Daş DÖVRÜ haqqinda biLİNMƏYƏNLƏR



Yüklə 362,05 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə7/14
tarix11.04.2018
ölçüsü362,05 Kb.
#37758
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   14

24

Düşünən İnsan, Sentyabr 2016

www.dasdovru.elmisaytlar.com

Cənubi  Afrika  sahillərindəki  Blombos 

mağaralarında aparılan qazıntılar nəticəsində 

əldə edilən sübutlar insanın 

təkamülü ssenarisini bir daha 

alt üst etdi. “Daily Telegraph” 

qəzeti mövzu ilə bağlı xəbəri 

“Daş dövrü adamı o qədər 

də sadəlövh deyildi (Stone 

Age Man Wasn’t So Dumb)” 

başlığı altında verilmişdi. 

Məsələn,  “BBC  News” 

məsələni belə şərh etmişdi: 

“Alimlər düşünür ki, bu tapıntı 

həmin dövr üçün müasir olan 

düşüncə metodlarının təxmin 

ediləndən çox daha əvvəl 

meydana gəlmiş olduğunu 

göstərir”.

1

Blombos mağaralarında bundan 80-100 min il 



əvvəlinə aid torpaq boya qəlibləri tapılmışdı. Bu 

qəliblərin həm bədən, həm də sənət əsərlərinin 

rənglənməsində istifadə 

edildiyi təxmin edilirdi. Bu 

tapıntıdan əvvəl alimlər 

insanın düşünmə, qavrama 

və istehsal bacarığının 

inkişaf etdiyini göstərən 

dəllilərin ən tez 35 min il 

əvvəl meydana çıxdığını 

irəli sürürdülər. Tapılan 

bu qəliblər isə sözü gedən 

iddianı tamamilə sarsıtdı. 

Təkamülçü alimlərin guya 

ibtidai, hətta yarı meymun 

olaraq adlandırdıqları bu 

dövrün insanları sanki 

dövrümüzün insanları kimi qavrama və istehsal 

etmək qabiliyyətinə malikdir. 

BLOMBOS MAĞARASINDA

TAPILAN ƏSƏRLƏR İNSANIN TƏKAMÜLÜ 

SSENARİSİNİ BİR DAHA ALT-ÜST EDİR!

“Alimlər  düşünür  ki,  bu  tapıntı 

həmin dövr üçün müasir olan düşüncə 

metodlarının təxmin ediləndən çox daha 

əvvəl meydana gəlmiş olduğunu göstərir”

“Daş  dövrü  adamı  o  qədər  də 

sadəlövh deyildi (Stone Age Man Wasn’t 

So Dumb)”



25

Düşünən İnsan, Sentyabr 2016

Düşünən İnsan, Sentyabr 2016

QAYADA QABARTMALAR (RELYEF 

TƏSVİRLƏR) VƏ QAYA ÜSTÜ RƏSMLƏR  

TƏKAMÜLÇÜLƏRİ HEYRƏTƏ GƏTİRİR

ŞİMALİ AFRİKADA

Təxminən 7 min illik olan bu zürafə formalı 

qabartmalar görənlərə sürünün hərəkətdə olduğu 

hissini verən mükəmməllikdə canlandırılmışdır. Bu 

əsərin düşünmə qabiliyyətinə malik, mühakimə 

etməyi bacaran, öz fikirlərini ifadə edə bilən, istehsal 

qabiliyyətli, incəsənət haqqında anlayışlı insanlar 

tərəfindən ərsəyə gətirildiyi çox açıq görünür.

Daha bir misal, təxminən 7 min illik bu rəsmdə, 

musiqi alətində ifa edən bir insan görünür. Yandakı 

digər şəkildə isə, Botsvanada yaşayan Dzu adlı yerli 

əhalidən bir nəfərin buna bənzər musiqi alətində 

ifadə etdiyini görürük. 7 min il əvvəl istifadə edilən 

bir musiqi alətinə çox oxşayan alətin bugünkü gündə 

də istifadə edilməsi diqqət çəkir. Bu darvinistlərin 

iddiasını məhv edən misallardan biridir. Darvinizmin 

iddia etdiyi kimi mədəniyyət həmişə inkişaf etmir, 

bəzən də minlərlə il eyni qalır. Bu adam 7 min il 

ərzində var olan bir musiqi alətini istifadə etməyə 

davam edərkən, dünyanın o biri ucunda ən son 

musiqi alətləri ilə simfoniyalar bəstələnir və hər 

iki mədəniyyət eyni dövrə aiddir. 




