Azərbaycan diLİ VƏ Nİtq məDƏNİYYƏTİ FƏNNİ ÜZRƏ kollokvium suallarinin cavablari



Yüklə 0,62 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə21/28
tarix08.10.2023
ölçüsü0,62 Mb.
#126306
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   28
Az-dili-ve-nitq-medeniyyet-I-kollekvium-25-yaz-l-sual-ve-cavab1

 


18 
Sual 20- cavab 
İsim mənsubiyyətə görə necə dəyişir? 
İsmi başqa nitq hissələrindən fərqləndirən əlamətlərdən biri də mənsubiyyət 
kateqoriyasıdır. Mənsubiyyətə görə dəyişmə şəxslərlə şəxslər, şəxslərlə əşyalar, əşyalarla 
əşyalar arasında ola bilər. I və II şəxslərə aid mənsubiyyət şəkilçisi yalnız şəxs və ya 
əşyanın insana mənsubluğunu bildirir. Məs.:mənim evim, sənin dərdin və s. III şəxsə aid 
mənsubiyyət şəkilçisi qəbul etmiş isim isə həm insana, həm də cansız əşyaya aid ola bilər. 
Məs.:evin pəncərəsi, atın ayağı və s. 
Əksər hallarda mənsubiyyət şəkilçisi qəbul etmiş ismin əvvəlində yiyəlik hal 
şəkilçisini qəbul etmiş şəxs əvəzliyi, isim və ya isimləşmiş digər nitq hissələri gəlir

Onun maşını qəşəngdir. 
Bəzi hallarda yiyəlik hallı şəxs əvəzliyi cümlədə ixtisar 
olunur: 
Maşın qəsəngdir.
Mənsubiyyət şəkilçili söz yiyəlik hal şəkilçili sözlərdən sonra 
gəldiyi zaman hər ikisi cümlənin bir üzvü olur.
MƏNSUBIYYƏT ŞƏKILÇİLƏRİNİ GOSTƏRƏN CƏDVƏL
ŞƏXSLƏR 
I şəxs tək 
I şəxs cəm 
II şəxs 
tək 
II şəxs 
cəm 
ŞƏKİLÇİLƏR
NÜMUNƏLƏR 
-ım, -im, -um, -üm, -m 
qardaşım, dərsim, anam 
-ımız,-imiz,-umuz,-
ümüz -mız, -miz,-
muz,-müz 
qardaşımız,dərsimiz,ana-
mız 
-m,-in,-un,-ün,-n 
qardaşın, dərsin, anan 
-ınız,-iniz,-unuz,-ünüz,-
nız, -niz,-nuz,-nüz 
qardaşınız, dərsiniz, 
ananız 
III şəxs tək
III şəxs cəm 
-ı,-i,-u,-ü; 
-sı,-si, -su, -sü (-yı,-
yi,-yu,-yü) 
qardaşı, dərsi,
anası, mövqeyi 
Mövzu 5
Sual 21- cavab 
Sifət barədə məlumat yazın
 . 
Sifət əşyanm əlamət və keyfıyyətini bildirən əsas nitq hissəsidir. Sifət cümlədə isimə
aid olub onu müxtəlif cəhətdən təyin edir: qara kəmər, şirin söhbət, dəhşətli insan
ağacdakı quş. Necə? nə cür? hansı? suallarından birinə cavab verir. Sifətlərin leksik 
mənaca 

Yüklə 0,62 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   28




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə