Azәrbaycan respublikasi döVLӘt neft şİRKӘTİ ekoloji SİyasәT
Yüklə 341,25 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- II. İCRASI TƏDQİQAT, QİYMƏTLƏNDİRMƏ VƏ YENİ METODLARIN TƏTBİQİNİ TƏLƏB EDƏN EKOLOJİ TƏDBİRLƏR
- III. EKOLOJİ PROBLEMLƏRİN MƏQSƏDYÖNLÜ VƏ DAVAMLI HƏLLİNİN TƏŞKİLİNDƏN ÖTRÜ İDARƏETMƏNİN TƏKMİLLƏŞDİRİLMƏSİ, FƏALİYYƏT
- 5. Daxili Ekspertiza və Ekoloji Auditin təşkili, aparılması
- 6. Təmiz Ekologiya və Davamlı İnkişafa Yardım Proqramı
- IV. CARI İSTEHSALAT FƏALİYYƏTİ İLƏ BİRBAŞA BAĞLI, OPERATİV EKOLOJİ TƏHLÜKƏSİZLİK QAYDALARININ, TEXNOLOGİYALARIN, STANDARTLARIN
- 8. ARDNŞ‐nin KADR HAZIRLIĞI VƏ EKOLOJİ TƏHSİL SAHƏSİNDƏ SIYASƏTI
- 9. ARDNŞ‐nin ƏTRAF MÜHİTİN QORUNMASI VƏ TƏBİİ EHTİYATLARDAN SƏMƏRƏLİ İSTİFADƏ SAHƏSİNDƏ İNFORMASİYA SİYASƏTİ
EKOLOJİ SİYASӘT çirkli suların dənizə atılmasının tamamilə dayandırılması, onların təmizlənərək təkrar istifadəsi və ya kanalizasiya sistemlərinə ötürülməsi; •
İstismarı qeyri‐məqbul qiymətləndirilən neft quyularının ləğv edilməsi.
TƏTBİQİNİ TƏLƏB EDƏN EKOLOJİ TƏDBİRLƏR: •
Ətraf mühitə
atılan tullantıların inventarlaşdırılması, məlumatların qiymətləndirilməsi və idarə edilməsi sisteminin yaradılması; •
Müəssisələrdə tətbiq olunan texnologiyalara uyğun tullantı və axıntı limitlərinin təyin edilməsi; •
qiymətləndirilməsinin yerinə yetirilməsi; •
Tullantıların, xüsusilə də təhlükəli və ya emalı bu gün mümkün olmayan tullantıların zərərsizləşdirilməsi üçün yeni metodların və texnoloji üsulların araşdırılması, tətbiq imkanlarının qiymətləndirilməsi; •
Ekoloji monitorinq sisteminin təkmilləşdirilməsi və təşkili. Xəzər dənizində yerləşən obyektlərdə kompleks monitorinqin tətbiqi.
•
ARDNŞ‐də ekoloji fəaliyyətin statusunun yüksəldilməsi, Ekoloji Siyasətin tələblərinə cavab verən idarəetmə strukturunun yaradılması; •
bütün fəaliyyətin Ekoloji Siyasətə uyğun təşkilinin təmini. 2. İqlim dəyişmələrinə səbəb olan istixana effekti yaradan qazların emissiyalarının azaldılması strategiyası: •
ARDNŞ‐nin istehsalat sahələrindən atmosferə atılan istixana effekti yaradan qazların mənbələrinin inventarlaşdırılması və hər il yeniləşən istixana effekti yaradan qazların kadastrının yaradılması; •
Tullantıların azaldılmasına gətirən, enerjiyə qənaət edən layihə təkliflərinin hazırlanması və onların Kioto Protokolunun Təmiz İnkişaf Mexanizmi çərçivəsində beynəlxalq səviyyəyə çıxarılması; •
Yeni layihələrin və bərpa işlərinin həyata keçirilməsində istixana effekti yaradan qazların tullantılarının azaldılması tədbirlərinin həyata keçirilməsi; •
aparılması; 33
EKOLOJİ SİYASӘT •
İqlim dəyişmələri üzrə milli və beynəlxalq layihələrdə fəal iştirak etmək, beynəlxalq əməkdaşlığın həyata keçirilməsi. 3. Neftlə Çirklənmiş Torpaqların Təmizlənməsi Strategiyası və Fəaliyyət Planı •
Neftlə çirklənmiş torpaqların inventarlaşdırılması; •
Çirklənmənin ölçülərinin, həcminin, dərəcəsinin qiymətləndirilməsi; •
Təmizləmə metodlarının və texnologiyalarının seçilməsi; •
Torpaqların təmizlənməsi və landşaftın bərpası planlarının işlənilməsi və onların həyata keçirilməsi.
