Az Book Library qizilgüLÜn adi
Yüklə 2,97 Mb. Pdf görüntüsü
|
59 likdə sevindiyi insanların sözlərindən istifadə etməklə öz sevincini ifadə edə bilir. Onun nitqi başqalarının üz parçalarından ibarət olan üzü kimi idi; ya da bunu övliyaların ölməz cisimlərinin məclisinə (mərhəmətli Tanrım, qoy bu mənə magnis componere parva' yaxud, şeytani şeylərdən müqəddəs şeylərin yaranması kimi görünməsin) yaxud, müxtəlif müqəddəslərin hissələrindən başqa övliyanın yaranmasına bənzətmək olardı. Onu ilk dəfə gördüyüm anda Salvator istər üzü, istərsə də danışıq tərzi ilə bir az əvvəl qapının altında gördüyüm tüklü və idbar vəhşidən fərqlənmirdi. Sonralar onun mehriban və zarafatcıl olduğunu bildim. Daha sonra öyrəndim ki... Amma yox, hər şeyi ardıcıl danışacağam. Həm də o, danışmağa təzəcə başlamışdı ki, ustadım böyük bir maraqla onu sorğu-suala tutdu. “Nə üçün “hamınız tövbə edin” deyirsən?” - Vilhelm soruşdu. “Mərhəmətli atamız və qardaşımız, - Salvator qəribə şəkildə təzim edərək, cavab verdi. - Həzrəti-İsa gələcəkdir və insanlar tövbəkar olmalıdırlar. Elə deyilmi?” Vilhelm diqqətlə ona baxdı: “Son minoritlərin 60 61
monastırından bura gəlmisən?” “Anlamadım...” “Soruşuram ki, Müqəddəs Fransiskin rahibləri ilə birlikdə yaşamısanmı, özlərini həvarilər adlandıranları tanıyırsanmı?” Salvatorun bənizi ağardı - daha doğrusu, qarayanız, vəhşi üzü bozardı. Vilhelmə dərindən təzim etdi və fısıldayaraq “geri dön”ə oxşar bir söz dedi. Canfəşanlıqla xaç vurub, tez-tez ardına baxaraq, qaçıb getdi. “Siz ondan nə soruşdunuz?” - deyə Vilhelmə tərəf çevrildim. O, fikrə dalmışdı: “Mühüm deyil. Sonra deyərəm. İndi kilsəyə gedək. Ubertinonu görmək istəyirəm”. 60 Əhəmiyyətsiz şeylərdən ali şeylərin yaranması (latınca) ~Minoritlər (“kiçik qardaşlar”) - fransiskan ordeninin bir qolu, qatı asketizmin tərəfdarları Günortanı yenicə keçmişdi. Zəif günəş işığı qərb tərəfdəki bir neçə dar pəncərədən kilsənin içinə sızırdı. Ensiz işıq şüası mehrabın üzərinə düşərək, nazik qızılı örtüyü parıldadırdı. Kilsənin yan tikililəri qaranlıq içindəydi. Mehraba ən yaxın olan sovməənin girişinin yanında, sol tərəfdə, alçaq burma sütunun üstündə çağdaş üslubda daşdan yonulmuş, üzündə anlaşılmaz təbəssüm, qamı irəli çıxmış, incə bədəni zərif bir geyimə bürünmüş, körpəsi qucağında olan Məryəm Ananın heykəli ucalırdı. Müqəddəs Ananın ayaqları altında, klyuni fırqəsinin libasında olan bir adam üzü üstə düşərək, Tanrıya yalvarırdı. Yaxınlaşdıq. Addımlarımızın səsini eşidib üzünü qaldırdı. O, saçsız-saqqalsız, mavi gözlü, ensiz qırmızı dodaqlı bir qoca idi. Bəyaz və qırışsız bənizi vardı, şumal dərisi kəlləsinə elə sıx yapışmışdı ki, başı süddə saxlanmış mumiyanın başına oxşayırdı. Əlləri ağ, barmaqları incə və uzundu. Vaxtsız ölümə tuş gələn bakirə qızcığaza bənzəyirdi. Bizə dalğın baxışlarla baxdı... görünür, vəcddən ayılmaqda çətinlik çəkirdi və birdən sevincdən üzü nurlandı. “Vilhelm! - deyə qışqırdı. - Sevimli qardaşım! - Çətinliklə ayağa qalxıb, ustadımın ağuşuna atıldı, onu