Aktlar toplusu
Yüklə 3,38 Mb. Pdf görüntüsü
|
istifadə ilə bağlı hüquqi münasibətləri qaydaya salır. 2 Bu qanun dövlət hakimiyyəti orqanları və bələdiyyə müəssisələri, hüquq- mühafizə orqanları və digər dövlət təsisatları, o cümlədən dövlət təşkilatları ilə rəsmi əlaqələr quran bütün şəxslərə tətbiq edilir. 2-ci Maddə. Dövlət Dili Haqqında Gürcüstan Respublikasının qanunvericiliyi 1. Dövlət dili haqqında Gürcüstan Respublikasının Qanunvericiliyi Gürcüstan Kostitusiyasından, bu qanundan və digər normativ aktlardan ibarətdir. 2. Dövlət dili siyasətlərinin əsas istiqamətlərinin müəyyənləşdirilməsi Gürcüstan prezidentinin və Gürcüstan Parlamenti rəhbərliyinin müstəsna hüququdur. 3-cU Maddə. Dövlət dilinin statusu Gürcüstan Respublikası Kostitusiyasmın 8-ci maddəsinə uyğun olaraq Gürcüstanın dövlət dili gürcü dilidir, Abxaziyada isə həmçinin abxaz dilidir. 4-cü Maddə. Qanunda işlədilən anlayışlar Bu qanunda işlədilən anlayışlar aşağıdakı mənaları daşıyır: a) dövlət dili ölkə qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilən, tarixi ənənəyə uyğun olaraq dövlət hakimiyyətinin həyata keçirilməsində, ölkə vətəndaşlarının, fiziki və hüquqi şəxslərin, dövlət və yerli özünüidarə orqanlarının, idarələrin, müəssisələrin və təşkilatların qarşılıqlı münasibətlərində başlıca vasitə olan dildir. b) bu qanuna görə, qeyri-dövlət dili dövlət dilindən başqa istənilən başqa bir dili və Gürcüstanın tarixi və mədəni irsi olan başqa dilləri ifadə edir. 5-ci Maddə. Dövlət dilinin qorunmasının təminatı 1. Dövlət dilinin mühafizəsinin əsas qarantı dövlətdir. 2. Dövlət orqanları dövlət dilinin mühafizəsini, sosial, iqtisadi və hüquqi mexanizmlərdən istifadə olunmasını təmin edirlər. 3. Dövlət dilinin sosial müdafiə mexanizmi bütün Gürcüstan vətəndaşlarının qanuni mənafelərini nəzərə almaqla, Gürcüstanda yaşayan bütün sosial (etnik, milli) qruplar barəsində elmi baxımdan əsaslandırılmış dil siyasətinin yeridilməsini ifadə edir. 4. Dövlət dilinin iqtisadi, maliyyə mexanizmi onun sosial müdafiəsinin məqsədli büdcə və digər növ maliyyə təchizatını, müvafiq dövlət proqramlarının və elmi proqramların planlaşdırma-maliyyələşdirilməsini ifadə edir. 5. Dövlət dilinin hüquqi müdafiə mexanizmi Gürcüstan qanunvericiliyinin dövlət dili haqqında qanunda nəzərdə tutulan tələblərinin pozulduğu hallarda hüquqi və fiziki şəxslərin məsuliyyətinin təmin edilməsini ifadə edir. 6-cı Maddə. Dövlət dilinin və digər (qeyri-dövlət) dillərinin işlədilməsinin təminatı 1. Dövlət bütün vətəndaşlara dövlət dilində dövlət və yerli özünüidarə orqanları, müəssisələr və təşkilatlar ilə əlaqələr qurmaq üçün müvafiq şərait yaratmağa borcludur. 2. "Gürcüstanın "Ümuminzibaıi kodeksi"nə görə, Gürcüstan vətəndaşı açıq məlumatın qeyri-dövlət dilində saxlandığı hallardan başqa, dövlət dilində açıq məlumatla təmin olunmalıdır. 3. Gürcüstanın "Ümuminzibati kodcksi"nə və Gürcüstan "İctimai xidmət haqqında" qanununa görə, hər bir ictimai qulluqçu dövlət dilində xidməti məlumatla təmin olunubdur. 120 4.