•
ARDNŞ‐nin Xəzər dənizində və quru ərazilərdə neft dağılmalarının ləğv edilməsi üzrə Fəaliyyət Planı; •
texniki avadanlıqlarla təmin edilməsi; •
ARDNŞ‐nə məxsus gəmilərdə formalaşan tullantı sularının, neft və neft məhsulları tullantılarının toplanması və sahildə zərərsizləşdirilməsi sisteminin təkmilləşdirilməsi; •
Neft dağılmalarına qarşı mübarizədə milli və regional əməkdaşlığın həyata keçirilməsi; •
çirklənmənin müntəzəm monitorinqini aparılması; •
Xəzər dənizinin ekologiyası və ətraf mühitinin mühafizəsi ilə məşğul olan təşkilatlarla elmi‐texniki, fövqəladə hallarda isə operativ informasiya mübadiləsinin həyata keçirilməsi; •
Xəzər dənizinin ekologiyası və biomüxtəlifliyinin qorunması sahəsində milli və regional proqramlara, layihələrə dəstək verilməsi, onların həyata keçirilməsinə yardım edilməsi.
•
Layihə və planların daxili ekoloji ekspertizasının aparılması; •
Daxili ekoloji auditin aparılması qaydalarının hazırlanması və tətbiqi; •
Avadanlıqların və texnologiyaların sertifikatlaşdırılması; •
Ekoloji baxımdan təhlükəli hesab edilən tullantılarla bağlı fəaliyyətin lisenziyalaşdırılması .
•
Azərbaycan Respublikası ərazisində bioloji müxtəlifliyin, Xəzər dənizinin təbii mühitinin qorunması, gənc nəslin ekoloji şüurunun inkişaf etdirilməsi və maarifləndirilməsi ilə bağlı ekoloji proqramlara dəstək verilməsi; 34
EKOLOJİ SİYASӘT •
Yoxsulluğun ləğvi, regionların inkişafı, əhalinin sağlamlığı və ölkənin davamlı inkişafına yardım edən başqa proqramlarda iştirak etmək, müxtəlif layihələrin yerinə yetirilməsi.
TƏHLÜKƏSİZLİK QAYDALARININ, TEXNOLOGİYALARIN, STANDARTLARIN TƏTBİQİNİ TƏMİN EDƏN TƏDBİRLƏR •
Qüvvədə olan qanunvericilik, təhlükəsizlik, əməyin mühafizəsi, ekoloji standart və qaydalara uyğun daxili standartların, təlimatların və davranış qaydalarının işlənilməsi və tətbiqi. Bu qaydaların ARDNŞ‐nin müəssisələrinə, agentlərinə, podratçılarına şamil olunmasının təmin edilməsi; •
qəbul edilmiş qaydaların tətbiqinə nail olunması; •
Personalın müntəzəm əsasda təlimatlandırılması, biliklərinin yoxlanılması və artırılması sisteminin tətbiq edilməsi, vaxtaşırı təlimlərin keçirilməsi; •
ötrü zəruri olan müasir texniki avadanlıqların alınmasının təmin edilməsi; •
Ekoloji təhlükəsizliyin daimi nəzarətdə saxlanılması tələb olunan istehsalat sahələrində stasionar və mobil monitorinqin təşkil edilməsi, həyata keçirilməsi. 35
EKOLOJİ SİYASӘT
Ekologiya sahəsində kadrların hazırlanmasının, personalın peşəkarlığının təkmilləşdirilməsinin məqsədi ARDNŞ‐nin Ekoloji Siyasətindən irəli gələn vəzifələrin yerinə yetirilməsini təmin etməkdir.
ARDNŞ sistemində ətraf mühitin idarə edilməsi yeni sahədir və ekologiya sahəsində elmi‐texniki tərəqqinin nailiyyətlərinə yiyələnmiş müasir kadrlara Şirkətin ehtiyacı vardır. Həmçinin kadrların davamlı təkmilləşdirilməsi sisteminin yaradılması Şirkətin ümumi təhsil sisteminin ayrılmaz hissəsidir.
Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyinin tələblərinə görə ətraf mühitə və insanların sağlamlığına zərərli təsir göstərən müəssisə və təşkilatların rəhbərləri, mütəxəssisləri uyğun ekoloji hazırlıq və biliklərə malik olmalıdırlar. Burada əsas məqsəd ondan ibarətdir ki, mütəxəssis o səviyyədə hazırlanmalıdır ki, o özü qərar çıxarmağı və onun nəticəsinə məsuliyyət daşımağı bacarmalıdır. Odur ki, ekoloji təhsilin əsas vəzifəsi kadrların biliklərini və praktiki peşə vərdişlərini özündə birləşdirən ekoloji şüurun formalaşmasıdır
ARDNŞ Ekoloji Təhsil Siyasətini aşağıdakı kimi aparacaqdır: •
Ekoloji Siyasətin vəzifələrinə uyğun olaraq personalın təhsil kateqoriya növlərinə görə tələbatının müəyyən edilməsi;
•
Beynəlxalq tələblərə cavab verən, ekoloji təhsil üzrə həmişə yeniləşən tədris proqramlarının, uyğun tədris‐metodiki, texniki və informasiya təminatı proqramlarının işlənilməsi;
• Ekoloji təhsil, kadrların hazırlığı və təkmilləşdirilməsi reqlamentini təyin edən qaydaların, ekologiya üzrə attestasiya, tabeli təşkilatlarda ekoloji təhsil üzrə hesabat vermə proseduralarının işlənilməsi;
•
Yeni ekoloji texnologiyaların tətbiqi üzrə ixtisasartırma kurslarının təşkili və aparılması;
•
Gənc mütəxəssislərin praktiki peşə vərdişlərinin artırılması “İş yerində fasiləsiz təcrübə və xüsusi kurslarda təhsil” sisteminin tətbiq edilməsi;
•
Təkmilləşdirmə və ixtisasartırma kurslarında tədris prosesinə neft‐qaz sənayesinin ekologiyası sahəsində yüksək səviyyəli mütəxəssislərin iştirakının təmin edilməsi; 36
EKOLOJİ SİYASӘT •
Ətraf mühitin və ekoloji təhlükəsizliyin ayrı‐ayrı istiqamətləri üzrə xüsusi təlim və sertifikatlar verən beynəlxalq təhsil mərkəzlərində mütəxəssislərin ixtisaslarının artırılması və yeni ixtisas almalarının təmin edilməsi;
•
İxtisaslaşdırılmış ali məktəblərin istedadlı tələbələrinin qabaqcıl xarici ölkələrdə təhsil almalarına yardım və dəstək verilməsi;
•
Neft‐qaz çıxarma və emal sənayesinin ekoloji problemlərinin həlli ilə məşğul olan alimlərə, xüsusilə gənc alimlərə və aspirantlara lazımı köməkliyin göstərilməsi və inkişaf üçün zəruri şəraitin yaradılmasının təmin edilməsi;
• Ekoloji maarifləndirmə üzrə ARDNŞ‐nin fəaliyyət ərazilərində yerləşən yerli icmalar və orta məktəb uşaqları üçün ekoloji sərgilərin, müsabiqələrin və ekoloji mədəniyyətin yüksəldilməsi tədbirlərinin keçirilməsi;
•
ARDNŞ‐nin bütün tabeliyindəki olan təşkilatlarında, müştərək müəssisələrdə ekoloji təhlükəsizlik, təbii mühitin qorunmasının stimullaşdırılması ilə bağlı plakatların, lövhələrin yerləşdirilməsi.
