Azərbaycan respublikasi məDƏNİYYƏt və turiZM
Yüklə 1,21 Mb. Pdf görüntüsü
|
26 Elçin Əfəndiyevin irsinin təbliği üçün ədəbi-bədii gecələrin keçirilməsi zəruridir. Gecəni ―MöhtəĢəm qələmin möcüzələri‖ baĢlığı ilə adlandırmaq olar. Tədbirin ssenarisini sizə təqdim edirik: Tədbirin əvvəlində iştirakçılara Elçin Əfəndiyevin yaradıcılığından bəhs edən slayd təqdim olunur. Səhnə yazıçının portreti, əsərlərindən ibarət sərgi ilə, uşaqlar üçün yazdığı hekayələri əks etdirən şəkillərlə, haqqında yazılmış sitatlarla bəzədilir. Gecəyə Elçin Əfəndiyev, onun yaradıcılığına yaxından bələd olan tanınmış yazıçılar, tənqidçilər, jurnalistlər dəvət olunur. Aparıcılar səhnəyə çıxıb, tədbiri açıq elan edirlər. I Aparıcı: Salam əziz və hörmətli tədbir iĢtirakçıları! Bu günkü tədbirimiz xalq yazıçısı, görkəmli nasir, dramaturq, tənqidçi, ədəbiyyatĢünas, publisist və ictimai xadim Elçin Əfəndiyevin həyat və sənət yoluna həsr olunmuĢdur. Hamımıza məlumdur ki, Azərbaycan nəsrində müĢahidə olunan maraqlı keyfiyyət dəyiĢikliyi prosesində özünü təsdiq etmiĢ yazıçılar içərisində Elçin Əfəndiyev xüsusi yer tutur. Yazıçının povest və hekayələri bu cəhətdən səciyyəvi olub, nəsrimizdəki məzmun və sənətkarlıq axtarıĢlarının bəzi cəhətləri haqqında aydın təsəvvür oyatmağa kömək edir. II Aparıcı: Vətənimizin dünəni ilə bu günü, cəmiyyətimizin bu günü ilə sabahı arasındakı əlaqə və vəhdətin sarsılmazlığı ideyası Elçin Əfəndiyevin əsərlərində öz təcəssümünü tapmıĢdır. Ġnsan Ģəxsiyyətinin, xarakterin təĢəkkülündən mühüm mərhələ olan yeniyetməlik cağlarında bu yeniyetmələrin düĢdüyü vəziyyətlər, keçirdiyi həyacanlar, yaĢadığı fikir və duyğular vasitəsilə yazıçı inandıra bilir ki, onlar sabahın ləyaqətli vətəndaĢı kimi yetiĢəcək. 40-45 il bundan əvvəl Elçin Əfəndiyev dilinin gözəlliyi, təzəliyi, süjetlərinin orijinallığı, üslubunun əlvanlığı ilə diqqətimizi çəkirdi. Bu əlamətlər bu qələm sahibinin yazıçı gələcəyinə inam təlqin edirdi. Bununla da Elçin Əfəndiyev hələ çox cavan yaĢında, ilk yaradıcılıq nümunələrindən istedadını elan etdi. O, bu gün 70 yaĢının tamam olduğu bir dövrdə də yaradıcılığının monumentallığı ilə bizi heyrətləndirir. Hörmətli tədbir iĢtirakçıları! Gəlin oxucumuzun ifasında sevimli Ģairimiz Fikrət Qocanın Elçin Əfəndiyevin yubileyi
27 münasibəti ilə qələmə aldığı ―AltmıĢ yaĢın mübarək‖ Ģeirinə ―YetmiĢ yaĢın mübarək‖ deyək və dinləyək:
Dostumuz, qardaĢımız El yanında üzün ağ! Dünyanı seldə boğar Bir damla göz yaĢımız Bir gün baĢına yağır Sənin güllər, çiçəklər Qocalığın gəncliyi YetmiĢ yaĢa deyirlər Səni istəməyənlər BaĢın daĢa döyürlər. Dostlar sənə əl çalır. YaĢa! YaĢa – deyirlər Hələ qılınc kimisən, MaĢallah, hələ cağsan. Allah qoysa, sən hələ Yüz il yaĢayacaqsan! Sən yaĢa, biz də görək! Hələlik, dostum Elçin, YetmiĢ yaĢın mübarək! I Aparıcı: Bizim ölkədə 20-80 yaĢ arasında elə bir insan təsəvvür etmək olmaz ki, Elçin Əfəndiyev yaradıcılığının çox qismini doyulmaz zövq ala-ala, ruhi bir qüdrət qazana-qazana oxumasın, onun lirik-psixoloji