İctimai qulluqçu dövlət dilini yalnız peşə və xidməti vəzifələrini yerinə yetirmək üçün lazım olan səviyyədə bilməlidir. 7-ci Madda. Təhsil dilinin sərbəst seçimi 1. Qüvvədə olan müvafiq qanuna görə, Gürcüstanda yaşayan bütün şəxslərin təhsil dilini seçmək hüququ var. Qüvvədə olan müvafiq qanuna görə, Gürcüstan ərazisində yaşayan vətəndaşlar və etnik qruplar tərəfindən yaradılan əcnəbi dilli tədris müəssisələrində dövlət dilinin tədrisi məcburidir. 8-ci Maddə. Dil üzrə dövlətin xarici siyasətinin prinsipləri Digər dövlətlərlə qərarlaşdırılmış beynəlxalq hüquq normalarını və sazişləri nəzərə almaqla, Gürcüstanın dövlət dilinin ölkə xaricində öyrəniləməsinə hərtərəfli yardım göstərir. 9-cu Maddə. Dövlət dili proqramı 1. Dövlət dili proqramının hazırlanmasını və həyata keçirilməsini qanun vericilik tərəfindən bu məqsədlə səlahiyyət verilmiş orqanlar təmin edirlər. 2. Dövlət dili proqramı, bir qayda olaraq, dövlət dilində ədəbiyyatın məqsədli nəşri, müvafiq elmi araşdırmaların maliyyələşdirilməsi, dövlət strukturlarında çalışan kadrları hazırlamaq üçün şəraitin yaradılması, dil mədəniyyətini təkmilləşdirmək məqsədilə təhsil sisteminə kömək edilməsi kimi istiqamətləri nəzərdə tutur. 3. Dövlət dili proqramının tam, yaxud qismən maliyyələşdirilməsi dövlət büdcəsi tərəfindən qabaqcadan nəzərdə tutulmalıdır. II Fəsil Gürcüstan vətəndaşlarının dili işlətmək sahəsində hüququnun qanunvericiliklə nizama salınması 10-cu Maddə. Gürcüstan vətəndaşının dili işlətmək sahəsndə hüquqlarının təminatı. 1. Gürcüstanın bütün vətəndaşları dövlət orqanları ilə ünsiyyətdə bu qanunda nəzərdə tutulduğu kimi, dövlət dilindən istifadə etməlidirlər. 2. Dövlət hər bir vətəndaşına dövlət dilini öyrənməsi və işlətməsi üçün şərait yaratmalıdır 3. Vətəndaşların dil. hüquq və azadlıqlarının həyata keçirilməsi digər vətəndaşların hüquq və azadlıqlarının pozulmasına səbəb olmamalıdır. 11-ci Maddə. Vətəndaşın dövlət dilində rəsmi sənədləri əldə etmək hüququ Hər bir Gürcüstan vətəndaşının orijinala uyğun dildə verilən arxiv sənədlərinin surətlərindən başqa, özü haqqında dövlət və yerli özünüidarə orqanlarında olan rəsmi sənəd və məlumatları, dövlət dilində tələb etmək və qanunla müəyyənləşdirilən qaydada almaq hüququ var. III Fəsil Dövlət və yerli özünüidarə orqanlarının və idarələrin fəaliyyət, kargüzarlıq və hüquq icrası dili 12-ci Maddə Dövlət və yerli özünüidarə orqanlarının və idarələrin kargüzarlıq dili 1. Dövlət və yerli özünüidarə orqanlarının fəaliyyəti, bu qanunla və dıgəı qanunvericilik aktları ilə myəyyənləşdiıilən istisnalardan başqa, dövlət dilində həyata keçirilir. 2. Dövlət və yerli özünüidarə orqanlarında kargüzarlıq dövlət dilində həyata 121
Yüklə 3,38 Mb. Dostları ilə paylaş:
|