Azərbaycan aşiqlar biRLİYİ
Yüklə 0,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ədalət Nəsibov
- Günümüzün ustad aĢıqları
- Ġlyas TAPDIQ
Ədalət Nəsibov 10 Aşıq Ədalətə və başqa cəhətlərə nisbətən saz çalmaq qabilyyəti daha qüvvətlidir. Xalqımızın bütün arzu istəkləri, təbiətin gözəllikləri Ədalətin qəlbinə yazılmışdır. Onun çevik barmaqları öz ürəyinin tapşırıqlarını yerinə yetirir. Aşığın “Dubeyti”, “Gəraylı”, “Divani”, “Qaraçı”, “Misri”, “Ovşarı” və.s havaları dıiilər əzbəri olmuşdur. Axtarar dünyada taylı tayını, Əyri qərar tutmaz düz aləmində. Yaltaqlar təpəyə dağ desələrdə Hər varlıq özüdür göz aləmində Nədəndir yazığı gəlməz canına? Hər yetən at sürər ər meydanına, Turş deyən tapılmaz heç ayranına, Tülküdə aslandır öz aləmındə. Rasim, Nizamimiz sənət mahıdır, Nəsimi, Fizuli şahənşahıdır, Ədalət dünyanın saz allahıdır, Vurğun tək yaranıb söz aləmində. Rasim KƏRĠMLĠ TELLĠ SAZIN MƏġHUR USTADI Ədalət öz sənətində yenidir, navatordur. Bəziləri onu klassik aşıq havalarının mahir ifaısı kimi qiymətləndirir. Bu fikir doğrudur. Lakin təkcə belə olsaydı o da bir cox aşıqlar kimi təqlidci olaraq qalardı. Saz havalarina gətirdiyi yenilik, əlavə şirin və nadir xallar müasirlərin əhval ruhiyəsini əks etdirən vurğular onun sənət kəşvidir. Günümüzün ustad aĢıqları 11 Sənatkar harada olursa olsun, sənətkardır. Bu keyfiyəti Ədalətdə bütun varlıqları ılə görmüş, duymuşuq. Çalğısında hec bir təhrifə yol vermir: nə havanı yersiz uzadır, nə də sözü. Firudun RƏHĠM O axşamı Ədalət heç vaxt unutmayacaq; niyə elə tutulmuşdu ağlamaq istəyitdi. Baxçada sərçələr çığrışırdı. Ala qaranlıqda kimsə hardasa yanıqlı səslə şikəstə oxuyurdu. Atası içəridə həzin-həzin saz çalırdı. Elə də qərib axşam idi ki... Bu dəli-dolu uşaq heç nədən ağlamaq istəyirdi. Birdən o, içəri qaçıb atasının boynunu qucaqladı: -Mən də çalmaq istəyirəm ata Məhəmmədəli kişi qəhərləndi. Oğlunun başını sığalladı: Darıxma quzu bala çalarsan hələ tezdir On, on beş yaşı ancaq olardı Ədalətin; dözə bilmirdi darı- xırdı. Elə birinci sinifdən barmaqları saza öyrəndi. Səhnədən təzə ad eşidildi: -Sazda çalır Ədalət Nəsibov. Onu hər yerdə alğışladılar. Yaşlı aşıqların dediyinə görə, məlahətli səsi də vardı. Sonralar səsini qurban verdi sazın söylədiyinə, harayına... Yenə də onunla bir yerdəyik. Söhbətləşirik özünü, sazını dinləyirəm...Hərəkətlərində, söhbətində, ərkyanalıq var. Bir az laqeydliyə oxşayır, bir az da... Çoxu da onun bu xasiyyətini özündən razılığa yozur. Amma belə deyil. Qətiyən belə deyil. Başqalarını ilk baxışda aldadan onun sənətkar təhnəlığıdır, sənət ərköyünlüyüdür. Danışır fikri dağınıqdır, saz çalır, unudur hər şeyi. -Günah sazdadır,-deyir. Dostlarım bəzən məndən inciyir ki, niyə onlara baş çəkmirəm. Neyləyim Flarimoniyada iki-üç gün çıxışımız olur, onda da fikrim qalır sazın yanında.- Saz onun dostudur, sirdaşıdır, yol yoldaşı, qulaq hayanıdır. Ədalət Nəsibov 12 -Düzü getdiyim yerlərin hamısını yaxşı xatırlayıram. O qədər yerə çağırıblar ki. Moldaviya, Moskva, Tatarıstan ongünlükləri, Üzeyir bəyin, Çəfər Çabbarlının, Səməd Vurğunun, Mehdi Hüseynin yubleyləri... -Bütün bu yerlərdə səni bəyənirlərmi? -Hər yerdə Azərbaycanda olduğu kimi. -Məsələn, Moskvada çalanda nə barədə düşünürdün, Ədalət? -Hər dəfə səhnəyə çıxanda arzu edirdim ki, birçə sazım kökdən düşməsin. Əsas sazdır. O namərdlik eləsə, biabır olaram. Elə ki ürəyimin səsinə səs verir, gözüm önünə Azərbaycan gəlir, Qazax gəlir, uşaqlıq dostlarım gəlir... Fransaya, Bolqarıstana, Türkiyəyə onun lent yazıları göndərilib. Bu yerlərdə bir parça Azərbaycan torpağı oxuyur. Qocaman el sənətkarı Aşıq Şəmşir onu dinləyərkən niyə gözləri dolmuşdu? Görkəmli incəsənət xadimlərindən kimi dindirsən niyə onun haqqında urək dolusu fəxrlə danışır? Yəqin ona görə ki, Ədalət ötüb keçən, unudulmağa qovuşan illərin əlindən bir saz alıb, bizə bir kükrəyən, cağlayan dünya qaytarıb. Ədalət bizim ömrümüzə, günümüzə Abbas Tufarqanlının, Ələsgərin səsini harayını gətirib... SəyavuĢ SƏRXANLI QIZIL BARMAQLAR Aşıqların ifaçılıq sənətkarlığında üç cəhət əsas sayılır: gözəl çalmaq, sözü öz havasında oxuya bilmək, dastan və nağılları şirin və məntiqi danışmaq. Oxuyarkən hər sözün öz uyar havasını düzgün seçsə də, havacatı gözəl bilsə də, Aşıq Ədalətdə saz çalma və nağıl dastan danışma üstünlük təşkil edir. Günümüzün ustad aĢıqları 13 Aşıq Ədalət saz çalmağı, bildiyi nağıl və dastanların çoxunu atası Məhəmmədəli kişidən öyrəndiyini deyir.O, atasını özünün ilk ustadı sayır. Ədalətə yazdığım bu şeir parçası isə ürəyimin ədalət səsidir! SAZIM Kərəm naləsidir, Qərib səsidir, Zərif duyğularin zərif səsidir. Yaralı durnanın qərıb səsidir, Vidadi qəmiylə qəmgindi sazim, Vaqif həsrəriylə zəngindir sazım. İlk ustadı Dədə Qorqud adlanır, Sədasıyla qoç Koroğlu adlanır. Duymayanı vərəmlədir, çatladır, Kərəm yanğısıyla o gileylənir, Məcnunun gözündə Leylidir sazim! Hələ neçə sirri bizə gizlədir, Ələsgər şeirnin səs əkizidir, Oduyla soyumuş qəlbi isidir, Dilqəmin bir ocaq közüdür sazım, Habilin Ədalət köksüdür sazım! Ġlyas TAPDIQ Yüklə 0,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|