Azərbaycan respublikasi

11 

 

hostinql

ərdə, kitabxananın saytında və sosial şəbəkələrdə yer-

l

əşdirilir. Buktreylerlərin  hazırlanması  üçün  kitabın,  janrın, 

süjet x

əttinin seçilməsi, video formatın təyin edilməsi, buktrey-

le

rin  proqramda  yazılması  və  saytda yerləşdirilməsi  lazımdır. 

Buktreyler bir q

ədər az xərc tələb edir və  onları  müstəqil 

şəkildə hazırlamaq mümkündür. Mart soyqırımı ilə bağlı kitab-

lar önc

ədən seçilməli, müəllif,  kitabın  sərlövhəsi,  kitabdan 

seçil

miş qısa mətnlər, sitatlar, kitabın üz qabığı və xülasə yazıl-

ma

lı, ssenari hazırlanmalı və müvafiq proqramda yığılmalıdır. 

Bu cür buktreylerl

əri  kitabxanaçı  fondundakı  kitabları  geniş 

t

əbliğ  etmək  üçün  özü  hazırlaya  və  ya fəal  oxucuların  kömə-

yind

ən istifadə  edə  bilər.  Həmçinin, buktreylerlərin  hazırlan-

ma

sı  üzrə  oxucular arasında  müsabiqə  də  təşkil  etmək olar. 

M

əqsəd  Mart  soyqırımı  ilə  bağlı  kitabları  oxucular  arasında 

t

əbliğ  etmək,  tarixi  faktları,  erməni vəhşiliklərini təkcə  ölkə 

daxilind

ə deyil, bütün dünyaya çatdırmaqdan ibarətdir. 

Virtual (elektron) kitabxana sərgiləri. Tarixi həqiqətlərin 

geniş  kütlələrə  çatdırılmasında  virtual  sərgilər mühüm rol 

oyna

yır.  Virtual  sərgilərin  bir  sıra  üstünlükləri  var:  İnternet 

vasitəsilə dünyanın hər yerində sərgi ilə tanış olmaq imkanının 

olma

sı,  sərgidə  daha  çox  kitabın  təqdim  edilmə  imkanı  və 

kitab

lar haqda annotasiyaların verilməsi sərgini daha məlumatlı 

edir. 

Virtual s

ərgilər qısa formatda – yalnız kitabın üz qabığı və 

biblioqrafik t

əsviri;  

standart formatda – 

kitabın  üz  qabığı,  biblioqrafik  məlu-

matlar, m

əzmunu, annotasiyası;  

geniş  formatda  –  standart formata əlavə  olaraq təqdim 

edil

ən  kitabdan  qısa  fraqment,  kitabın  elektron  versiyasına 

hiperisnad (

əgər varsa), mənbənin özündə verilən müəllif haq-

qında  əlavə  məlumat, audio və  video  materiallarla  müşayiət 

olunan biblioqrafik t

əsvir təqdim edilə bilər. 

Prezident  İlham  Əliyev  Azərbaycan tarixinə  dair  araşdır-

ma

ların  daha  da  dərinləşdirilməsini, xüsusilə  soyqırımlarına 

---

12 

 

dair t

ədqiqatların genişləndirilməsini hər zaman diqqət mərkə-

zind

ə  saxlayır.  1918-1920-ci illərdə  azərbaycanlılara  qarşı 

soyqırımı cinayətlərinin tədqiqi sahəsində son illər bir sıra elmi 

araşdırmalar  nəşr  edilmişdir.  Nəşr  olunan  əsərlərin təbliği 

müasir dövrd

ə olduqca mühüm əhəmiyyət daşıyır. Bu məqsəd-

l

ə  nəşr  edilən  kitabların  sərgisini  hazırlamaq  məqsədəuyğun 

olar. Nümun

ə:

 

Başlıq:  31 Mart  –  ötən 100 il (və  ya  Erməni xisləti  - 

insanlığa sığmayan cinayət) 

Sitat:  Bu gün dövl

ətimiz və xalqımız qarşısında azərbay-

can

lılara qarşı əsrlər boyu aparılan soyqırımı siyasəti haqqında 

h

əqiqətləri dünyaya yaymaq, beynəlxalq ictimai fikirdə 

ədalətin bərqərar  olmasına  nail  olmaq,  soyqırımı  siyasətinin 

ağır  nəticələrini  aradan  qaldırmaq  və  bir daha təkrar 

olunmaması üçün ciddi tədbirlər görmək vəzifəsi durur. 

