıb, məğlub olmaq kimi qaydaların olmadığı izah edilməli
• Verilən cavablar hərfi hərfinə qeyd edilir, Dəyərləndirmə aparılır.
• Uşaqdan nələr gördüyünü, heyvanların nə etdiyin, bəzi hallarda əvvəl nə olduğu və sonra nə olacağını soruşula bilər
• Bütün hekayə bitəndən sonra geriyə qayıdıb önəmli hissələr üzərində durula bilər
• Suallar sonra da verilə bilər əgər uşaq ilişirsə, tutulursa

C.A.T. Təlimat

1. «indi səninlə bir oyun oynayacıq. Sənə bəzi kartlar göstərəcəm və bunlara uygun hekayələr danışmağını istəyirəm. Bu hekayələrin doğru və yalnışı yoxdur. Mənim üçün önəmli olan sənin nələr anlatdığındır. Danışdıqlarını unutmamaq üçün burda qeyd edəcəm. Yorulanda deyə bilərsən. Fasilə verə bilərik. Hazırsan başlayaq.” Formasındadır.
2. «indi sənə tək tək bəzi şəkillər göstərəcəm. Bunların hər birinə mənə bir hekayə danışmağını istəyirəm. Bu şəkillərdə daha öncə nə olub, burdakı şəxslər nə düşünür, nə hiss edirlər, nə deyirlər, daha sonra nə olacaq? Qaydalara bağlı olması önəmli deyil, qarışıq ola bilər. Bu hekayələr aramızda qalacaq, buna görə ağlına gələn hər şeyi qorxmadan deyə bilərsən. Bu rəsmlərə baxaraq bir hekayə anlatmanı istəyirəm. Mən də dediklərini qeyd edəcəm»

Təlimat

• Hekayənin sonunda nə etdi, nə hiss edir, nə olacaq kimi suallar soruşulur.
• «10 şəkildən ən çox bəyəndiyini seç, ona ad seç, nə üçün onu seçdiyini və nə üçün bəyəndiyini de»
• «sənin xoşuna gəlməyən şəkli göstər. Hansı ki onu atmaq istəyirsən. Əgər sən rəssam olsaydın rəsmi necə dəyişərdin?, nə əlavə edərdin, nə silərdin?»
• 2, 3, 4, 5 - ci kartlar valideyn münasibətlərinə,
• 1, 4, 5-ci bacı qardaş əlaqəsinə,
• 5, 6-cı kartlar valideyler arasındakı cinsi əlaqələrə,
• 7-ci kart aqresiyaya,
• 10-cu kart təmizlik vərdişlərinə işarədir.