bərk-bərk qucaqlayıb, ağzından öpdü. - Vilhelm! - O, ucadan dedi və gözləri yaşardı. - Neçə illər keçdi! Amma səni ilk baxışdan tanıdım! Neçə illər keçdi, başımıza nələr gəldi! Tanrı bizi nə çox sınağa çəkdi!” - ağlayaraq dedi. Vilhelm qocanı bərk-bərk qucaqladı. O da açıq-aşkar mütəəssir olmuşdu. Biz məşhur Kazallı Ubertinonun qarşısında dayanmışdıq. Bu adam haqqında İtaliyaya gəlməzdən öncə də çox eşitmişdim - imperatorluq sarayında yaşayan fransiskanları ziyarət edəndə adı tez-tez çəkilmişdi. Hətta bir nəfər demişdi ki, o dövrün dahi şairi, Florensiyalı Dante Aliqyerinin yazdığı şerlərin çoxu (kobud xalq dilində yazıldığından, onları oxuya bilmədim) Ubertinonun “Arbor vitae crucifıxae” 1 poemasındakı misraların ---------------------------------- 1 «Çarmıxa çəkilmiş ömür ağacı” (latınca) 60 61 təbiridir. Bu məşhur adamı dəyərli edən təkcə bu deyildi. Oxucularımın bu qarşılaşmanın əhəmiyyətini daha yaxşı anlamaları üçün mərkəzi İtaliyada qaldığım qısa müddət içində Vilhelmin dediyi bir neçə cümlədən və yolçuluğumuz zamanı onun müxtəlif monastırlarda rahiblərlə etdiyi söhbətlərdən anladığım şəkildə, o dövrün hadisələrini xatırlamağa çalışmalıyam. Doğru-dürüst anladacağıma bəzən əmin olmasam da, xatırladığım hər şeyi söyləməyə çalışacağam. Melkdəki ustadlarım mənə, bir şimallı üçün İtaliyanın dini və siyasi həyatının incəliklərindən baş açmağın çətin olduğunu çox demişdilər. Ruhanilərin başqa yerlərə nisbətən daha çox hökmranlıq etdiyi bu yarımadada, dindarların başqa yerlərə nisbətən daha çox qüdrət və zənginliyə malik olduğu bu torpaqlarda son iki yüz il ərzində pozğun ruhaniliyin əleyhdarlarından yaranmış, daha yoxsul həyat sürməyə meyilli olan insanların hərəkatı yayılaraq, inkişaf etmişdi. Hətta Tanrıya ibadəti belə rədd edən bu insanlar birləşərək, feodalların, imperatorluğun və şəhər magistratlannm eyni dərəcədə nifrət etdiyi müstəqil cəmiyyətlər yaratmışdılar. Nəhayət, Müqəddəs Fransisk gəldi və kilsənin əsaslarına zidd olmayan bir yoxsulluq sevgisi yaymağa başladı. Onun səyləri ilə kilsə, köhnə hərəkatlara xas olan ciddi əxlaqa sədaqəti qəbul etdi; lakin əvvəldən onun içində yuva qurmuş iğtişaş rüşeymlərinin kökü kəsildi. Bunun ardından dinc və firavan günlərin gələcəyi gözlənilirdi, amma fransiskan ordeni böyüyüb ən yaxşı insanları özünə cəlb etdikcə daha da güclənir və tez-tez dünyəvi işlərə qarışırdı. Buna görə də fransiskanların çoxu ordeni əvvəlki saflığına qaytarmağa çalışdılar. Mənim monastırda olduğum dövrdə dünyaya yayılmış otuz min fransiskanın oldu- ğunu nəzərə alsaq, bu çox çətin məsələ idi. Amma bu məsələ çoxlarını maraqlandırırdı və Müqəddəs Fransiskin rahibləri kilsə tərəfindən qoyulmuş qaydalara etiraz edir deyirdilər ki, kilsənin qüsurlarını düzəltmək üçün yaranmış orden əksinə, özü bu qüsurları mənimsəmişdir. Və bunun Fransisk hələ həyatda olarkən baş verdiyini, onun sözlərinə və məqsədlərinə xəyanət edildiyini deyirdilər. O zaman qəzəblənmiş rahiblər, peyğəmbərlik Yüklə 2,97 Mb. Dostları ilə paylaş:
|