Kurs ishi maqsadi va vazifasi:
Alisher Navoiy asarlarini
manbashunoslik nuqta-i nazaridan tadqiq qilish uchun ming mukammal asarlar
yigirma tomligini asos qilib olinish mumkin.
Alisher Navoiy nasrda «Munojot», «Tarixi anbiyo va hukamo», «Tarixi
muluki Ajam», «Xamsat ul-mutahayyirin», «Holoti Sayyid Hasan Ardasher»,
«Holoti Pahlavon Muhammad», «Vaqfiya», «Majolis un-nafois», «Nasoyim ul-
muhabbat», «Mezon ul-avzon», «Munshaot», «Muhokamat ul-lug‘atayn» kabi
asarlari bilan ham aruz nazariyasi, ham tilshunoslik, ham adabiyotshunoslik bilan
bir qatorda tarixi ilmi taraqqiyotiga katta hissa qo‘shdi.
Kurs ishining ob’ekti va predmeti:
O‘z davrining yirik olimi va
tarixchisi sifatida Alisher Navoiy ham bunday manbalarni o‘rganib chiqqan, ular
bilan yaqindan tanishgan. Bu asarlar aksariyati arab va fors tilida bo‘lgani uchun,
Alisher Navoiy turkiy-o‘zbek tilida, ko‘plab qissalarni qiyosiy o‘rganish asosida
o‘z asarini yaratdi. U asar mazmun jihatidan umumiy tarixga oiddir.
Bu asar ikki qismdan iborat. Birinchi qismda Odam Atodan tortib, nuh, Iso,
Muso, Yaqub, Sulaymon, Dovud, Yusuf va boshqa payg‘ambarlar hayotiga oid
turli naqllarni bayon etadi, har bir tarix oxirida ruboiy keltirilib, ularning hayotiga
lirik xotima yasaydi.
Kurs ishining ilmiy va uslubiy asoslari
«Tarixi muluki Ajam» asarini
ma’lum darajada, «Xamsa», xususan «Saddi Iskandariy» dostoniga tarixiy ilmiy
ilova sifatida ham qabul qilish mumkin. Uning ichidagi ma’lumotlarning she’riy
ifodasi «Saddi Iskandariy»da keltirilgan bo‘lib, ularni boshqa tarixiy asarlar bilan
qiyosiy o‘rganish Alisher Navoiyning tarixchi olim sifatidagi ijod qirralarini
ochishga rdam berishi mumkin.
Kurs ishining tuzilishi :
Kurs
ishi
kirish, ikkita bob. 5 ta reja, xulosa va
foydalanilgan adabiyotlar ro’yixtidan iborat.
1
1
Mustaqil O‘zbekiston tarixining dastlabki saxifalari.
- Toshkent, 2000.
|