üslubu, poeziya ovqatlı, duzlu- məzəli dram əsərlərinə tamaĢa etməsin. Ustad sənətkarın istedad və zəhmətlə nail olduğu yazı mədəniyyəti, özünü sözə çevirmə tərzi insanın hiss və həyəcanlarını, duyğu və düĢüncələrini ifadə etmək baxımından doğma Azərbaycan dilini həsəd aparılacaq bir ucalığa yüksəltmiĢdir. Belə bir bacarıq hər yazıçıya qismət olmur. Elçin Əfəndiyevdə dil ürək kimi çırpınır, beyin kimi düĢünür, su kimi axır, gün kimi iĢıq saçır, axĢam kimi düĢür, dərd kimi ağrıdır, ruh kimi susur... Elçin Əfəndiyevin bu xüsusiyyətləri qələm yoldaĢları tərəfindən həmiĢə yüksək qiymətləndirilmiĢdir. II Aparıcı: Bəlkə buna görə də Elçin nəsrinin, Elçin yaradıcılığının qüdrətini canlandırmaq çox çətindir. Çünki bu yaradıcılıq
28 baxılmağa, araĢdırılmağa layiqdir. Elçin Əfəndiyevdə bədii idrak duyğusu güclü və cəlbedicidir. Yazıçı Azərbaycan ədəbiyyatına bir-birindən gözəl hekayələr bəxĢ edib. Eyni zamanda ―Bir görüĢün tarixçəsi‖, ―Toyuğun diri qalması‖, ―Poçt Ģöbəsində xəyal‖, ―Dolça‖ və baĢqa məĢhur povestlər də yazıçıya uğur gətirib. Bununla bərabər hər biri milli nəsrimizin inkiĢafında önəmli yer tutan, Azərbaycan bədii təfəkkürünü irəliyə aparan ―Ağ Dəvə‖, ―Mahmud və Məryəm‖, ―Ölüm hökmü‖ əsərləri hekayə, povest ustası Elçin Əfəndiyevi romançı olaraq təqdim edir. Bəli, Elçin Əfəndiyev romançıdır. Onun ən yığcam hekayəsində, ən kiçik povestində də roman tutumu, roman dərinliyi, roman siqləti var. Elçin Əfəndiyev Ģöhrət üçün yox, ürəyinin hökmü ilə yaradan sənətkardır. Milli nəsrin ən qiymətli inciləri olan bu əsərlər həm də çağdaĢ dünya nəsrinin hadisələri olaraq qiymətləndirilə bilər. I Aparıcı: Elçin Əfəndiyev ilk hekayələrindən həyata cəsarətlə müdaxilə edir. ĠĢdə və fəaliyyətdə, düĢüncə və münasibətdə, ailə və məiĢətdə baĢ verən nöqsanlarla barıĢmır. Yazıçı gənclərin narahat və yaradıcı axtarıĢlarından, onların romantik xəyal, arzu və düĢüncələrindən, məiĢətdən, ailə həyatından yazanda Ģirin söyləmə üsulu seçir, mənalı yumor lirizmə qarıĢır, surətin mündəricəsini sətiraltı qənaətlər tamamlayır. Əgər belə olmasaydı, nə ―BaladadaĢın ilk məhəbbəti‖, ―Toyuğun diri qalması‖, ―BaladadaĢın toy hamamı‖, nə də ―Bir görüĢün tarixçəsi‖ndə haqqın, iĢığın, gözəlliyin mövcudluğu, hətta bir çox hallarda təntənəsi barədə ürəkdən tikan çıxaran epizodlar və xallar olmazdı. Belə olmasaydı, BaladadaĢ, əli pulla, ―brilyant medalyon‖la oynayan Murada, on altı-on yeddi yaĢlı məsum Məsməxanım harınlamıĢ ―Qızıl AğadadaĢ‖a, həssas məktəbli Əbili ―çəhrayı qızlara‖, ―Çəhrayı oğlanlara‖, ―Sürücü Ağababa‖ ―GümüĢ Malik‖ə qarĢı qoyulmazdı. II Aparıcı: Elçin Əfəndiyev həyatı, bədii obrazı dərindən düĢünür. Ġnsanı özünəməxsusluğu, daxili ziddiyyətləri ilə təsvir edir. Təkcə hekayələrində yox, povestlərində də geniĢ tərcümeyi-hal vermir, portret yaradanda təfərrüata varmır. Rənglərlə, mükalimələrlə, bədii mahiyyətdən doğan haĢiyələrlə surətin mühiti, ömür yolu haqqında dolğun təsəvvür oyadır. Çox zaman Yüklə 1,21 Mb. Dostları ilə paylaş:
|