37 EKOLOJİ SİYASӘT
SƏMƏRƏLİ İSTİFADƏ SAHƏSİNDƏ İNFORMASİYA SİYASƏTİ
ARDNŞ‐nin İnformasiya Siyasətinin məqsədi ölkənin stabil iqtisadi və davamlı inkişafının qarantı kimi neft‐qaz çıxarılması və emalı sənayesi barədə ictimaiyyətdə müsbət fikrin formalaşdırılmasıdır. Əsas istiqamət aparılacaq və görülmüş ekoloji işlərin təbliği və ictimai fikrin inkişaf etdirilməsidir. ARDNŞ son dövrdə öz fəaliyyəti barədə məlumatları kütləvi informasiya vasitələrində, o cümlədən internet vasitəsilə ( www.socar.az ) yayılması sahəsində intensiv işlər aparır. Artıq qeyri‐hökumət təşkilatları, alimlərin, bələdiyyələrin və ictimaiyyətin digər nümayəndələrinin iştirakı ilə müxtəlif layihələrə həsr olunmuş görüşlərin və mətbuat konfranslarının keçirilməsi adi hala çevrilmişdir. ARDNŞ‐nin Ekologiya İdarəsinin internet səhifəsi yaradılmışdır ( www.socareco.az ) və burada Şirkətdə ekologiya sahəsində görülən işləri, ekoloji idarəetmə strukturu, yeniliklər barədə məlumatlar yerləşdirilir.
ARDNŞ‐nin ümumi informasiya sistemində yeni ekoloji siyasətin icrası ilə bağlı məsələlərin geniş yer tutması, onun 2006‐cı ildən başlayaraq fəaliyyət sahələrində ekoloji vəziyyətin yaxşılaşdırılması sahəsində konstruktiv işləri görməsi, bu sahədə dövlət proqramlarında aktiv iştirak ilə şərtləndirilir.
Digər fəaliyyət növlərindən fərqli olaraq ekoloji informasiyaların yayılmasına və müzakirəsinə həm beynəlxalq, həm də milli qanunvericilikdə xüsusi əhəmiyyət verilir. Belə ki, Ətraf Mühitin Mühafizəsi haqqında Qanuna görə hər bir layihənin icrasının bütün mərhələlərində onun həyata keçiriləcəyi ərazilərin yerli əhalisi, KİV nümayəndələri və QHT‐larla müntəzəm məsləhətləşmələr aparılmalıdır, onların layihələrdə fəal iştirakı təmin edilməlidir. Bu məsləhətləşmələr layihələr çərçivəsində görüləcək işlərin yerli ictimaiyyətə birbaşa təsir göstərəcəyi məqamlarda mühüm əhəmiyyət kəsb etməlidir. Təbii və sosial mühit yerli əhalinin qanuni istəyinin əksinə olaraq dəyişdirilə bilməz, hər hansı dəyişiklik zamanı onların razılığı ilkin şərt olmalıdır.
Ətraf mühitlə bağlı məsələlər üzrə İnformasiyalara yol, qərarların qəbulu prosesində ictimaiyyətin iştirakı və ədalətə yol (imkan) haqqında Konvensiyaya (Orxus Konvensiyası) Azərbaycan 1999‐cu ildə qoşulmuşdur.
İnformasiya siyasəti sahəsində beynəlxalq təcrübənin analizi göstərir ki, dünyanı əksər neft şirkətləri öz praktikalarında mətbuat haqqında milli qanunvericiliklə yanaşı, Orxus
Konvensiyasının, Sərhədlərarası kontekstdə ətraf
mühitə təsirin
qiymətləndirilməsinə dair
Konvensiyanın müddəalarını, Dünya Bankının İnformasiyaların Aşkarlığı, AYİB‐ın Ətraf Mühitin Qorunması və Sosial Siyasət sahəsində qaydalarını, İctimaiyyətin Məlumatlandırılması Prinsiplərini rəhbər tuturlar.
38
EKOLOJİ SİYASӘT ARDNŞ‐də Ekoloji Siyasətinin müddəalarını yerinə yetirərkən yuxarıda sadalanan qanunların, qaydaların tələblərini rəhbər tutacaq və informasiyaların aşkarlığına tam təminat verəcəkdir. ARDNŞ‐nin ətraf mühitin qorunması və təbii ehtiyatlardan səmərəli istifadə sahəsində İnformasiya Siyasəti aşağıdakılardan ibarətdir :
1. ARDNŞ Ekoloji Siyasətin yerinə yetirilməsi üzrə illik hesabat hazırlayacaq. Bu hesabatda məhdudiyyət qoymadan ətraf mühit haqqında bütün, o cümlədən tullantıların ümumi miqdarı və növü barədə, görülmüş tədbirlər, yeni layihələr onlara çəkilən xərclər və s. məlumatlar öz əksini tapacaqdır. Hesabat çap olunacaq, Şirkətin internet səhifəsində yerləşdiriləcək və ictimaiyyət üçün mətbuat konfransları keçiriləcəkdir;
2. ARDNŞ cari istehsalat və ekoloji layihələrin icrası, Ətraf Mühitin qorunması və təbii ehtiyatlardan səmərəli istifadə sahəsində milli, regional, beynəlxalq səviyyədə keçirilən konfranslarda ARDNŞ‐nin Ekoloji Siyasəti üzrə görülmüş işlər barədə məlumatlar, KİV‐nə, QHT‐na məlumatlar informasiya agentlikləri və internet vasitəsi ilə yayımlanacaqdır, mühüm məsələlər barədə press‐relizlər veriləcəkdir;
3. Yeni layihələrin ictimaiyyətlə müzakirəsi barədə məlumatlar ən azı 7 gün qabaqcadan yayımlanacaqdır. Müzakirələrdə yerli əhalinin və ictimai birliklərin, elmi ictimaiyyətin, media nümayəndələrinin iştirakı təmin olunacaqdır.
4. ARDNŞ obyektləri yaxınlığında yerləşən yaşayış məntəqələrinin sakinlərinin şikayət və müraciətlərinə baxılmasını, həmçinin ekologiya sahəsində QHT‐nın, elmi təşkilatların müraciətləri, dialoq tələb edən məsələlərin müzakirəsini həyata keçirəcəkdir. Sağlam, obyektiv fikir və təkliflər qəbul ediləcəkdir;
5. Kommersiya sirri olmayan və ölkənin maraqlarına xələl gətirməyən bütün məlumatlar yayımlanacaqdır;
6. Vətəndaşların ekoloji təhlükələr və gözlənilməz hadisələr barədə xəbərdarlıqları, müraciətləri qaynar xətt vasitəsi ilə operativ şəkildə qəbul ediləcəkdir;
7. Transsərhəd və regional xarakterli ekoloji layihələr, proqramlar, ARDNŞ‐nin onlarda iştirakı barədə məlumatlar beynəlxalq və regional ekoloji mərkəzlərin internet səhifələrində yerləşdiriləcəkdir.
39
EKOLOJİ SİYASӘT 40
İXTİSARLAR
ARDNŞ ‐ Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti AYIB – Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı AİB – Asiya İnkişaf Bankı BMK – Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyası BMT ‐ Birləşmiş Millətlər Təşkilatı DEE‐ Dövlət Ekoloji Ekspertizası ETSN – Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi FHN – Fövqəladə Hallar Nazirliyi ƏMTQ – Ətraf Mühitə Təsirlərin Qiymətləndirilməsi İPİECA ‐
KİV ‐ Kütləvi İnformasiya Vasitələri OECD – İqtisadi İnkişaf və Əməkdaşlıq Təşkilatı QEF – Qlobal Ətraf Mühit Fondu QHT ‐ Qeyri Hökumət Təşkilatları TİM – Təmiz İnkişaf Mexanizmi UNDP – BMT‐nin İnkişaf Proqramı UNEP ‐ BMT‐nin Ətraf Mühit Proqramı UNESCO ‐ BMT‐nin elm, təhsil və mədəniyyət təşkilatı XDGİ – Xəzər Dəniz Gəmiçiliyi İdarəsi Yüklə 341,25 Kb. Dostları ilə paylaş:
|