Heyd

ər Əliyev,  

ümummilli lider

 

 

 

İzahlı mətn: Mart hadisələri zamanı Bakı, Şamaxı, Muğan, 

Quba v

ə Lənkəranda 50 min azərbaycanlı xüsusi amansızlıqla 

q

ətlə yetirilmiş, 10 minlərlə insan öz torpaqlarından qovulmuş-

dur. T

əkcə Bakıda erməni terrorçuları tərəfindən öldürülənlərin 

sayı  30  minə  çatmışdır.  Şamaxı  qəzasında  58,  Qubada  122, 

Qara

bağın  dağlıq  hissəsində  150, Zəngəzurda  115,  İrəvan 

quberniyasında  211,  Qars  əyalətində  isə  92 kənd tamamilə 

yerl

ə yeksan edilmişdir. Şamaxı qəzasında 7 min nəfər öldürül-

müşdür ki, onlardan 1653 nəfəri  qadın,  965-i  uşaq  olmuşdur. 

Az

ərbaycanın tarixi ərazisi olan İrəvan quberniyasında 1920 ev 

yandırılmış, 132 min nəfər isə qətlə yetirilmişdir. 

•

 

Soyqırım muzeyi /Azərbaycan Respublikası Hərbi Pro-

ku

rorluğu, AMEA  A.A.Bakıxanov  adına  Tarix İnstitutu;  layi-

h

ənin rəhb.: X.R.Vəliyev, Y.M.Mahmudov; red. heyəti: 

X.R.V

əliyev; ön sözün müəl. X.R.Vəliyev.-  Bakı:  Hərbi 

N

əşriyyat, 2017.- 152 s. 

---

13 

 

•

 

Az

ərbaycan  xalqına  qarşı  1918-ci  il  soyqırımları 

/

AMEA  A.A.  Bakıxanov  adına  Tarix  İnstitutu,  Azərbaycan 

Respublikası  Hərbi  Prokurorluğu;  red.  heyəti: Y.M.Mahmu-

dov; layih

ənin rəh.: Y.M.Mahmudov, X.R.Vəliyev; elmi red., 

ön sözün mü

əl. Y.M.Mahmudov.- Bakı: Azərbaycan Tarixçilə-

ri İctimai Birliyi, 2016.- 408 s. 

•

 

Az

ərbaycanlıların  soyqırımı:  ermənilərin azərbaycanlı-

lara  qarşı  soyqırım  siyasəti və  onun  acı  nəticələri: 1918-ci il 

Mart soyqırımının ildönümü münasibətilə keçirilən elmi-prak-

tik  konfransın  materialları  /E.Ə.Əzizov; Səbail  Rayon  İcra 

Hakimiyy

əti, Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti, Yeni 

Az

ərbaycan Partiyası Səbail Rayon Təşkilatı.- Bakı: Müəllim, 

2017.- 181 s. 

I Bölm

ə: Qubada Mart soyqırımı 

Sitat:

 

1918-ci ilin mart-

iyul aylarında erməni quldur dəstə-

l

əri Azərbaycanın  demək olar ki, bütün ərazilərində  dinc 

əhaliyə qarşı soyqırımı törətmişlər. Beş ay ərzində 50 mindən 

çox  soydaşımız  erməni  faşizminin  qurbanı  olmuşdur.  Bakıda, 

Quba q

əzasında,  Şamaxıda,  Qusarda,  İrəvanda,  Naxçıvanda, 

Z

əngəzurda,  Qarabağda,  Lənkəranda, demək olar ki, bütün 

Az

ərbaycan torpaqlarında bizə qarşı soyqırımı törədilmişdir. 

İlham Əliyev,  

Az

ərbaycan Respublikasının Prezidenti 

 

İzahlı mətn: Fövqəladə Təhqiqat Komissiyasının material-

la

rından  məlum olur ki, 1918-ci  il  mayın  1-də  Qubaya girən 

daşnak-bolşevik birləşmələrinin sayı 5 mindən artıq olmuşdur. 

Ona gör

ə  də  onlar  silahsız  dinc  əhaliyə  azğınlıqla  divan  tuta 

bilmişdilər. Həmin  azğınlığın  miqyasını  təsəvvür etmək üçün 

iki gün 

ərzində yalnız Quba şəhərində 4 minədək müsəlmanın 

öldürüldüyünü  xatırlamaq  kifayətdir. Bu rəqəm  Quba  şəhər 

əhalisinin beşdə biri demək idi. 

•

 

Quba  şəhərində  “Soyqırım  memorial  kompleksi”nin 

yaradılması  haqqında:  Azərbaycan  Respublikası  Prezidentinin 

---