Mağaranın ilk fotoşəkilləri mütəxəssislər qədər ictimaiyyəti də heyrətləndirdi. 

On illər ərzində akademik fəaliyyətdə olanlar incəsənətin ibtidai cızma 

qaralardan canlı naturalist rəsmlərə doğru mərhələli şəkildə inkişaf et-

diyini irəli sürürdülər... Daha məşhur mağaralarda olan rəsmlərin yaşının 

təxminən iki qatına bərabər yaşlı Şovedəki rəsmlər, sadəcə, tarixdən əvvələ 

aid incəsənətin mövcud olduğu ən yüksək nöqtəni deyil, eyni zamanda, 

incəsənətin bizə məlum olan ən qədim başlanğıcını təmsil edirdi.

2

26



Düşünən İnsan, Sentyabr 2016

www.dasdovru.elmisaytlar.com

ŞOVE MAĞARASINDAKI

QEYRİ-ADİ RƏSMLƏR

Şove mağarası 1994-cü ildə kəşf edildi və tapılan rəsmlər elm aləmində böyük əks-səda 

doğurdu. Bundan əvvəl, Ardeşdəki (Ardeche) sənət əsərləri, Laskodakı (Lascaux) 20 min illik 

rəsmlər və yaxud da İspaniyada Altamiradakı 17 min illik əsərlər də marağa səbəb olmuşdu

lakin Şovedəki (Chauvet) əsərlər çox-çox əvvələ aid idi. Karbon-14 üsulu ilə aparılan yaş 

müəyyən etmə testi nəticəsində, bu rəsmlərin təqribən 35 min illik olduğu məlum oldu. 

“National Geographic” jurnalında Şovedəki əsərlərlə əlaqədar aşağıdakı şərh verilmişdi:




Şove mağarasındakı şir paneli (36.000 il):

Bu panelə hər biri bütün diqqtəini şikar 

üzərində cəmləmiş kimi görünən on şir 

başı əks olunub. Lakin müvafiq qaydada 

yerləşdirilmi. məşəl və ya lampa işığında  

bu on şir flip-kitab və ya multiplikasiya filmi 

fraqmenti kimi hərəkət edən bir bəlkədə 

iki-üç şir kimi görünür.  

(National Geographic  

Azərbaycan, Yanvar 2015)

Şove mağarası, 8 ayaqlı Bizon. Fransa, 36.000 il

Şove mağarası, Kərgədan. Fransa, 36.000 il

27

Düşünən İnsan, Sentyabr 2016



Düşünən İnsan, Sentyabr 2016


28

Münhen Universitetindən tədqiqatçı 

dr. Mixael Rappenqlük  (Micheal Rap-

penglueck) Lasko mağaralarında 

apardığı tədqiqatlar nəticəsində 

bu mağaraların divarlarında olan 

rəsmlərin astronomik məna daşıya 

biləcəklərini müəyyən etmişdir. 

Mağaranın divarlarında olan fiqur-

lar fotoqrammetriyadan istifadə 

edilib kompyuter vasitəsilə bir daha 

təkmilləşdirilmiş və əmələ gələn 

həndəsi çertyoj dairələrin, bucaqların 

və düz xətlərin hər birinin bir məna 

kəsb etdiyini göstərmişdir. Kompy-

uter vasitəsilə həyata keçirilən hesab-

lamalara ekliptik əyrilik, gecə-gündüz 

bərabərliyi ilə öz oxu ətrafında dönməsi, 

ulduzların nizamlı hərəkətləri, Ayın və 

Günəşin diametrinin və radiusunun 

ölçüləri, kainatdakı bütün sınma və 

sıxılmalarla əlaqədar bütün mənalar 

əlavə edilmişdir. Aparılan tədqiqatlar 

nəticəsində bu çertyojların bəzi ul-

duz topalarına və Ayın müəyyən 

hərəkətlərinə işarə etdiyi aydın 

olmuşdur. BBC kanalı elm və texni-

ka bölümünə aid mövzu ilə əlaqədar 

aşağıdakı məlumatları vermişdir:

LASKO MAĞARALARINDA

ASTRONOMİYA XƏRİTƏLƏRİ

Düşünən İnsan, Sentyabr 2016

www.dasdovru.elmisaytlar.com



Yüklə 362,05 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   14




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə