18
Sual 20- cavab
İsim mənsubiyyətə görə necə dəyişir?
İsmi başqa nitq hissələrindən fərqləndirən əlamətlərdən
biri də mənsubiyyət
kateqoriyasıdır. Mənsubiyyətə görə dəyişmə şəxslərlə şəxslər, şəxslərlə əşyalar, əşyalarla
əşyalar arasında ola bilər. I və II şəxslərə aid mənsubiyyət şəkilçisi yalnız şəxs və ya
əşyanın insana mənsubluğunu bildirir. Məs.:mənim evim, sənin dərdin və s.
III şəxsə aid
mənsubiyyət şəkilçisi qəbul etmiş isim isə həm insana, həm də cansız əşyaya aid ola bilər.
Məs.:evin pəncərəsi, atın ayağı və s.
Əksər hallarda mənsubiyyət şəkilçisi qəbul etmiş ismin əvvəlində yiyəlik hal
şəkilçisini
qəbul etmiş şəxs əvəzliyi, isim və ya isimləşmiş digər nitq hissələri gəlir
;
Onun maşını qəşəngdir.
Bəzi hallarda yiyəlik hallı şəxs
əvəzliyi cümlədə ixtisar
olunur:
Maşın qəsəngdir.
Mənsubiyyət şəkilçili söz yiyəlik hal şəkilçili sözlərdən sonra
gəldiyi zaman hər ikisi cümlənin bir üzvü olur.
MƏNSUBIYYƏT ŞƏKILÇİLƏRİNİ GOSTƏRƏN CƏDVƏL
ŞƏXSLƏR
I şəxs tək
I
şəxs cəm
II şəxs
tək
II şəxs
cəm
ŞƏKİLÇİLƏR
NÜMUNƏLƏR
-ım, -im, -um, -üm, -m
qardaşım, dərsim, anam
-ımız,-imiz,-umuz,-
ümüz -mız, -miz,-
muz,-müz
qardaşımız,dərsimiz,ana-
mız
-m,-in,-un,-ün,-n
qardaşın, dərsin, anan
-ınız,-iniz,-unuz,-ünüz,-
nız, -niz,-nuz,-nüz
qardaşınız, dərsiniz,
ananız
III şəxs tək
III şəxs cəm
-ı,-i,-u,-ü;
-sı,-si, -su, -sü (-yı,-
yi,-yu,-yü)
qardaşı, dərsi,
anası, mövqeyi
Mövzu 5
Sual 21- cavab
Sifət barədə məlumat yazın
.
Sifət əşyanm əlamət və keyfıyyətini bildirən əsas nitq hissəsidir. Sifət cümlədə isimə
aid olub onu müxtəlif cəhətdən təyin edir:
qara kəmər, şirin söhbət,
dəhşətli insan,
ağacdakı quş. Necə? nə cür? hansı? suallarından birinə cavab verir. Sifətlərin leksik
mənaca
Dostları ilə paylaş: